Davulun sesi uzaktan hoş gelir ya, işte eczacılarda tam bu kalıba oturan meslek gurubuna en güzel örnek.Niye diyeceksiniz. Dışarıdan bakıldığında eczacı, oturduğu yerde ilacını satan tıkır tıkır parasını kazanıp lüks içinde yaşayan,hiç çaba sarfetmeden, yorulmadan iş yapan hazır lokmacılar(!).Eczacılar kızmasın sakın bu benim değil genel anlamda hastaların yani çevrenin düşüncesi.Hasta bilmez ki kendinin 10 kuruşluk reçetesi de 10 bin liralık reçetesi de arkasından aynı kırtasiye işlemlerine tabi tutulup kağıt,zımba,bant harcanır.Reçete sisteme girilirken yapılan ufacık bir hata veya evrakın eksik alınması, eksik ödeme,geç ödeme,genele yansıtılmış kesintili ödeme şeklinde eczacıya geri döner.Yine bilmez ki sistem doğru düzgün hiç çalışmaz ama eczacı, mağdur etmemek uğruna ilaçlarını verdiği hastanın ödenmeyen ilacının,çıkan muayene ücretinin ceremesini çeker,çünkü reçete arkasına yazılı telefon ya yanlış olur ya da hasta bugün yarın diye eczacıyı oyalar ama bir türlü gelmez.Böylece hastaya geçmişten çıkmış muayene ücreti ve ödenmeyen ilacın bedelini de zavallı eczacı çeker.Durun canım bu kadar değil, vergi dairesi de eczacının peşini hiç bırakmayan kurumlardan biridir.KDV ödememişse neden ödememiş,bir önceki yıla göre vergiyi az ödemişse neden az ödemiş,varlık barışından faydalansa da fena olmayacak v.s,v.s,v.s.Ancak bugün bu konulara girmeyip daha öncede bahsettiğim muadil olayına hafif bir dalış yapacağım.Çünkü bu muadil,eşdeğer,hastanın tabiri ile benzer ilaç tüm eczacıları canından bezdirmiş durumda.
Şimdi bu konuya bir açıklık getirelim. Her zaman dedim, yine diyorum, eczacı reçetede yazılı ilacın yerine eşdeğerini verebilir.Bu onun doğal değil yasal hakkıdır.Ne doktor nede hasta, muadil verdiği için eczacıyı yargılayamaz ve suçlayamaz. Her zamanki mizanseni yine oynayalım.Hasta doktora müracaat eder ve yazılan ilaçları almak için eczaneye yönelir.Doktor arkasından seslenir. “Yazdığım ilaçların aynısını al, aldıktan sonrada getir bakacağım”.Hasta memnun bir ifade ile doktorun yanından ayrılır.Öyle ya doktor kendisine o kadar önem vermiştir ki(!) ilaçları bile kontrol etmek için istemiştir. Kendinden emin vaziyette eczaneye gelip reçeteyi uzatır ama doktorun sözleri kulağında, birazda şımararak “aynısını vereceksiniz,doktor yanlış vermesinler,getir bakacağım dedi”.Eczane ilaçları hazırlayıp uzatır.Hasta yine aynı şımarıklık ile ilaç poşetini alıp kendini çağıran doktorun yanına seğirtir. İlaçları kontrol eden doktor, sinirli bir şekilde kafasını kaldırıp “ ben sana yazdığımın aynısını versinler demedim mi, bak antibiyotiğini yanlış vermişler.Götür değiştirsinler,yazılan ne ise onu versin beni de oraya getirtmesinler”.Hasta,doktordan aldığı güç ile ama bu sefer canı biraz sıkkın eczaneye tekrar gelir. “Kardeşim ben size aynısını verin demedim mi bak doktor kızdı bir sürü,beni oraya getirtmesinler,ilacın doğrusunu versinler dedi”.Eczane,ilacın aynısının olmadığını,muadilinin de aynı işi gördüğünü,rahatlıkla kullanabileceğini söylese de hasta ikna olmaz,onun gözünde eczane artık sahtekardır.
Yaşanan olayı irdeleyelim.Hastayı “sana yanlış ilaç vermişler” diye eczanenin üzerine gönderen doktor,yaptığının suç olduğunu,bu olaydan ötürü hakkında yasal işlem başlatılabileceğini biliyor mu acaba?Eczacı,doktorun işine karışmayıp,kendi işini yapıyorsa,doktor da eczacının işini karışmayıp hastasına bakmalıdır.Ne yazık ki böyle işgüzar doktorlar yüzünden,ilaçtan anlamayan hatta doğru düzgün okuma yazması bile olmayan bu insanlar ukalaca tepelere çıkabiliyor.Peki böyle bir durumda eczane ne yapabilir.Hastayı Sağlık Müdürlüğüne yönlendirebilir.Reçetenin ve dökümün fotokopisini vererek,hastanın eczaneyi şikayet etmesini isteyebilir.Evet yanlış duymadınız hasta eczaneyi şikayet etsin,güzel bir dille eczanenin kendisine reçetedeki ilacı değil de dökümde yazılı ilacı verdiğini ama doktorun verilen ilacın yanlış olduğunu söylediğini o yüzden eczaneden şikayetçi olduğunu yazarak şikayette bulunmasını istesin.Hatta ve hatta sadece Sağlık Müdürlüğüne değil Sağlık Bakanlığına da aynı şekilde şikayet dilekçesi göndersinler. Belki Sağlık Müdürlüğü de gelen şikayetler üzerine doktorlarını bu konuda uyarır ve eczaneler de rahat eder. Başka türlü bu ukala insanlardan ve onları eczacının üzerine gönderen çok bilmiş doktorlardan kurtulamazsınız benden söylemesi.
Dışarıdan göründüğünün tam aksine çok büyük sıkıntılarla uğraşıp ayakta kalma mücadelesi veren eczanenin iki sıkıntısından biride muadil ilaç değildir. Doktorun yazdığı ilacın muadilini verme hakkına sahip eczacıyı ne hasta nede doktor bundan ötürü sorgulayamaz.Sorgulamak kimsenin haddine de olamaz.
Şaşmışım Bu Muadil İlaçtan
eczacının, muadil ilaç verirken hasta ve doktora karşı verdiği mücadelesinde neler yaşadığını herkes bilsin istedim.