Ben bir kuþum; uçtum yuvadan... Artýk ben nerede, eve dönme isteði nerede?.. -Leyla ve Mecnun, Fuzuli |
|
||||||||||
|
Bu büyü sizin kafanýzda boynuz çýkarýp, sizi öküze dönüþtürmenin büyüsü deðildir. Bu büyü birinin baþýný baðlayarak baþý baðlanana istemediði evliliði yaptýran büyü deðildir. Bu büyü, büyü olmasýna büyüdür de, kara kedi üstünde atlayýnca günahlardan kurtulmanýzýn büyüsü ve inanmasý deðildir. Doðanýn bin bir baðýntýyla yansýyýp; giriþen devinmeli baðýntý oluþla belirmesi; animizdi anlamanýn ve büyüsel bulucu hayranlýðýn kendisidir. Bu genelliðin belirmesi ve genelliðin insan gibi canlýlar özelinde duygu ve bilinç taþmasý oluþla kendilerinden geçmelerinin hayranlýðý ve dünya ölçekli olup biten sürece, insan düþünmesinin yabancýlaþmalarýdýr. Nesne ve olaylar yansýma baðýntýlarýndan ötürü, devingen, kesikli sürekli, canlý ve büyülüdür. Bu edenle insan oðlunun ilk felsefesianimizdi mana algýlý düþünmedir. Bu ne bir dindir, ne bir inançtýr. Pusulasýz bir ortamda yaþantýlaþan, pusula olan totemizdi tabudur. Olgu, olaylar çok yönlü bir giriþme ve yansýmanýn baðýntýlarýdýrlar. Siz giriþme ve giriþtirmeleri bir baðýntýya göre kullanýr, olay ve olgularýn, diðer baðýntýsýný bilmezseniz, hem bilgiye yabancý olarak kalýrsýnýz; hem de o olayýn diðer baðýntýlarýný, sizlere çaktýrmadan kullanan kiþiler, o þeyle size sihir yapýyormuþ, büyü yapýyorlarmýþ gibi gelirler. O þey de sizler tarafýndan sihirli, büyülü gibi algýlanýr. Yani olgu olay ve giriþmelerdeki çok yönlü baðýntýlý olan yansýmalar zaten o olgu ve olaylarý sihirli büyülü kýlmaktadýrlar. Öyle olduðu içindir ki geçmiþten günümüze gelen baðýntý giriþmeli hayatýn yansýmalarýný ve yansýma baðýntýlarýný da, bu büyüleyicilik yüzünde anlayamamaktayýz. Bu tür bir çok baðýntý yansýmalar nedeniyle dünya bize ezoterik (batýni-gizemli-okülte) gelmektedir. Yansýmalarýn bir ya da birkaç yüzüyle ilgili olduðumuzdan; ilgisizi, bilmezi olduðumuz diðer tür yansýmalar, baþkalarýnca bize gösterildiðinde; biz bunlara büyü yapýlýyor deriz. Biz, bunlara apaçýk bir büyüdür deriz! Bu nedenle canlýlar doðanýn ve her bir yaþamýn baþka baþka onlarca yansýma niþlerini dolduruþla büyüsel bir var bulunuþun canlý olma ve hayatýn çeþitli olma dinamizmini ortaya koyabilmiþlerdir. Biz kendi hayatýmýzý yansýtan baðýntýyla iliþkili olduðumuzdan, ayný temel ilke üzerinde baþka baþka yansýmalarýn baðýntýlarýnýn da kullanýlacaðý özel durumlarý bir mucize olarak görmekteyiz. Dünya ya da doða, kendisini çeþitli baðýntýlarla yansýtabildiði için mucizeler yaratýp, bu büyüselliðini bize algýlatmýþtýr. Dünya bu tür baðýntýlý büyülü yansýmalar yapmasaydý hayat hiç çeþitlenebilir miydi? Gerek canlýlýk, gerek sosyo toplumsa hayat, kendi baðýmlýlýklarý olan yansýma baðýntýlý var oluþlarý dýþýndaki baðýntýlarla var bulunanlarý, harika, mucize ve efsuni bulmaktadýrlar. Bu yüzden dünya bize groteski gelir. Ayný þey diðer bir baðýntýyla yansýtýldýðý zaman o þeyin sihirli gücü ortaya çýkmaktadýr. Bu baðlamda nesneler sihirli ve büyülüdür. Söz gelimi parayý ele alalým. Para herkesçe iyi bilinen bir örnektir. Ýlk baþlarda para, mallar arasý deðiþimdeki engelleri ortadan kaldýrmak, mal deðiþim hýzý artýrmak ve deðiþtirme nesnesi olmasý için kafa patlatýlmýþ bir buluþ olan araçtýr. Paranýn insanlara yansýyan yüzü; ya da paranýn insanlara cari olan, genel geçer yüzü; mallar arasý trampanýn kolaylýkla ve hýzla deðiþtirme deðeri olmasýdýr. Deðiþtirme aracý olmasýdýr. Oysa araç olan para, yine paranýn amaç oluþla yansýma yapmasý, görmezden gelinmiþtir. Ýkisi çok farklý þeydir. Para bu nedenle emekler arasý deðiþimin, çok çabuk olmasýnýn katalizörü olmuþtur. Siz bu alýþmanýn kullanýmý ve güveni içinde bu süreci yürütürsünüz. Ama para, deðiþtirme deðeri olmanýn dýþýnda da yansýyýþla bir çok yüze sahiptir. Para-mal-para sistemi bu paranýn bu yüzlerinden birisidir. Siz 8 saatte üretiliþle bir birim olan, 5 liralýk iþi, toplumsal ittifakla bu deðerin üzerinde satamazsýnýz. Çünkü herkes ayný þeyi yapar. Bir kaos doðar. 5 liralýk deðer üzerinde donmuþ bir emeðe, hiç deðer katmadan 5 lira verip 15 liraya satarsanýz. Hiç üretmediðiniz halde, 8 saatlik çalýþma karþýlýðýnda ancak 5 liralýk bir emek deðeri üretecekken; üretilen bu emek deðerini 5 liraya alýp 15 liraya satmakla 8 saatte üç birim iþ yapmýþ gibi bir hileyle mal gasbýna sahip oluyorsunuz. Deðiþtirme deðeri paranýn büyülü bir yüzüdür. Deðiþtirme deðeri olan para, diðer bir yüzleri ile çalýþmadan kazanmanýn da sihirli yansýmalarýný insanýn eline vermiþtir. Ama çoðunluk deðiþtirme deðeri cambazýna bakarken diðer sihirli yüzleri ne görürler, ne de görülen olup bitene akýllarý erer. Akýllarý erse de iþ iþten geçmiþ oluþla, kendilerini çok çetin mücadeleler vermesi gereken bir düzen yapý sarmalý içinde bulurlar. Paranýn diðer bir baðýntýyla yansýma yapan yüzlerinden kimileri þunlardýr. Faiz, kredi, gümrük, komisyon, finansman, enflasyon, deflasyon gibi bir yýðýn dalavere oluþlarý da bu büyüsel iþin cabasýdýr. Ýþte bunlar paranýn sihirli ya da büyülü olan yüzüdürler. Yani bir baðýntýya göre var edip kural ettiðiniz þeyler muhakkak ki diðer yüzleriyle de yansýyacaktýrlar. Parayý bulmaya kafa patlatanlar dahi paranýn bu kadar sihirli yüzle yansýyacaðýný ne görebilmiþlerdir. Ne de akýllarýna getirdikleri bir tahmin olmuþtur. Onlar insanlýða bir mutluluk getirmenin huzuru ile mütebessim ve rehadýrlar. Bu bir çok baðýntý yansýma yüzler de kendi kuralý olan kendi yansýmalarýyla baðýntý ve iþin kuralý olan organize giriþmeyi ortaya koyarlar. Siz bir yöne dikkat ve odaklanmanýn projektörce tutumu içinde iken, þeytanlar çoðunluðun oyalandýðý noktayý, býrakýp; paranýn diðer sihirli yüzleriyle uðraþýrlar. 01.03.2013
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |