• Balkan Antlaþmasý, Balkan devletlerinin, birbirlerinin varlýklarýna özel saygý beslenilmesini göz önünde tutan mutlu bir belgedir. 01.11.1934, T.B.M.M.
• Önemli bir olay da Balkan Paktý’dýr. Dört devlet; kendi güvenleri için ve Balkanlarýn, karýþma ve karýþtýrma konusu olmaktan çýkmasý için içten bir düþünceyle birbirlerine baðlanmýþlardýr. Balkanlý baðlaþýklarýmýzla gittikçe artan bir beraberlik ve dayanýþma politikasý güdüyoruz. 09.05.1935, C.H.P. Kurultayýný Açarken

• Biz onlarla bir dostluk anlaþmasý imzaladýk Propaganda ve kýþkýrtmalar yapamayacaklar, çünkü Sovyet örgütüyle bizim örgütümüz arasýnda esaslý farklýlýklar vardýr. (Aðustos 1921, AP’ e Demeç)
• Türkiye’de Bolþeviklik olmayacaktýr. Çünkü Türk iktidarýnýn ilk gayesi, halka özgürlük ve mutluluk vermek, askerlerimize olduðu kadar, sivil halkýmýza da iyi bakmaktýr. (21.06.1935, Gladys Baker’e Verilen Demeç)

• Dýþ politika, iç teþkilât ve iç politikaya, dayandýrýlmak mecburiyetindedir, yani iç teþkilâtýn tahammül edemeyeceði geniþlikte olmamalýdýr. Yoksa hayâlî dýþ politikalar peþinde dolaþanlar, dayanak noktalarýný kaybederler. 17. 02. 1923, Ýzmir Ýktisat Kongresinde.
• Dýþ politika bir toplumun içyapýsý ile sýký sýkýya ilgilidir. Çünkü iç yapýsýna dayanmayan dýþ siyasetler daima mahkûm kalýrlar. Afyon, 23. 03. 1923
• Dýþiþlerinde dürüst ve açýk olan politikamýz barýþ fikrine dayanýr. Milletlerarasý herhangi bir sorunumuzu barýþ yoluyla çözümünü aramak bizim çýkar ve anlayýþýmýza uyan bir yoldur. (1929)
• Lozan antlaþmasý, Türk Ulusuna karþý, asýrlardan beri hazýrlanmýþ ve Sevr antlaþmasýyla tamamlandýðý sanýlmýþ, büyük bir cana kýymanýn yýkýlýþýný anlatan bir belgedir. Osmanlý devrine ait tarihe eþi geçmemiþ bir politik zafer yapýtýdýr.24.07.1933,Ulusal Egemenlik Gazetesi.
• Lozan barýþý Türk tarihinde bir dönüm noktasýdýr. Türk Ulusu için politik bir baþarý (utku) teþkil eden bu antlaþmanýn Osmanlý Tarihinde benzeri yoktur. Ulusumuz bununla haklý olarak gururlanabilir ve Türk ulusunun yüksek bir yapýtý olan bu antlaþmanýn yüksek kýymetini beðenmesi gereken gençliðin bunu geçmiþte yapýlmýþ antlaþmalarla kýyaslanmasý gerekir. 26.07.1927, Dolmabahçe Sarayý, Lozan Barýþ Antlaþmasý Hakkýnda.
• Ahmet Ýzzet Paþa Hükümeti uluslar esasýna dayanan adil bir barýþa kavuþmak emeliyle ateþkesi istedi. Baðýmsýzlýk uðrunda namus ve yiðitlikle dövüþen ulusumuz 30 Ekim 1918 tarihinde imzalanan ateþkes ile silahýný býraktý. 24.04.1920, TBMM.
Ýtilâf donanmalarý Ýstanbul’a girdikten sonra ateþkes hükümleri bir tarafa býrakýldý. Gün geçtikçe artan bir þiddetle, sultanlarýn haklarý, iktidar saygýnlýðý, ulusal onurumuz
• Ben, Napolyon’u hiç sevmiyorum. Çükü Napolyon her þeye kendi þahsýný sokardý. Mücadelesi belli bir dava için deðildi; kendi þahsý içindi. Ýþte bu bakýmdan bu gibi adamlar için kaçýnýlmasý imkansýz olan felâkete uðradý…23.01.1923, Morning Post Yazarý Grace Ellison’a Demeç.
• Napolyon, beni baþka askerlerden baþka ilgilendirmez. 23.01.1923, Morning Post yazarý Grce Ellison’a demeç.
• Napolyon esaslý bir fikre dayanmadan iþe baþlamýþ ve kendine bir fýrsat yaratacaðýný zannetiði olaylarýn gidiþine uymuþtur. Onun bu þekilde hareketi, demokrasiciliðin vücudunun altmýþ senelik gecikmesine sebebiyet vermiþtir ; diyebiliriz… 30.11.1929, Vossishe Zeitung Muhabirine Demeç.
• Osmanlý tarihi baþtan nihayetine kadar hakanlarýn, padiþahlarýn, þahýslarýn, en nihayet zümrelerin hal ve hareketlerini kaydeden bir destandan baþka bir þey deðildir…” 17.02.1923, Ýzmir Ýktisat Kongresinin Açýþ Söylevi.
•
• Osmanlý devleti ne yazýk ki ölmüþtür. Babýâli hükümeti ne yazýk ki ölmüþtür; affedersiniz, hata ettim! Ne yazýk ki demeyecektim, iyi ki ölmüþtür. Çünkü onlar ölmeseydi ulusu öldüreceklerdi.
• Tarih yazmak tarih yapmak kadar önemlidir. Yazan yapana sadýk kalmazsa deðiþmeyen gerçek insanlýðý þaþýrtacak bir mahiyet alýr. (Utkan Kocatürk, Atatürk’ün Fikir ve Düþünceleri, AKDTYK. Atatürk Araþtýrma Merkezi, Ankara, 1999, s. 163)
• Tarih, bir milletin kanýný, hakkýný, varlýðýný hiçbir zaman inkar edemez. (1927, Ankara) (Utkan Kocatürk, Atatürk’ün Fikir ve Düþünceleri AKDTYK. Atatürk Araþtýrma Merkezi, Ankara, 1999, s. 165)
• Milletler Cemiyeti, henüz kesin ve etkili bir vasýta olduðunu ispat etmemiþtir. Diðer taraftan, Milletler Cemiyeti bugün, bütün milletlerin, ortak amaçlarýnýn gerçekleþebilmesi için çalýþabilecekleri tek teþkilattýr. 21.06.1935, Gladys Baker’e Verilen Demeç.
• Bugün bütün dünya uluslarý aþaðý yukarý akraba olmuþlardýr ve olmakla meþguldürler. Bu nedenle insan mensup olduðu milletin varlýðýný ve saadetini düþündüðü kadar, bütün dünya milletlerinin huzur ve refahýný düþünmeli ve kendi milletinin saadetine ne kadar önem veriyorsa bütün dünya milletlerinin saadetine katkýda bulunmak için elinden geldiði kadar çalýþmalýdýr. Bütün akýllý adamlar takdir ederler ki, bu yolda çalýþmakla hiçbir þey kaybedilmez. Çünkü dünya milletlerinin mutluluðuna çalýþmak, diðer bir yoldan kendi huzur ve mutluluðumuzu temine çalýþmak demektir. Dünyada ve dünya milletleri arasýnda barýþ, dayanýþma ve iyi geçim olmazsa, bir millet kendi
• kendisi için ne yaparsa yapsýn huzurdan mahrumdur. Onun için ben sevdiklerime þunu tavsiye ederim: Milletleri sevk ve idare eden adamlar, tabii önce kendi milletinin varlýðýný ve mutluluðunu saðlamak isterler. Fakat ayný zamanda bütün milletler için ayný þeyi istemek lazýmdýr. Bütün dünya olaylarý bize bunu açýktan açýða ispat eder. En uzakta zannettiðimiz bir olayýn bir gün bizi bir gün etkilemeyeceðini bilemeyiz. Bunun için insanlýðýn hepsini bir vücut ve bir milleti bunun bir uzvu kabul etmek gerekir. Bir vücudun parmaðýnýn ucundaki acýdan diðer bütün organlar müteessir olur.
• “Dünyanýn filan yerinde bir rahatsýzlýk varsa bana ne “ dememeliyiz. Böyle bir rahatsýzlýk varsa týpký kendi aramýzda olmuþ gibi onunla ilgilenmeliyiz. Olay ne kadar uzak olursa olsun bu esastan þaþmamak lazýmdýr. Ýþte bu düþünüþ, insanlarý, milletleri ve hükümetleri bencillikten kurtarýr. Bencillik kiþisel olsun, ulusal olsun daima fena kabul edilmelidir. (1937, Ankara) (Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, Atatürk Araþtýrma Merkezi, C. II, s. 324-327)
• Tarihte birçok defa tartýþma ve tutku nedeni olmuþ olan Boðazlar, artýk tümüyle Türk egemenliði yönetiminde, yalnýz ticaret ve dostluk iliþkilerinin gerçekleþme yolu durumuna girmiþtir. Bundan böyle savaþan her hangi bir devletin savaþ gemilerinin, Boðazlardan geçmesi yasaktýr. 01.11.1936,T.B.M.M. Açýlýþý.
• Musul vilâyeti, Türkiye Devletinin millî sýnýrlarý içindedir, buralarýný anavatandan koparýp þuna buna hediye etmek hakký kimseye ait olmaz. 30.01.1923, Ýzmir, Gazetecilere.
• Genel Harbin son yýllarýnda Rusya içinde patlayan eden devrim, insanlarýn çoðunluðunu teþkil eden fakir halk içinde, bilhassa bu halkýn en çok sýkýntý, eziyet ve ýstýraba uðramýþ olan iþçi sýnýfý içinde, eskiden beri mevcut olan sosyalistliðin gerçek maksadýný ve gayelerini ilân etti… 14.08.1920, TBMM.