Kýsacasý totem gruplar, sosyal yapýlý mantýðýn aðýrlýkla çekim merkezi olduðu yerlerdi. Her bir totem grup, ittifak içinde kendi totem kültürü ile bir farklýlýktý. Her farklýlýk ta belli bir gerilimle potansiyel etkiydi.

Ýttifaklar en çok totem ayrýlýklarýn farkýný veren sosyal gerilim ile üreten meslekler arasý fark gerilimin içindeydi. Bu tür gerilim direnci ittifaký alaný; kasýp geren kýrýþtýrma, bükmeden kaynaklý engelleriyle yoruyordu. Ýttifakýn içini sosyal çatýþmaya sürüklüyordu.

Gerilen ortamdaki þimþek ve yýldýrýmlar, ittifak kararý alan ilahlarýn tepesindeydi. Ýlahlar bu telaþýn içindeydi. Telaþ yeni bir eylem alaný açmanýn bulucusu olacaktý. Bu alan açma iþi içinde melezler þimþek ve yýldýrýma karþý indirgeyici olarak keþfedildiler.

Ýlahlarýn tepesinde patlayan þimþek ve yýldýrýmlar; melezler üzerinde hasarsýz indirgenme, olacaktý. Melezi kendisinden sayan anlayýþ alan sürtünmesini minimum ediyordu. Ýlahlar melezlerin paratoner olduklarýný fark edilecekti. Ýþte ittifakýn ilk elden sorunu bu sürtüþmeyi melezlerle ortadan kaldýrmaktý.

Melezler ittifak ortamýnýn ürünüydüler. Hem paylaþýlamamakla sorunun kendisiydiler. Hem her melezleri totem grubun aiti sayýlmakla, melezler; sürtüþmelere paratoner görevi olacak indirgeyiciydi. Ýndirgeyiciler Ýnsan olmanýn; barýþ olmanýn, gruplar arasý selam olmanýn kendisiydi. Ýnsan bu selam ile saygýlanýyor ve ritüelime ediliyorlardý.

Eðer hemcins, ilah, melez ve insan kavramlarýnýn belli bir tarihi süreçle; belli bir tarihsel aþamaya denk gelen karþýlýk anlamlarý olduðunu öðrenememiþsek; bu yazýlarý geçerken þöyle bir uðrayýp boþ boþuna okumuþuz demektir.

Bunun için totemi manaya karþý, ittifaký anlayýþla, ittifakýn melezlerine yeni bir tabu mana anlayýþý yüklemeleri gerekecekti. Yani birleþtirici ve gruplarýný selamlayan melezlere özel bir anlam atfetmek gerekecekti. Ve her grup bu tür tabumsak manaya karþý melezlerine verilecekleri özel anlam atfýna, isteyerek yönelip, isteyerek boyun eðmenin eylem ve söylem seremonili ayiniyle olacaktýlar.

Her grubun kendisinde bir anlam bulmakla, melezlerine yapacaðý mana atfý, totemden sonra yapýlan ikinci mana atfýydý. Bu mana atfý ritüel olarak, ittifaký insan þahsýnda selamlama olarak, yapýlacaktý.

Kendisinden bir parça ve kendisinden bir anlam bulduðu melezlere yöneltilen bu tabu mana anlayýþý ile her grup ayný melezi saygýlýyan, ayný meleze ayný eylemle ritüeli olmayý ortaya koyacaktý. Bu ritüel altýnda toteme olan ritüel çakýlý, gömülü ritüel olmakla gizlenecekti!

Totem dönemin korunum yasasý vardý. Bu yasa tabu yasaðý olarak saklanýyordu. Bu yasak o grubun dýþ dünyayla temas etmeyen kapalý bir yalýtým içinde olmalarýydý. Yalýtýmýn ana ekseni kendi aralarýnda birleþme yoluyla çoðalmaydý. Ýttifak aitlerini kendisi ile ayný saymaktý. Yalýtýmlý totem alanýn korunma, barýnma, görev alma ve avdan-toplanan yiyeceklerden herkese saðlama yaptýrmaydý.

Totemi yalýtým yaþamsallarý herkes için ortaklaþma yapmýþtý. Ýlahlar ittifak edebilmek için iç cinsel birleþmeyi yasaklamýþlardý. Bu nedenle kendi aralarýnda çoðalamayan ilahlar; her ilahýn ölümünden sonra ilahlarýn sayýsý azalýyordu.

Gruplarýn (ilahlarýn) gelecek te melez üzerinde kendi soy akýþlarýný devam ettirme zorunluluðu vardý. Bu nedenle ilahlar nezdinde, ittifaka ait kendi melezlerini kutsamalarýnýn önemi, daha bir artýyordu.

Ýttifakýn kurucu ve inþacýsý ilahlardý. Ama ittifak içinde saygý yapýlan, saygý görenlerde ilahlar deðil melezlerdi. Saygý gösterenler de totem grup aiti ilahlardý. Ýnsan denen melezleri kutsama saygýlamasý yapmanýn nedeni hem ilahlarýn etnik soylarýnýn kesilmesiydi. Hem de ittifakýn gelecekteki selametiydi.

Ýttifaký sürtüþmenin ortadan kaldýrýlmasý için. Ýlah soylarýnýn kesilecek olmakla ilah soyun melezlerde sürecek olmasý nedenle. Ve melezlerin gelecekteki tür akýþýný devam ettirecek olmalarýnýn selameti için ilahlar törenle kendi melezlerine ÝNSAN ADINI verdiler.

Ýlahlar ad verdikleri melezi olan insaný, kutsayýp TAKDÝS ettiler. Bu ilahlarýn kendi ilahlýðýna karþý ve gelecekteki insanýn ilah mirasçýsý yetkilenme irade olan eylem yönünün tanýnmasýydý.

Bu tanýma iþi bir grubun diðer gruba kendi melezleri üzerinde sendenim, sen de bendensin demenin selam (barýþ-esenlik) eden, selamet eden anlam vurgusuydu. Her ölümlerle sayýsý azalan ilahlar, totemi saygýlýyan eski geleneðe karþý ittifakýn aþýsý tutsun diye melezler üzerinde insaný ve ittifakýný saygýlýyorlardý.

Totem saygýlamasý ata saygýlamasýydý. Atalara saygý tutumu totem yalýtýmýn içinde olmaktý. Ýttifaka karþý olmaktý. Totemi bir yalýtým içinde, ittifaka karþý olunmakla ilahlar yeni sürecin geleceðe doðru akamayacaðýný görüyorlardý.