Üreten iliþki içine giren gruplar, yine de yüz yýllar sürecek zaman dilimi içinde giderek azalan sýklýkla avcý toplayýcý grup olmaktan ve yamyam grup olmaktan uzaklaþacaklardý.

O aþamalarda üreten gruplar iki tane fiili durumu (defakto durum) ortaya koyacaklardý. Bunlardan birisi saldýrgan gruplar karþýsýnda o güne kadar eþi emsali olmayan yepyeni bir OLANAKTI.

Emsali olmayan olanak ta grubun üreten iliþkisiydi. Her bir yamyam gruplar fýrsatýný bulduðunda diðer gruplarýn ölüsünü, dirisini yiyordu. Üreten gruplar da zaten bu yamyamlýðýn içinde geliyorlardý.

Ama üreten iliþki olanaðý grubuna, yamyam gruplarýn saldýrýlarý karþýsýnda yepyeni bir davranýþ alaný açýyordu. Açýlan alan þöyleydi. Üreten grup, kendilerini korumak için barýnma yeri çevresine, ölülerini korumak için mezarýn üzerine, ürün fazlasýný býrakýyorlardý.

Kendisi için ve ölüsü için kurtulmalýk (kurban) verdiði bu ürün sunu iþi, o güne kadar görülmemiþ bir durumdu. Böylece bu sunu yiyeceði sayesinde üreticiler yamyam akýnlarýndan korunuyorlardý. Bu sunu cehennemden kurtulmak için deðildi. Cehennem tasýmla böyle bir algý, bilgi ve baþlangýç yoktu.

Mezar üzerine konan ölü yiyecekleri nedenle üreticiler ölülerinin birkaç gün içinde çürüyüp bozulmasýna kadar yiyecek sunma iþini yapýyordular. Saldýrma çok pahalý ve çok riskli bir iþ. Zaten yamyam saldýrýlarý da günlük deðildi. Saldýrýlar yamyamlarýn av, leþ bulamayýp çok ok aç kalýnca göz karartýlan bir durumdu.

Bazen mezar üzerindeki yiyecekle yetinmeyen yamyamlar seyrek te olsa mezar açtýklarý zaman da oluyordu. Bu tür yaþanmýþlar nedenle üretici grup tedbirden mezarýn içine de yiyecek yani kurban koyuyorlardý.

Yamyam saldýrýlarý gün aþýrý olan saldýrýlar deðildi. Dýþarýda ot, kök, meyve, yemiþ, böcek, leþ ve av varken diðer bir yamyam yaðmacýya saldýrmak, hemencecik ilk etapta göze alýnan kolay bir durum deðildi.

Ama muhakkak olan saldýrýlardý. Böylece bu saldýrýlara karþý birkaç günlük bekleyiþle geçen süre boyunca ölü mezarýna býrakýlan yiyecekler sayesinde, üreticiler kendi ölülerinin yenmesini önleyip, kendilerine de yapýlacak yamyam saldýrýlarýný engelliyorlardý. Yamyamlar üreticileri, üreticiler de yamyamlarý izliyordu.

Üreten ve kendisini iyi savunan geliþmiþ bazý gruplar ölüleri yamyamlar tarafýndan yenmesin diye, damdan girdikleri barýnma yerleri içinde üzerine oturduklarý sedirin altýna gömüp çürütüyorlardý.

Üreten iliþki öncesinde beri süre gelen çatýþmalar karþýsýnda üreten grup “ölü yiyeceði” gibi böyle bir önlemi, üretim yapma olanaðý sayesinde saldýrganlarýna karþý ortaya koyduklarý yepyeni bir önlem alýþtý.

Ölü yiyecekleri mezara ölü yesin diye konmuyordu. Bu anlayýþ animiz duygulardan ileri gelir gibiyse de mezar yiyeceði, grubun kendi canýný kurtarmak için kendi canlarý adýna sunu ya da kurban veriyorlardý.

Üreten ve yayam olan komþu gruplarýn birbirine yakýn “nispeten sessiz ve güvenli bir ara yerleri vardý. Buralar kurbanlarýn ya da sunularýn býrakýldýðý takdime yerleriydi. Daha sonra buralar sunu yeri olmalarý kadar gözlem yeri, buluþma yeri olacaktý. Ýttifaklar bu güvenli sunu yerine tapýnak diyecektiler.

Ýttifaklar bu tapýnaklarda baþlamýþtý. Üreten grup yamyamlarýn kabaran öfkesini dindirmeleri gerekirdi. Üreten gruplar yamyamlarýn öfkesini dindirmeyi kendi yamyamlýk zamanýnýn açlýk davranýþlarýyla ve yine kendilerinden bilmekle empati yapýyordular.