MEVSÝMLÝK KÖLELER(4)




Ýþçilerden bazýlarý ,uyanmýþlar,yataklarýnda öylece yatýyorlardý.Kahyanýn baðýrmasýyla da diðerleri de yerlerinden kalktýlar.Ývedilikle elbiselerini üzerlerine geçirmiþlerdi.Giydikleri,yanlarýnda getirdikleri eski elbiselerdi.Kadýnlar,þalvarlarýný çekmiþler,üzerlerine de bulduklarý ne varsa; bluz falan giymiþlerdi.Saçlarýný ise orta yaþýn
üzerlerinde olanlar eþarpla normal þekilde örtmüþlerdi. Erkekler ise eski püskü ne varsa üzerlerine takmýþlardý. Apar topar kulübeden aþaðýya inip tuvaletin önünde sýra
ya geçtiler. Evlerinin önündeki geniþçe boþluk olan meydanýn bir kenarýnda sondajla
çýkarýlmýþ olan sudan yüzlerini yýkadýlar. Bazýlarý,yine aval aval etrafa bakmaya baþlamýþlardý.Az ilerde sessizce duran denizin maviliðine gözleri çarpanlar,þaþkýnlýk
larýný açýða vurmuþlardý:
-Þu deniz mi lan.Vay be.. . Ben, ilk defa görüyorum iyi mi. “-Neyse gelmiþken denizde de çimeriz deðil mi” Çoðunluðu denizi ilk defa görü
yorlardý. Doðru düzgün doðduðu yerden bile ayrýlmamýþlardý,bu zamana kadar.Ýçlerinde birkaç kiþi ya var ya yoktu ki Ýstanbul’a çalýþmaya gitsin.Ancak orada görmüþ olabilirlerdi.
Uzunlamasýna iki tahtanýn yan yana getirilerek oluþturulmuþ masanýn her iki tarafýna oturdular.Oturduklarý oturaklar da tahtadan yapýlmýþlardý.Böylece iþçilerin tamamý,yerlerini almýþlardý.Kahyanýn karýsý,hemen yandaki kazandan ikiþer kepçe mýsýr çorbasýný sýcak sýcak, tabaklara koydu.Yanýnda da mýsýr ekmeði.Þimdilik menü
de bunlar vardý. Kazanda kalan çorbayý, tekrar tabaklara pay etti. Bir taraftan da:

-Hadi sizler karnýnýzý iyice doyurun ki hemen acýk mayýnýz. Çok çalýþacaksýnýz çünkü…diyordu.

Çorbadan sonra tekrar kümelendiler.Ayakta dineliyorlardý.Kahya ,bir þeyler anlatmaya çalýþýyor,direktifler veriyordu.Önce uzak yerlerdeki fýndýk bahçelerine
gitmeyi yeðliyordu.Meydanla bitiþik olan fýndýk bahçesinde nasýl fýndýk toplanacaðýný
gösteriyordu. Fýndýk dallarýný,orta yerinden tutup aþaðýya doðru eðiyor,dalý kolunun altýnda kýskaca aldýktan sonra diðer eliyle de fýndýk çotanaklarýný koparýyordu.Bu durum,büyük fýndýk ocaklarý için söz konusuydu…Normalinde elini uzatýp da kolay yetiþebi-
linen dallardaki fýndýklarýn ise daha kolay toplanacaðýný da gösterdi.

-Ýçinizden bazýlarýnýzý çuvalcý,taþýyýcý diye ayýrmam lazým.”Kendi evinde hayvaný olan var mý?Yani eþekle ya da atla daðdan odun getirmiþ olan yok mu?
Ýþçilerin içinden orta yaþlarda birisi, seslendi:

-Benim atým var.

-Hah iþte tamam. Seni fýndýk taþýyýcýsý yaptým.Yani sen,bizim topladýðýmýz fýndýklarý,atlara yükleyeceðiz ve buraya getireceksin.Getirdikten sonra da çuvallarýn
Ýçerisindeki fýndýklarý,meydana sereceksin.Tamam mý.Anladýn mý söylediklerimi?

Çuvalcý olarak görevlendirdiði kiþiye de yapacaðý iþ hakkýnda açýklamasýný yapmýþtý.
Fýndýk ocaklarý altýnda sürekli dolaþacak,iþçi arkadaþlarýnýn topladýðý fýndýklarý çuvallara boþaltýp belirli yerde istifleyecekti.Taþýyýcý da buradan atlara yükleyip fýndýk sahibinin evinin önündeki meydana getirmiþ olacaktý.

Kahya, iþçilere birer peþtamal daðýtarak,bellerine sarmasýný söyledi.Dallarýndan koparýlan fýndýklar,öncelikle peþtamallarda birikecekti.sonra tenekler ve ardýndan çu
vallar.Bu zincirleme düzeni içerisinde iþler takip edecekti.

Kahya at sýrtýnda, iþçiler de yayan olarak meydandan ayrýldýlar.Ýþçiler,kahyayý takip ediyorlardý…Fýndýk bahçelerine doðru süratle yürüyorlardý.Bir saate yakýn,engebeli
yerlerden ve fýndýk bahçelerinin yanlarýndan geçmekte olan patika yollardan yürüdüler.Her taraf fýndýk bahçesiydi.Baþka fýndýk bahçelerinden sesler geliyordu.Deðiþik yerlerden gelip de fýndýk toplayan iþçilerin sesiydi bunlar.Arada bir türkü sesleri de kulaklara yanký yapýyordu. “-Yine yeþillendi fýndýk bahçesi” türküsü havanýn boþluðuna yayýlýp iþçilerin beyinlerinde deðiþik çaðrýþýmlar yapan ilk naðmelerdi…
Nihayet,geldiler.Kahya:

-Ýþte bu bahçeden baþlayacaðýz.Herkes ikiþerli olarak fýndýk ocaklarýnýn baþýna geçsin bakalým.Ýþçiler söyleneni yaptýlar.Herkes rast gele kendi aralarýnda seçim yapmaksýzýn ocaklarýn baþlarýna ikiþerli olarak geçtiler.Dallarý eðip ilk kez fýndýklara ellerini uzatýyorlardý…


Ayhan Sarýkaya

(devam edecek)