CANÝK GÜZELÝ: PERÞEMBE YAYLASI
ADIM ADIM PERÞEMBE YAYLASI
Bizler “Düz Ailesi”nin fertleri olarak Temmuz ayýnýn ilk haftasýnda, yaklaþýk yarým asýr önce terk ettiðimiz Atayurdumuz’a bir gezi yaptýk. Böylece, “Büyük Dönüþün Ýlk Adýmý”ný attýk. Seyahatimize Aybastý üzerinden baþladýk ve Perþembe yaylasýnda toplandýk. Yaklaþýk bir ay, yörede bulunduk. Çeþitli gözlem ve incelemelerde bulunduk; Gezimize Aybastý’dan baþladýk. Yokuþ yolu, týrmana týrmana çýktýmýz Þeber ve Fidekse’den sonra gür ve sýk ormanlýk alandan geçtik. Kabaktepe Mesire yerinden sonra Sýraç’la selamlaþtýk. Beþ dakikalýk yolculuktan sonra hemen yolun kenarýnda mütevazi haliyle Kanlýpýnar bize su ikram etti. Þifalý soðuk suyunu kana kana defalarca doyamadan içtik. Hemen yakýnýnda bulunan gerçekten çok görülmeye deðer olan Orman Ýdaresine ait, kamp ve dinlenme tesislerinde kýsa bir gezinti yaptýk. Sonra bir çizgi ile çizilmiþ gibi birden bire baþlayan yayla ve çimenler baþladý. Karamanlý Obasý’ndaki Tekçe(Tekke) Mezarlýða gittik. Dedemizin mezarýný ziyaret ettik. Yol, bir tarafta Karamanlý obasý diðer tarafta Yaras ve Beþtam obasýný ayýran kývrým kývrým akan dereyi takip ediyordu. Etrafýnda ‘Yaylanýn Ýlk Piknik Yeri’nÝ meydana getiren “Kadiraða Pýnarý” eski görkemli günlerini yaþayamamanýn hüznü içinde boynu bükük bir haldeydi. Hemen yanýnda cezalý olduðunu söylenen Koruluk, terkedilmiþliðini yaþýyordu. Çevrik yanýndan baþlayan yol güzergahý bizi bir konaðýn enkazýna yönlendirdi. Bir zamanlar “beyaz patates” gibi yaylanýn sembolü olan “Ýtoto Konaðý”ydý. Rum olduðu söylenen varlýklý bir Baba’nýn hasta olan kýzýna þifa bulmasý amacýyla yaptýrdýðý söylenen konaðýn yerinde yeller estiðini görünce hüzünlendik. Bir dönem Jandarma Karakolu Hizmet binasý da olan üç katlý binadan geriye, sarý kesme taþ kalýntýlarý kalmýþtý. Defineciler tarafýndan tahrip edildiði söylenen konaðýn aslýna uygun yeniden yapýlacaðý düþüncesiyle, ümitlendik. Yakýnýnda bulunan Jandarma Karakolu ýssýzlýða terk edilmiþti. Gönderine bir bayrak bile asýlmamýþtý. Perþembe Yaylasýnda kulaklarýmýzda hala týnlama seslerini hissettiðimiz Bakýrcýlar, kalaycýlar çarþýsý ve alýþveriþ dükkanlarýnýn bulunduðu çarþýyý dolaþtýk. Ne yazýk ki pek çoðunun kepenkleri kapalýydý. Hüzünlü hava burada da kendisini belli ediyordu. Kurulan elektrik santrali ile, Aybastý ve Yayla’ya Tahir Varýcý ile ilk elektiriðin getirilmesinde büyük katkýsý olan, Cop Nuri (Osman Nuri Düz) Abimizi ziyaret ettik. Ona geçmiþ olsun dileklerimizi ilettik, Hemen yakýnýnda ki çayýrýn içinden geçen , Düzaðýl yolundaki derenin üzerinde bulunan ve halen kullanýlan Perþembe Yaylasý’nýn gerdanlýðý olan tarihi taþtan yapýlmýþ Kemer Köprüyü görünce sevinç duyduk. Hiç olmazsa bu antik köprü ayaktaydý. Geliþigüzel yapýlan yama ve onarýma raðmen yine çok güzeldi. Koruma altýna alýnmalý ve iyi restorasyon yapýlmalý diye düþündük. Dere üzerinde yaptýðýmýz kýsa bir gezintide derenin etrafýnda çocuklarýn top oynadýðýný gözlemledik. Hayvanlar dereden su içiyordu. Ancak derenin çok kirli olduðu gözden kaçmýyordu. Dereye baðlanan kanalizasyonlarýný görünce üzüntümüzü saklayamadýk. Yetkililer bu duruma mutlaka çözüm bulmalý diye ayrýldýk. “Aybastý Belediyesi Sosyal Tesisleri” yazan binayý geçip Kebap Pýnarý’ný ararken dikenli tellerin üzerine kurulan geçitten zorlanarak geçtik. Adeta halka kapatýlmýþ görünümündeydi. Ýki týrpancýnýn iki günde bu otlarý keseceðini düþünmeden geçemedik. Böylece bu bölge bir piknik ve gerçekten sosyal bir alan olabilirdi. Bu haliyle çoluk çocukla oraya girmek ve oturmak cesaret isteyen bir iþ olabilirdi. Hemen yanýndaki Gölet’de, olta ile balýk tutanlarý, sýra sýra tekneleri gördük. Ahþap, eski yayla evlerinden bir tane gördük. Perþembe Er Meydaný, yýlda bir gün kullanabilecek biçimde yapýlmýþ. Oysa ayný alanda güreþ, futbol ve benzeri spor etkinlikleri düþünülerek daha geniþ maksatla kullanabilecek biçimde yapýlabilirdi. Camii ve Mezarlýk ziyaretinden sonra Karga Tepesine çýktýk. Dört bir tarafý seyrettik. Doðanýn muhteþem güzelliði büyüleyiciydi. Gölet’i takip ederek Kümbet’e yöneldik… Yamaçlarda koyun sürüleri, menderesleri n kenarlarýnda dolaþtýk, ayaðýmýzý suyla ve toprakla buluþturduk. ‘Kümbet Camii’sini Emir Kümbet Türbesi ve Mezarlýðý ziyaret ettik.

ÞÝFALI TOPRAKLAR ÜZERÝNDE UZUN VE SAÐLIKLI YAÞAM

Perþembe Yaylasý sadece baðlý olduðu Ordu ilinin deðil, Tokat, Sivas dahasý Samsun’un da çekim merkezlerinden biridir. Burada yaþayanlar sadece yöre insanýndan oluþmaz. Perþembe Yaylasý, iklimi, havasý, suyu, topraðý, bitki örtüsü, ürünleri ve doðal güzelliði ile insanlarý büyülemiþtir. Güneþli havalarda bulutlarýn, her an ve farklý farklý güzellikte hiçbir ressamýn hayal dahi edemeyeceði ve çizemeyeceði sayýsýz resimler oluþturmasý, insana sýnýrsýz bir özgürlük duygusu verir. Yaz gecelerinde gökyüzü ýþýl ýþýldýr. Ay ‘a eþlik eden yýldýzlar en parlak, aydýnlýk ve güleç yüzleriyle bu topraklardaki insanlara göz kýrparlar. Ýnsana yaþama sevinci ve mücadele azmi verirler. “Avu” adý verilen çalý biçimli aðacýmsý tepelerin örtüleri, mayýs ayý gelince sarýya çalan giysileriyle yazýn müjdesini verirler. Çimler, mantarlarýn ve papatyalarýn cümle çiçeklerin güneþi görmesine el birliyle yardýmcý olurlar. Kavak yapraklarý rüzgarýn tatlý esintisine karýþan sessizce türkülerini seslendirirler. Dereler, kayalarýn taþlarýn arasýnda çaðýl çaðýl akarak gidecekleri yere bir an önce yetiþmek ister gibi teranelerini kulaklara fýsýldarlar. Gündüzleri kuþlar minicik gövdeleriyle aðaç yapraklarý arasýnda türkülerini seslendirmekte, nöbetlerini akþam olmadan kurbaða seslerine býrakmaktalar. Sabahýn erken vaktinde kýrlara giderken boyunlarýna asýlý çanlarýyla inekler danalar… zilleriyle kuzular, koyunlar yayla korosuna eþlik etmekteler. Bulutlarý mýzrak gibi delen iki uça, arkasýnda çizgiler býrakarak gökyüzünde uzaklaþmakta… Birden basan “duman” ortalýðý sessizliðe bürümekte, önce çise sonra da yavaþ yavaþ kendini hissettiren yaðmur, doðanýn su ihtiyacýný gidermektedir. Sessizlik sakinlik yanýnda havada radyo- telsiz ve televizyon dalgalarý yok denecek düzeyde. Yer altý ve yerüstü modern çaðýn olumsuzluklarýndan çok az miktarda etkilenmiþtir. Yiyecekler, içecekler, hayvansal ürünler doðal yöntemler uygulanarak elde edilmektedir. Bu topraklarda yaþayan insanlarýn, hastalýklardan uzak, saðlýklý bir uzun ömür yaþadýklarý bilinmektedir. Günümüzde Perþembe Yaylasý’nda yaþayanlar; saðlýklarýný korumak isteyenler, þifa arayanlar, hayvan beslemek için bulunanlar, emekliliðinin tadýný çýkarmak isteyenler olarak sýralanabilir. Kýþýn yaðan kar, yazýn güneþi, baharýn yaðmuru ve dumaný her mevsimi güzel… her mevsimi yaþanýlasý bir yer… NELER YAPILMALI
Perþembe Yaylasý artýk sadece mevsimlik oturulan bir yer özelliðinden çok, günümüzde bir yerleþim yeri niteliðindedir. Yayla bir tür “huzur yurdu” konumundadýr. Kalp ve tansiyon hastalarý, þeker hastalarý, yatalak hastalar, ameliyat olmuþ tedavisi devam eden hastalar… Yaylada daha çok orta yaþýn üstünde ve daha yaþlý insanlar yaþamaktadýr. Bunlarýn pek çoðu eþleriyle birlikte yaþamakta, Aybastý’ya gitmeleri-gelmeleri oldukça sýkýntýlý olmaktadýr. Kamusal hizmetlerden elektrik, su ve benzeri hizmetler verilen yöreye; her þeyden önce, gezici veya nöbetçi saðlýk hizmeti de verilmeli. Çöp toplama yerleri artýrýlmalý. Çevre temizliði ve yabani otlar temizlenmeli. Hijyenik bir ortam yaratýlmalý. Baþýboþ dolaþan köpekler toplanmalý ve belli bir yerde kontrol altýna alýnmalý. Yýllardýr sürüncemede kalan imar planlarýna, altyapý ve kanalizasyon sorununa bir çözüm bulunmalý. Bu topraklarýn üzerinde yüz yýldýr yaþayan insanlarýn, ailelerin maðduriyetleri giderilmeli. Belediye otobüsleri yaylaya ulaþýma yeniden baþlamalý. Güvenlik ve emniyet hizmetleri saðlanmalý. Tarihi Ýtoto Konaðý aslýna uygun olarak yeniden inþa edilmeli. Gölün ve derelerin kirlenmesine atýk sularýn buralara akýtýlmasýna engel olunmalý. Geleneksel yayla kültürü ve geleneklerinin korunmalý ve tanýtýlmalý. Yýlda bir defa yapýlan festivalle yetinilmemeli, yýl içinde baþka etkinlikler geliþtirilmeli. Kýþ turizmine yönelik projeler geliþtirilmeli. Kýþ turizmi geliþtirilmeli. Tanýtýmý da en iyi yapýlmalý. Perþembe Yaylasý, 30 Temmuz 2013