How is Yenge? Kiss çoluk çocuk for me... gibi sözlerin geçtiği reklamı biliyorsunuz. Evet, Pepsi ve Coca Cola'yı boykot edelim demiştim. İngiliz ve Amerikan mallarına boykot başilıklı yazımı yazdığımda şimdiki gibi bir durumun oluşacağını pek tahmin edememiştim. Sonuçta olan şey çok normal. Bir ürün satışında bir gerileme olursa yerini başka bir ürün doldurur. Ülker'in benim gibilere teşekkür etmesi gerekir. İşleniş biçimini onaylamasam da çok tuttu bu Cola Turka. Benim açımdan farkeden şey ise verdiğim paranın Türkiye'de kalacak olması. (bundan da tam emin değilim. Ülker'in bir İngiliz şirketine satıldığını söylüyorlar, doğruluğunu bilmiyorum)
Bir bakkala girdim, büyük boy Cola Turka sordum. Bakkal öyle talep var ki yetişemiyoruz dedi. Neden olarak bütün insanlarımızda bir amerikan karşıtlığının varlığını da vurguladı.
Dikkat ediyorsanız büyük marketlerde Cola Turka satılmıyor. Yalnız Pepsi ve Coca Cola var. Burger King Coca Cola, Mc Donald's Pepsi satar. Bunlara dikkat edince kurulu tezgahın ne boyutlarda olduğu daha iyi anlaşılıyor.
Sonuç olarak Ülker de para kazanmaya çalışan bir firma. İstiyecekler tabi. Ancak ne olursa olsun artık kolaya harcadığım paranın Türkiye'de kalacağını bilmek, öyle değilse bile çoğunlukta bu bilincin oluşmaya başladığını görmek beni sevindiriyor. Bu insanın kendi kendine uygulayacağı bir disiplin sorunudur. Sanıyor musunuz ki Amerikalılar veya diğerleri bunu kendilerine uygulamıyorlar? Ellerinden gelse bütün yiyeceklerini yanlarında taşıyacaklar ama artık gerek yok, çünkü kendi ülkelerinin fast food restoranlaır bütün dünyayı sarmış durumda. Bilmelisiniz ki buralardan aldığınız bir yiyeceğe bir gün ödediğiniz para başka bir gün daha fazla olacak. Çünkü paranın bir bölümü bir daha dönmemek üzere Türkiye sınırları dışına çıkacak.
Diyorlar ki bu firmalar eleman çalıştırıyor, istihdam yaratıyor, Türk sığırlarını, Türk sularını kullanıyor. Evet ancak bunlar toplandığında harcamanın yalnız bir bölümünü oluşturur. Türkiye dışına çıkan ve geri dönmeyecek olan para elde edilen kârdır. Siz o parayı başka bir yolla kazanamadığınız için daha sonra alacağınız yiyecek daha pahalıya gelir. Bunun sonu habire çalışmak fakat bir türlü rahata kavuşamamaktır.
İşte sömürü denen şey. Hem de yediğimiz içtiğimiz şeyler üzerinden.