Madde 1: “Nokta”- Matematikte boyutsuz, yani eni boyu yüksekliği olmayan temel birim.Tanımı çok kurcalarsanız ; “Olmak yada olmamak” olayına girersiniz.Bence girmeyinJ

Madde 2 : “Doğru,ışın vs”-Yanyana gelmiş noktaların birleşim kümesiyle ortaya çıkan tek boyutlu eleman.Yani sadece boyu olan şey.

Madde 3: “Çember”- Belli bir merkezden eşit uzaklıkta olan noktaların birleşim kümesiyle ortaya çıkan geometrik şekil.

Madde 4: “Açı”- Çemberin yada iç bölgedeki noktaları da dahil ederseniz, dairenin; merkez esas alınarak, 360 eşit parçaya bölünmesi ile tanımlanan şey.Sonuçta tek noktada kesişen iki doğru ele gecer ve değeri 1 birimdir. Ona da derece deniyor.

Madde 5: “Dikaçı” derecenin 90 tanesi ile ortaya çıkan açı yada dairenin 4 te birinin teşkil ettiği açı.

Madde 6: “Boyut” uzayda tek noktadan çıkan ve aralarında 90 derece olan doğruların tanımladığı şey.Sonuç itibari ile herhangi köşeli bir masanın köşesinde gördüğünüz şey.
En –Boy—Yükseklik olayı. Kartezyen koordinat sistemi de deniyor.Bunun bi de laplace (laplas) olanı varki düşman başına, onu hiç karıştırmayalım J

Madde 7: “Zurnanın zırt dediği yer”—Bir masa köşesini alırsanız ve aralarında 90 ar derece yapan, en-boy,yüksekliğin başladığı nokta yani özetle köşeden, diğer 3 üne birden 90 derece yapacak bir doğru daha çizebilirseniz; 4 üncü boyutu çizmiş olursunuz.

Madde 8: “ Matematiğin ve Fiziğin söyledikleri”—Öncelikle Fiziğin 4 üncü boyutu zaman olarak ifade etmesi, bana her zaman tuhaf gelmiştir.Aynı otobüs sırasına dışardan kaynak yapılması kadar itici bir durumJ Sıranı beklesene Kardeşim ! ....Matematik diyor ki; aralarında 90 derece olup tek noktadan başlayan bu doğrular ve onların tanımladığı boyutlardan sonsuz tane var. Bu durumda sıra beklerse, “Zaman” taksiyle gidecek gibi görünüyorJ

Madde 9: “Çağımızda Fiziğin Dediği” –Demin bahsettiğimiz geometrik boyutlardan 11 tane olduğu...bunun yanında zaman boyutunun promasyon olarak verildiği....Böylelikle 12 boyut olduğu...Her promasyonda olduğu gibi, aksilik bu ya; büyük büyük patlama sırasında, geometrik boyutların 3 tanesi (en-boy- yükseklik, ki bu içinde yaşadığımız dünyanın ta kendisi oluyor) iyi sulanıp. Saksısını ve yerini sevip filizlendiğiJ...geri kalan 8 tanesinin
Açılmayıp atom boyutunda potansiyel boyut olarak (buna da sicim diyorlar) kaldığı..
Zaman boyutunun da açılıp genişlediği...Böylelikle 4 boyut oluştuğu...işte bunları söylüyor..

Madde 10: “İyi de...Şimdi nöreceğiz ? ( iç anadolu :ne yapacağız, ne ile iştigal edeceğiz demek J) Bütün bunların “Bermuda Şeytan Üçgeni” ile ne alakası var ?”—Az kaldı.Boyut indirgeme ve teğeti de tanımlıyım bitiyor. Az daha sabır..

Madde 11 : “Teğet” –Kaç boyutlu olursa olsun; eğer, iki geometrik şekil birbiri ile sadece tek noktada kesişiyorsa, buna teğet denir. Nokta boyutsuz ve hatta belirsiz bir kavram olduğu için
Teğetlerde ilginç şeylerdir zaten J---iki tane küre yada iki tane çember yada bir doğru bir çember yada iki tane eğri yada ,yada, yada ...örnekleri çoğaltmak mümkün..

Madde 12 : “ Boyut indirgeme (BKZ: R. Edwin Abbott, Flatland) ---4 üncü geometrik boyut biraz abuk bir kavram olduğu için gerekli bir indirgemedir. Başka türlü zihninizde canlandıramazsınız. Çünkü 3 boyutlu bu dünyada, hiç kimse bir masa köşesine diğer 3 boyutla da 90 ar derece açı yapan bir doğru çizemez..Mümkün olan 120 şer dercelik açı yaptırabilmektir. Yada bu dünyada öyle gözüküyor. Orasını çok kurcalamayın J Sonuç olarak içinde yaşadığımız 3 boyutlu dünyadan,bir boyut çıkarır ve onu yüksekliği olmayan, sadece eni ve boyu olan bir dünyaya indirgerseniz, bu iş olur.Yani kağıt yüzeyine çizilmiş çöp adamlar olduğumuzu kabul ediyoruz özetle..Evimiz de, arabamız da, gemimiz de, uçağımız da bu çöp adam dünyasında var.Derinlik denen şey veya yükseklik denen şey yok..

Bunun yanında 4 boyutlu dünyadan da “en- boy- yükseklik” haricinde kalan boyutu atıyoruz (Artık o dünyada ona ne ad veriyorlarsaJ Onu atıyoruz işte..) Geriye bildiğimiz 3 boyutlu dünya kalıyor..

Şimdi 4 boyutlu dünya ile 3 boyutlu dünyayı kıyaslamak için; bunların birer indirgenmiş hali olan 3 boyutlu dünyayı ve 2 boyutlu dünyayı yanyana koyuyoruz. Bakalım neler olacak ?

Sonuç: “Bermuda Şeytan Üçgeni” nin çöp adam boyutunda olduğunu ve (iş bu ya !) 4 üncü boyutta bir sebepten dolayı bir baloncuk, bir küre oluştuğunu varsayalım.
Üstelik bu kürenin denizde yada havada siz yolculuk ederken, ( Bu kavramlarla bakınca, Uçakta yada gemide olmanın bi anlamı kalmıyor çünküJ yer neresi deniz neresi gökyüzü neresi ? KardeşimJ Değil mi ? ) canı sıkılıp, birde sizin güzargahınızın üstünde
Çöp adam boyutuna TEĞET yaptığını düşünün....AYIKLA PİRİNCİN TAŞINI J.

Bir defa teğet noktadan bu baloncuğun içine yada dış yüzeyine (hiç fark etmez) girdiniz mi
Başınıza gelecekleri kısaca yazalım:

1-Her şeyden önce, sizin zihniniz 4 üncü boyutu algılayamayacağı için; siz hala 3 boyutlu güzel dünyamızda sefere devam ettiğinizi sanacaksınız.Doğal olarak eliniz deki haritada mesafeler, pusula, gündüz gece kavramı vs vs biraz tuhaflaşacağı için, “noluyo lann !” demeniz mümkün J( Hala kibar kalacağınızı sanmıyorum) ....Geçmiş olsun !...Teğet noktadan “YENGEÇ SEPETİNE” girdiniz bir defa....

2- Eğer giriş noktanızı(teğet noktayı) tekrar bulamazsanız, git git aynı yere çıkan bir döngüye girdiniz demektir..Tabii ki üstünde yada içinde yol aldığınız küre yeterince küçükse bunu hemen fark edersiniz. Örnek: Orda bir ada olduğunu varsayalım.Adaya çıktınız.Dinlendiniz.Su erzak vs temin ettiniz. Hadi artık buradan gidelim dediniz.

GİDEMEZSİNİZ Kİ :Ne yöne giderseniz gidin, yine adaya çıkacaktır.Kafayı yememek mümkün değil, değil mi ? J

3-Bu arada teğet oluşumuna sebeb olan fizik olayının stabil (karalı –sabit) olup olmadığı da; bambaşka bir bela durum...Cama rüzgarla vuran ağaç dalı gibi, kafasına göre, rüzgara göre takılıp ta teğet meydana geliyor ise, iyisimi siz teğet noktayı falan aramaktan da vazgeçin kardeşimJJ
Şansınıza ada da bulmuşsunuz, su, erzak ta...Halt etmeyip oturun oturduğunuz yerde...

4-Son ilaveler şunlar: İçine düştüğünüz yengeç sepetinin büyüklüğü, şekli (küre olacak diye bi şart yok çünkü), orda bir ada olup olmayacağı, hatta denizde olup olmadığınız bile şansınıza kalmış.. Teğet stabil ise eğer, yanınızda tv varsa yada radyo, akşam haberlerini izlemeniz / dinlemeniz de mümkün gözüküyor..Millet sizi arasın dursun J

Kim demiş, “Büyük Patlamada” boyutların 8 tanesi açılıp genişlemedi diye ?

Kısmi (yerel, bölgesel) açılımlar yapmadığının/yapmayacağının garantisi mi var ?

Dünya da, tepsi şeklindeydi bir zamanlar..Belki de, hakikaten öyledir; 4 üncü boyuttan bakılınca...

Kalın Sağlıcakla...Selam Olsun.....

Ahmet Tunç CAKAR
10-07-2008
Köşe yazıları