Tüm mutsuzluklar yokluktan deðil, çokluktan gelir. -Tolstoy |
|
||||||||||
|
Irklarýn belirlenmesinde, kendilerini tanýmlamalarýnda baz aldýklarý, referans saydýklarý deðerleri düþünmeli. Sosyolojik gen mi, yoksa etnolojik/etimolojik gen mi, her ikisi ve daha baþkalarý mý yoksa. Aslýnda ne olduðu hiç de önemli deðil. Önemli olan; çaðýn geliþmiþliði sonucu; yaygýnlaþmýþ, homojenleþmeye yüz tutmuþ evrensel deðerlerin insan yaþamýna egemen olmasýdýr. Etnik bölünmeleri isteyenler çaðýn deðerlerini yakalayamayanlar, ilkel kalanlardýr demek yanlýþ olmaz. Ben ýrk farklýlýklarýný, kültür farklýlýklarýndan basit görüyorum. Dünyanýn neresine giderseniz gidin, hangi kökenden insanla iletiþime geçerseniz geçin; karþýnýzda öncelikle bir insan görüyorsunuz. Fiziki farklýlýklarý göremiyorsunuz bile. Ýletiþimi kiþilerin sosyolojik/kültürel farklýlýklarý yönlendiriyor. Din de bunun içinde, dil de içinde. Yani olgu sosyolojiktir. Kültürü þekillendiren etkenler çok farklý olabilir. En önemlisi ortam. Ýnsanýn yaþam alaný ve koþullarý. Yüzyýllar, hatta bin yýllar dýþarýya kapalý, kendi içinde, bir vadide yaþayan, üreyip çoðalan insan topluluðu kendine has, benzer alýþkanlýklar edinecektir. Ýnsanlar belli olay veya nesneleri, hep ayný sesi çýkararak anýmsatacaklardýr birbirlerine. Korkularý, sevinçleri, hazlarý, inançlarý benzeþecektir. Eðer ilkellik devam ediyorsa yani sosyalleþme yetersizse; bir grubun kendi dýþýndakilere uyum zorluðu olacaktýr. Bir yabancýyý, sizin vadiden olmayaný, önce silahla karþýlayacaksýnýz. Düþman belleyeceksiniz. Birbiriyle kaynaþan, iyiyi-kötüyü paylaþan vadi sakinleri artýk kendilerine farklý bir isim de verecektir. Farklý bir ýrk olduklarý düþüncesini benimseyeceklerdir. Kulaða da hoþ gelir farklý olmak. Bugünün uygarlýðýný hazmetmiþ birinin etnik ayrýmcýlýðý yeðlemesi olaðan deðildir. Etnik ayrýmcýlýðý savunan biri; Ya çok ilkeldir, yobazdýr, Ya da maksatlý, kötü niyetlidir. Ya da çýkarcý, kiralanmýþ biridir. Ortam. Ýnsanlardaki farklýlýðýn ana mimarýdýr ortam. Doða, iklim. Coðrafya. Yerküre bütününe bakýldýðýnda; ekvatorun 30 derece güney-kuzey paralelleri arasý, 30-50 derece güney-kuzey paralelleri arasý, 50 derece güney-kuzey paraleller ile kutuplar arasý; güneþin ve dünyanýn küreselliðinin insanýn yaþam ortamlarýna olan güçlü etkisi sebebiyle, diðer canlýlar gibi insan popülasyonunda da farklýlýklarýn daha belirgin olmasýna yol açmýþtýr. Ýnsanýn bedenine, ruhuna ve toplumlaþmasýna yansýmýþtýr bu farklýlaþma. Bir alt etmen olarak, anakaralarýn konumu, yapýsý ve okyanuslarla kombinasyonunu da eklemeli. Darvin’in þaþýrmasý, güneydoðu Okyanusya’daki bulgularýndan deðil, orasýnýn anavatandan binlerce mil uzakta oluþundandýr. Anadolu-Trakya insanýnda, Etnik yapýnýn temellerini bulamazsýnýz, boþa baðnazlaþmaya gerek yok. Ben þu millettenim diyen biri; fiziki yapýyý, biyolojik geni kastederse cahilliðindendir. Sosyal gen farklýlýklarýný kastediyordur. Gerisi yalandýr. Sosyal genler anlatmaya çalýþtýðýnýz ortamlarca oluþturulmuþtur. Sosyal genin içine kültür unsurlarýnýn tamamýný koyuyorum. Dil de, din de, gelenek/görenek de, etik de, etek de… Evrimi bir anlamýyla yorumlayabilmek gerek. Canlý soyunun uzun zaman yaþadýðý ortam koþullarýna uyum saðlama gayreti. (Hayatýn baþlangýcýný-sonunu irdelemek benim ne hatime.) Buna karþýn, geliþimini çað seviyesine henüz çýkaramamýþ insanlarýn bir arada yaþamasý hala zorluklarla doludur. Çözüm, insanýn geliþmesinde oluyor bu durumda. Ya geliþeceksin, ya da klan /küçük birim sosyetesine yöneleceksin. Barýnabilirsen elbette. ---Þimdilik, insan topluluklarýnýn, yakýn sosyal genlere göre birlikteliklerinde yarar ve kolaylýk var derim ben. ---Çok farklý ortam koþullarýnda þekillenmiþ insan birimlerini ayrý tutmak mantýklý görünüyor, yönetim kolaylýðý bakýmýndan. Anadolu-Trakya insanýný sosyal gen harcýyla birleþtirmek mümkün ve çok daha kolaydýr. Yeter ki, sapla saman karýþtýrýlmasýn. Ortadoðu’yu zoraki etkisine alan Arap sosyal genini, Latin sosyal genini veya Slav sosyal genini harç olarak kullanmaya kalkarsanýz, avucunuzdakini de kirletirsiniz. Neden baþaramýyorum diye hayýflanýr durursunuz. Nedeni bin yýl-bin beþ yüz yýl gibi zamanlar bile sosyal gruplar arasýndaki farklýlýklarý, yani kemikleþmiþ sosyal genleri kaynaþtýrmaya yetmeyebiliyor. Sonuç acube olur. Etnik ayrýmcýlýðýn yapay olduðunu, XIX. yüzyýl baþýnda emperyalist baskýlar sonucu kurtuluþ yolu olarak hortlatýldýðýný bilmek gerek. Kökten kopan kurur. Kök insandýr. Farklýlýk kültürdedir. Saygýlar i.durmuþ
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2024 | © Ýbrahim DURMUÞ, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |