Anne ve çocuğu arasındaki ilk yaşam köprüsü plesentadır; anne bebeğini bu yolla besler. Doğduktan sonra da sütüyle onu doyurur. Anne, çocuğunu bedensel yönden beslediği gibi, ruhsal açıdan eğitmekle de yükümlüdür. Eğitimde ilk aşama ailedir ancak bu süreçte çocuk babadan çok annesiyle bir aradadır. Bu nedenle çocuğun ilk öğretmeni annesidir.

Bediüzzaman da Lem’alar’da, insanın en etkili öğretmeninin annesi olduğunu söyler ve yaşamında annesinin önemini şu cümlelerle ifade eder:

“Ben bu seksen sene ömrümde, seksen bin zatlardan ders aldığım halde, kasem ediyorum ki, en esaslı ve sarsılmaz ve her vakit bana dersini tazeler gibi, merhum validemden aldığım telkinat ve mânevî derslerdir ki, o dersler fıtratımda, adeta maddî vücudumda çekirdekler hükmünde yerleşmiş. Sair derslerimin o çekirdekler üzerine bina edildiğini aynen görüyorum. Demek, bir yaşımdaki fıtratıma ve ruhuma merhum validemin ders ve telkinâtını, şimdi bu seksen yaşımdaki gördüğüm büyük hakikatler içinde birer çekirdek-i esasiye müşahede ediyorum."

Anne Eğitimli Olmalı

İlk öğretmen olan anneye oldukça önemli görevler düşer. Gelecek nesillerin iyi yetişmesi kendini yetiştirmiş annelerle mümkündür. Vicdan sahibi her anne, bilimsel konularda da kendini geliştirmelidir. Çünkü Allah’ın yaratışındaki üstünlüğü kanıtlarıyla açıklamanın yolu bilimdir. Anneler, kişiliklerini, davranışlarını, konuşma biçimlerini Kur’an’da bildirilen üstün ahlaka yakışır bir hale getirmeye gayret ettikleri kadar, bilime dair konularda da kendilerini eğitmelidirler. Bütün bu özellikler, çocuklarına verecekleri eğitimde onlara yardımcı olacaktır.

Kuşkusuz çocuğun kalbini etkileyecek olan yalnızca Yüce Rabb’imizdir. Ancak anne, her konuda bilgi birikimine sahip olmanın yanı sıra kişiliği ve karakter özellikleriyle de güzel ahlakı yaşayan bir Müslüman olarak, çocuğu için örnek bir model olmalıdır.

Anne Neler Öğretmeli?

Çocuğa öncelikle Allah’ın varlığı, ve sonsuz güç sahibi olduğu anlatılmalıdır. Çocuk, çevresinde gördüğü her şeyin, içtiği suyun, yediği sebze - meyvenin, gözlerinin, kulaklarının, kalbinin nasıl var olduğu ve bunları yaratılışı konularında düşünmeye yönlendirilmelidir. Evreni saran mucizevi güzellikler üzerinde bilgi sahibi olması, çocuğun gerçekleri fark etmesini sağlar. Çevresinde gördüğü yaratılış gerçekleri vesilesiyle bu muhteşem düzenin sahibinin Allah olduğu gerçeğine ulaşabilir. Böylece çocuklara, Kur’an ahlakının anlatılması daha da kolaylaşacaktır.

Çocuğa baskı ve emirle dini eğitim vermeye çalışmak hatalıdır. Dinin ibadetlerini yapması için çocuk, öncelikle mantığını kavramalıdır. Bu nedenle çocuğu, dinin gereklerini anlayacağı düzeye getirmek öncelikli olmalıdır. Böyle olmadığında çocuk, ne yaptığının farkında olmadan taklidi bir şekilde yapar ya da nedenini bilmediğinden yapmak istemeyebilir. Çocuk sevgiyle ve samimiyetle inandığında, ibadetleri yerine getirmeyi kendiliğinden isteyecektir.

Din insan ruhunun en önemli gıdasıdır. Bilimsel birçok araştırma sonucu da göstermiştir ki; insan fıtrat olarak iman etme üzerinedir. İman yaşanmıyorsa önce insanların, ardından ailelerin, daha sonra da toplumların sağlığı bozulur; dejenerasyon yaşanır.

En Büyük İyilik

Annenin, çocuğuna yapacağı en büyük iyilik, Allah’ı dost edinmesini sağlamak yönünde eğitmektir. Çocuk inançlı yetiştirilirse karakteri sağlam olacaktır. Tek güç sahibinin Allah olduğunun bilincinde olmayan çocuk, yaşamı süresince insanlardan korkacak, insanlara hoş görünmeye çalışacak, Allah yerine onlardan yardım umacaktır. Allah’a yakın yetiştirilen çocuk, yaşı küçük de olsa, olgun bir mümin aklına ve ahlakına sahip olur. Yaşadığı her şeyin Allah’tan geldiğinin bilincinde yaşar ve olaylar karşısında güzel tavır sergiler.

Din, çocuğun anlayacağı kadar açık ve kolaydır. Bu yüzden samimi imanı yaşayan her anne çocuğuna Kur’an’ı okumalı, ayetleri ona açıklamalı, Peygamberimiz (sav)’in güzel ahlakını anlatmalıdır.