|
|
• İzEdebiyat > Deneme > Din |
1
|
|
|
|
|
İnsanlık tarihi boyunca en temel meselelerden biri, insanın içsel yolculuğunda, doğruyu ve yanlışı, sevgiyi ve şehveti ayırt edebilmesidir. Bu yolculuk, çoğu zaman bir iç hesaplaşma, bazen ise dışsal baskılarla şekillenen bir arayış olur. İslam'da “şirk” terimi, Allah’a eş veya ortak koşmak olarak tanımlanır ve bu, insanın manevi anlamda düşüşünün en tehlikeli biçimidir. Şirke düşen bir insan, her ne kadar dünyada bir parça mutluluk peşinde olsa da sonunda büyük bir boşluğa sürüklenir. Bunun en belirgin örneğini, aşkın ve melankolinin iç içe geçtiği, insanın kendisini kaybetmeye başladığı bir süreçte görmek mümkündür. Kur’an’da, Hacc Suresi’nin 30-31. ayetlerinde şöyle denir: “Kim Allah’a ortak koşarsa, sanki o gökten düşmüş de onu bir kuş kapmış veya rüzgâr onu ıssız bir yere sürükleyip atmış gibidir.” Bu ayet, şirkin ne denli zararlı ve tehlikeli olduğunu vurgular. |
|
2
|
|
|
|
|
Sadakat, insanın en derin duygularından biri olarak, Allah’a olan bağlılığın ve teslimiyetin en güçlü ifadesidir. Allah’a gönülden iman eden bir müminin hayatındaki en belirgin özelliklerden biri olan sadakat, yalnızca bir inanç biçimi değil, aynı zamanda yaşam tarzını, amelleri ve hedefleri de şekillendiren bir değerdir. Bu sadakat, müminin Allah’a duyduğu sevgi ve bağlılığın somut bir göstergesi olarak karşımıza çıkar. Çünkü gerçek sadakat, yalnızca Allah’ın emirlerine itaatle değil, aynı zamanda yaşamda karşılaşılan her türlü zorluk karşısında gösterilen sabır, içtenlik ve samimiyetle de ölçülür. Sadakat, bir insanın Allah’a iman etmesinin ötesine geçer; kişinin dünya ile olan ilişkisini şekillendirir. |
|
3
|
|
|
|
|
İslam'ın temel kaynakları arasında yer alan hadisler, Müslümanlar için büyük bir öneme sahiptir. Ancak hadislerin güvenilirliği ve doğru bir şekilde nakledilip nakledilmediği konusundaki tartışmalar, tarihsel olarak büyük bir yer tutmuştur. Hadislerin, Nebi Muhammed'in ağzından çıktığı şekilde bize ulaşacağına dair halk arasında yaygın bir inanış olsa da, hadislerin nakil sürecinde yaşanan zorluklar, hadis metinlerinde tahrifatlar ve nakil zincirlerinin güvenilirliği, bu inancı sorgulamayı zorunlu kılıyor. Hadislerin güvenilirliği, yalnızca hadislerin metinlerinden değil, aynı zamanda nakil zincirlerinin doğruluğundan da büyük ölçüde etkilenmektedir. Bu yazıda hadislerin güvenilirliğini tartışarak, Kuran’ın hadisler üzerindeki rolüne değinilecek ve hadislerin Kuran ile nasıl uyumlu olması gerektiği ele alınacaktır. |
|
4
|
|
|
|
|
Tarih boyunca din, toplumların sosyal yapılarında en temel unsurlardan biri olmuştur. Ancak zamanla din, Kur'an'ın saf ve evrensel mesajından uzaklaşarak mezhepsel, kültürel ve geleneksel unsurlarla şekillenmiştir. Bu süreç, dini yozlaştırmış ve insanların dinle bağını zayıflatmıştır. Bugün İslam'ın gerçek anlamına dönmek, Kur'an'ı tek kaynak kabul ederek sahte kutsalları ve hurafeleri reddetmekle mümkündür. Bu makalede, Kur'an ışığında dinin özü, mezhepçilik, hurafeler ve bu konuların toplumsal etkileri ele alınacaktır. |
|
5
|
|
|
|
|
Hadislerin İslam dini içerisindeki yeri, sahihlikleri ve Nebimiz Muhammed’in bu konuda tutumu yüzyıllardır tartışılan bir konudur. Bu makalede hadislerin yazımının yasaklanması, bu yasağın hikmeti, hadislerin sahihliğine yönelik eleştiriler ve İslam dininin ana kaynağının Kuran olduğu yönündeki güçlü deliller ele alınacaktır. |
|
6
|
|
|
|
|
Bir yıl daha geride kaldı ve yeni yılın gelişini kutlama heyecanı her yıl olduğu gibi toplumun her kesiminde kendini gösteriyor. Kimileri yılbaşı kutlamalarını, rezervasyonlar yaparak planlarken, kimileri ise yılbaşı kutlamalarına karşı bir duruş sergileyerek aktif hale geliyor. Ancak, yılbaşı kutlamalarına karşı çıkan bu kişiler, yıl boyunca dinî bir faaliyet göstermemekte, ancak yılbaşını bir fırsat olarak kullanarak toplumsal bir eleştiride bulunmaktadırlar. Bu durumu anlamak ve doğru bir perspektiften ele almak önemlidir. |
|
7
|
|
|
|
|
Namaz, İslam dininin temel ibadetlerinden biri olup, kişinin Allah ile olan bağını güçlendiren en önemli eylemlerden biridir. Ancak günümüzde, bazı kültürel ve geleneksel uygulamalar, özellikle kadınlar arasında namazın doğru anlaşılmasını ve uygulanmasını engelleyebilmektedir. Kur’an-ı Kerim, namazın ne kadar önemli olduğunu birçok ayette vurgulamaktadır. Öyle ki, savaş gibi zorlu koşullarda dahi namazın terk edilmemesi gerektiği belirtilmiştir: |
|
8
|
|
|
|
|
Müzik ve dans, insanlık tarihinin başlangıcından günümüze kadar, kültürel birikimlerin ve bireysel zevklerin önemli bir parçası olmuştur. Her toplumda bir şekilde kendini ifade eden bu unsurlar, zaman içinde farklı anlamlar taşımış ve çeşitli dini inançlara göre farklı şekillerde değerlendirilmiştir. İslam dini de, müziği ve dansı belirli sınırlar içinde kabul etmiş, ancak bu konuda farklı yorumlara ve görüşlere yer bırakmıştır. Bu makale, müziğin ve dansın İslami perspektiften değerlendirilmesini, Kuran ve hadislerle birlikte ele alacaktır. |
|
9
|
|
|
|
|
Kur'an, Müslümanlar için ilahi bir rehber olarak gönderilmiş, evrensel bir mesaj taşıyan kutsal bir kitaptır. Ancak tarih boyunca, Kur'an'ın bireysel olarak okunup anlaşılmasına dair farklı yaklaşımlar sergilenmiştir. Bazı cemaatlerin veya dini grupların Müslümanların Kur'an meali okumasını teşvik etmemesi, dikkat çeken ve tartışılması gereken bir konudur. Bu yaklaşım, cemaatlerin varlıklarını sürdürebilmek için bireysel düşünceyi sınırlandırma, itaat ve kontrol mekanizmalarını koruma, maddi çıkarlarını sürdürme gibi çeşitli sebeplere dayanır. |
|
10
|
|
|
|
|
Kur’an, Allah tarafından insanlara gönderilen en son ilahi kitaptır ve İslam dininin temel kaynağıdır. Allah, Kur’an’ı insanlığa rehber kılmış, onda dini yaşamak için gerekli tüm detayları açıklamıştır. Kur’an’ın kendi ifadelerine göre, insanlar dinlerini başka kaynaklara ihtiyaç duymadan Kur’an’dan öğrenebilirler. Bu makalede, Kur’an’ın dinin tek kaynağı olması gerektiği üzerine yoğunlaşacağız ve bunu destekleyen ayetlere yer vereceğiz. Ayrıca, Kur’an dışındaki kaynaklara dayanmanın neden hatalı olduğunu tartışacağız. |
|
11
|
|
|
|
|
Dini anlamda doğru bir yönelimin, bir toplumun manevi temellerini sağlamlaştırma açısından büyük önemi vardır. İslam dininde, doğru yolun gösterilmesi ve doğru bir inanç sistemi oluşturulması için temel kaynak, şüphesiz Kur’an-ı Kerim’dir. Ancak, tarihsel süreçte farklı düşünsel yaklaşımlar ve kaynaklar, Kur’an’ın öngördüğü saf ve temel mesajı zaman zaman gölgelemeye ve değiştirmeye çalışmıştır. |
|
12
|
|
|
|
|
Kuran, Allah tarafından insanlara gönderilmiş bir rehberdir. Bu rehber, insanların karanlıklardan aydınlığa çıkması, hakikati bulması ve huzurlu bir yaşam sürmesi için gerekli olan ilahi mesajları içermektedir. Ancak bazı çevreler, Kuran’ın anlaşılması zor bir kitap olduğunu, ayetlerinin kapalı ve karmaşık olduğunu iddia etmektedir. Bu makalede, Kuran’ın anlaşılabilirliği, muhkem ve müteşabih ayetler, beyyine kavramı ve Kuran’ın yeterliliği konularını ele alacağız. |
|
13
|
|
|
|
|
İslam dini, Allah’ın vahyi olan Kur'an-ı Kerim üzerine inşa edilmiştir. Bir Müslümanın temel inanç ve ibadet esaslarının kaynağı, Allah’ın kelamı olan Kur’an’dır. Ancak tarih boyunca, Kur'an'ın yanında hadislerin de bir din kaynağı olarak görülmesi tartışmalar oluşturmuştur. Allah, Kur'an'ı insanlığa bir hidayet rehberi olarak göndermiştir. Kur'an, her türlü detayı içeren ve Müslümanların hayatını yönlendiren tek kaynaktır: |
|
14
|
|
|
|
|
İbadet, insanın Yaradan'a olan bağlılığını ve kulluk bilincini ifade ettiği en yüce eylemlerden biridir. Ancak tarih boyunca ibadetlerin şekli, yöntemi ve dili üzerine pek çok tartışma yaşanmıştır. Bu tartışmaların merkezinde, ibadette kullanılan dilin kutsallığı ve anlamının bilinip bilinmemesi konuları yer alır. Kur'an-ı Kerim'de yer alan İbrahim Suresi'nin 4. ayeti, bu konuda net bir açıklama sunmaktadır: |
|
15
|
|
|
|
|
Kelime-i Şehadet, İslam dininde bir kişinin Müslümanlığını ifade eden en temel sözlerden biri kabul edilir. "Eşhedü en lâ ilâhe illallah ve eşhedü enne Muhammeden abdühû ve resûlühû" şeklinde ifade edilen bu cümle, Allah’tan başka ilah olmadığına ve Muhammed’in O’nun kulu ve elçisi olduğuna dair şahitlik etmeyi içerir. Ancak, Kelime-i Şehadet, İslam’ın temel öğretilerine sonradan eklenen bir bidattır. |
|
16
|
|
|
|
|
Kur’an, kadın ve erkeği yaratılış itibarıyla eşit haklara ve sorumluluklara sahip bireyler olarak tanımlar. İslam’ın temel kaynağı olan Kur’an, kadınları zayıf, güdülmesi gereken veya ikinci planda bir varlık olarak değil; bilakis akıllı, güçlü, vicdanına güvenilen, sorumluluk sahibi bireyler olarak tanımlamaktadır. Bu anlayış, yüzyıllardır bazı toplumlarda hakim olan kadın algısından tamamen farklıdır. |
|
17
|
|
|
|
|
İslam’ın temel kaynağı Kuran, insanları doğruya iletmek için aklı kullanmaya davet ederken, bir yandan da geleneksel anlayışları sorgulamayı öğütler. Bu bağlamda, elçiler tarih boyunca halklarını, mevcut geleneklere, batıl inançlara ve toplumda hâkim olan yanlış anlayışlara karşı uyandırmış ve onlara akıllarını kullanmalarını önermiştir. Kuran, özellikle insanları düşünmeye, akıl yürütmeye ve yerleşik inançları sorgulamaya çağıran ayetlerle doludur. Ancak, tarih boyunca karşılaşılan en büyük engellerden biri, insanların geleneğe olan bağlılıkları olmuştur. Geleneksel değerler, dini bir doğruluk olarak kabul edilse de Kuran, dini geleneklerle değil, yalnızca vahiy ve akıl ile anlamamız gerektiğini vurgular. |
|
18
|
|
|
|
|
Kitâb’ı Sünnet’i, İcmâ’ı kaldırıp attık;
Havâssı maskara yaptık, avâmı aldattık.
Yıkıp Şerîat’i, bambaşka bir binâ kurduk;
Nebî’ye atf ile binlerce herze uydurduk!
O hâli buldu ki cür’et: “Yecûzu fi’t-tergîb…”
Karâr-ı erzeli fetva kesildi!... Hem ne garîb,
Hadîsi vaz’ ediyorken sevâb uman bile var!
Sevâbı var mı imiş, bir zaman gelir, anlar!
Cihân-ı titretiyorken nidâ-yı “Men kezebe…”
İşitmiyor mu, nedir, bir bakın şu bî-edebe:
Lisân-ı pâk-i Nebî’den yalanlar uyduruyor:
Sıkılmadan da “sevâb işledim” deyip duruyor!
Düşünmedin mi girerken Şerîatin kanına?
Cinâyetin kalacak zanneder misin yanına?
Sevâb ümîd ediyor ha! Deyin ki nâmerde:
“Sevâbı sen göreceksin huzûr-ı mahşerde!"
Mehmet Akif ERSOY
|
|
19
|
|
|
|
|
Acı çekmek insanın en temel tecrübelerinden biridir. Ancak bu acıların kaynağı üzerine düşünmek ve bu kaynağı doğru anlamlandırmak kişinin ruhsal huzura ulaşmasında büyük bir rol oynar. Kur’an-ı Kerim insanın acılarını dindirebilecek ve ona gerçek huzuru verecek hakikati açıkça beyan eder. İnsanın huzursuzluğunun ve acılarının temel sebeplerinden biri olayların Allah’ın kontrolü dışında geliştiğini düşünmesidir. Oysa Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyrulmaktadır:
> “Allah, hiç kimseye güç yetireceğinden başkasını yüklemez.” (Bakara 286)
Bu ayet her olayın bir hikmetle yaratıldığını ve Allah’ın insanlara kaldıramayacakları bir yük yüklemeyeceğini vurgular. Olayları Allah’tan bağımsızmış gibi değerlendirmek kişiyi huzursuzluğa ve tedirginliğe iter. Aslında içimizde akan hüzün nehrinin kaynağı çoğu zaman şirk yani Allah’a ortak koşma düşüncesidir. İnsan başkalarının gücünü ve iradesini mutlak görmeye başladığında bu durum kalbinde derin bir korku ve endişeye yol açar. Halbuki Kur’an Allah’tan başka hiçbir gücün olmadığını ve her şeyin O’nun kontrolü altında olduğunu hatırlatır: |
|
20
|
|
|
|
|
Tarih boyunca bazı toplumlarda, Allah’ın insanlardan ne istediği değil, insanların birbirlerinden ne gibi beklentileri olduğu daha önemli olmuştur. Bu durum, toplumsal normların ve çevre baskılarının, bireylerin dini anlayışlarını ve yaşam biçimlerini şekillendirmesinde büyük bir rol oynamıştır. Maalesef, çoğu zaman Allah’ın hak kitabında bildirilen hükümler ve emirler, toplumsal beklentiler karşısında geri planda kalmış, insanlar daha çok çevrelerinin düşüncelerine ve beklentilerine odaklanmışlardır. |
|
|
|
Anasayfa
