Hak olan çaðrý (dua, ibadet) yalnýzca O’na (olan)dýr. Onlarýn Allah’tan baþka çaðýrdýklarý ise, onlara hiçbir þeyle cevab veremezler. (Onlarýn durumu) yalnýzca, aðzýna gelsin diye, iki avucunu suya uzatan(ýn boþuna beklemesi) gibidir. Oysa ona gelmez. Ýnkar edenlerin duasý, sapýklýk içinde olmaktan baþkasý deðildir. (Ra’d Suresi, 14)

Bütün insanlarýn, yaþamýnda tüm isteklerine kavuþtuðunu düþünen insanýn dahi duaya ihtiyacý vardýr. Ýnsanýn duaya ihtiyacý olmadýðýný düþünmesi, dua etmesinin tek nedeninin dünyevi arzularýnýn tatmini olduðu anlamýna gelir. Müminler ise hem dünyadaki yaþamlarý için, hem de ahiretleri için dua ederler. Dua eden insan, zor ya da kolay her türlü durumu ve olaylarý, tüm evrenin Yaratýcýsý ve Hakimi olan Allah’ýn takdirine býrakýr, yani tevekkül eder. Bütün yollarýn evrendeki tüm kudretin sahibi olan Allah’a dayandýðýný bilmek, yalnýzca O’na dua etmek, mümin için bir büyük ferahlýk ve güven kaynaðýdýr.

Peygamberimiz’in(sav) duayla ilgili bir hadisini Ebu Hureyre þöyle rivayet eder: "Bir kimse sýkýntý ve musibet zamanlarýnda kendisinin elini Allah’ýn tutmasýndan hoþlanýyorsa, bollukta Allah’a çok dua etsin.”

Dua etmek, Allah’la baðlantý kurmanýn en kolay yoludur. Allah, insana þah damarýndan daha yakýn olan, insanýn içindekini bilen, iþitendir... Ýnsanýn içinde gizlediði tek bir düþünce bile Allah’tan gizli kalmaz. Ýnsanýn duasýnýn samimiyeti ve içtenliði, Allah’tan istediði þeye karþý hissettiði ihtiyacýn þiddeti ile ilgilidir. Ýnsan, þeytanýn telkin ettiði olumsuz düþüncelerle oyalanacaðý yerde dua etse, Rabb’i icabet edecek ve sorun çözülecektir.

Ýnsanýn samimiyetle Allah’tan bir istekte bulunmasý için düþünmesi bile yetebilir. Ýþte Allah’a ulaþmak bu denli kolaydýr. Dolayýsýyla ihtiyacýyla ilgili olarak o an aklýndan geçen düþünceler de kiþinin duasýdýr. “Rabbiniz, sizin içinizdekini daha iyi bilir…” (Ýsra Suresi, 25) ayetiyle bildirildiði gibi, içimizdekini bizden daha iyi bilen Allah, kulunun aklýndan geçirdiðine de cevap verir.

Dua, her insan için çok deðerli bir ibadet ve büyük bir nimettir. Çünkü Allah, insana duasý aracýlýðý ile hayýrlý ve güzel gördüðü her þeye ulaþabilme imkaný verir. Yüzeysel bakan insan gördüðüne inanýr. Mümin ise inandýðýný görür. Ýnandýðý þey onun duasý olur ve Rabb’i duasýna icabet eder…

Ýnsanlarýn büyük çoðunluðu yaþamlarý boyunca tüm olaylarýn, kendilerinin ve çevrelerindeki insanlarýn kontrolünde meydana geldiðini düþünürler. Bu düþüncenin ardýnda "Allah’tan baðýmsýz, kendiliðinden iþleyen bir dünya" olabileceði telkini vardýr. Bu yüzden çok büyük bir felaketle ya da ölümle karþýlaþmadan Allah’a dua etmezler. Oysa dua, yaþamýn geneline yayýlmasý gereken çok önemli ve tek baþýna bir ibadettir.

Ýnsanlarýn bir baþka kesimi için ise dua, küçük yaþlarda genellikle ailenin yaþlý bir bireyinden öðrendiði ve anlamýný bilmediði sözlerdir. Oysa Kur’an surelerini ya da Kur’an’daki dualarý anlamýný bilmeden ezberden okuyarak deðil, ruhen yaþayarak, içten dua etmek önemlidir. Önceden ezberlediði dua kalýplarýný anlamadan tekrarlayýp duran kiþi, Rabb’inden -icabet edeceðini umarak- neyi istediðini dahi bilmez. Bu þekilde dua eden birçok insan dualarýnda, Allah’ýn varlýðý, birliði, büyüklüðü, kudreti, kendisini sürekli olarak görüp-iþittiði gibi hayati konularý pek düþünmez.

Duada samimiyet çok önemlidir. Gerçek anlamda samimi dua, gerçekleþmesi imkansýz gibi görünüyor olsa da, Allah’ýn sonsuz güç sahibi olduðuna ve dualara icabet ettiðine kesin bilgiyle inanarak istemektir.

"Bence gerçekleþmesi zor ama yine de dua edeyim; Allah belki kabul eder" diyerek sebeplere baðlý olarak dua etmek yanlýþtýr. (Rabb’imi tenzih eder, yüceltirim.) Allah, insanýn kendi öngörüsüyle gerçekleþmesini imkansýz gibi gördüðü her þeyi sonsuz gücüyle yaratabilir. Allah sebeplerden münezzehtir ve O, dilerse sebepsiz yaratmaya gücü yetendir.

Bazý insanlarýn "ben Allah’a çok dua ettim duamý kabul etmedi" dediklerini iþitiriz. (Rabb’imi tenzih eder, yüceltirim.) Oysa ibadet de kulluk da sürekli olmalýdýr. Ýnsan sabýrda, duada, þükürde, kýsacasý her ibadetinde "... O’na ibadette kararlý ol... (Meryem Suresi, 65) buyruðu gereði kararlýlýðýný korumalýdýr.

Öte yandan insan, Kur’an’da da belirtildiði gibi hayra da þerre de dua eder. Kendisi için hayýrlý olaný bilemez; onun bilgisi Allah’a aittir. Ancak kulu bilmeden þerre de dua etse, Rabb’i onun için en hayýrlý sonucu yaratýr.

Veya duasý kabul olunmuþtur ancak kiþi sonucu belli bir zaman sonra görecektir. Allah zamandan münezzehtir; zamana baðlý olan bizleriz. Dua ettiðimiz zaman ile sonuca þahit olacaðýmýz zaman arasýndaki süreç, sabýr ve tevekkül sergileyeceðimiz süredir; onunla deneniriz.

Peygamber’imiz(sav), "Allah bir kulun dua etmesine izin vermiþse, mutlaka kabulünü de murad etmiþtir." (Ebu Nuaym, Hýlye) buyurur. O halde insanýn dua ediyor olmasý duasýnýn kabul edileceði anlamýndadýr.

Þimdi düþünelim... Dualarýmýz zorluk zamanlarýnda mý güçleniyor? Allah’a yalnýzca bir musibetle karþýlaþtýðýmýzda mý gönülden yöneliyoruz? Dularýmýz zorluk yaþarken mi hep daha samimi oluyor? Kolaylýk yaþarken Allah’ý daha mý az anýyor, daha mý az hatýrlýyoruz? Sorulara tevilde bulunmadan samimiyetle cevap vererek, kendimizi gözden geçirelim.

Allah’a, sýfatlarýnýn üzerimizde tecelli etmesi için dua edelim. O verecektir; yeter ki içten, yalvararak isteyelim. Dua çok güçlüdür; istediðimiz þey üzerinde düþünerek kafamýzý yorarýz yalnýzca… Oysa Rabb’imize yönelip dua ettiðimizde konu çok kolaylaþacaktýr.

Kur’an’da,“Allah dilemedikçe siz dileyemezsiniz.” (Tekvir Suresi, 29) buyrulur. Allah’tan dileyebiliyor olmamýz, O’nun dilemiþ olduðunun iþaretidir. O dilememiþ olmasaydý biz aciz kullar da dileyemezdik.

"Vermek istemeseydi, istemek vermezdi." Bediüzzaman