İzEdebiyat - Ceren Emre - Kitaplar Hep Amcaların Olurdu

Gazetede bir yazı okudum; iş stresinizi en aza indirmek için bir hobi edinin diyor.. Hiç bir hobi bana okumak, sonra da yazmak kadar zevk veremez diye düşünüyorum. Belki hastalıklı ve çok anti-sosyal bir alışkanlık ama, bu elimde olan bir şey değil, çocukluğumdan itibaren böyle yetişmişim, böyle alışmışım: Ortaokul lise yıllarındaydı, hani şu çok oturulmayan misafir odalarından vardı bizim de. O odanın kapısının arkasında, oturulmayan bir koltuk vardı. Üzerinden atlayarak ancak oturabildiğim o koltuk benim okuma köşemdi. Bütün yaz tatili boyunca bir çok klasiği orada okumuştum: Babalar ve Oğullar, Suç ve Ceza, Goriot Baba…… Sonra Vadideki Zambak’ı kışın, okul zamanı okumuştum. Okulumuz tüm gündü. Öğle tatilinde 12:00’da 4. dersten çıkar, eve gelir, yemek yer ve her gün 20-25 dakika, saat 13:30’a kadar kitap okurdum. Bu benim rahatlama yöntemimdi. Bu sefer okuma köşem sobanın yanındaki minderdi. Bütün enerjimi bu bana özel okuma anlarımdan alıyordum.

Kitap bulmak kolay değildi. Tatil zamanı yaklaştıkça kitap kaynakları araştırır, hatta bulduğum kitapları okumaz, stoklardım. Çünkü tatil zamanı kitapsız kalmak en büyük felaketti. Herhangi sosyal bir faaliyetin olmadığı, birazcık da mutaassıp küçük bir kasabada küçük bir kız başka ne yapabilir ki? Şehir kütüphanesinde okunacak fazla bir kitap kalmamıştı. Sadece kilitli kapısı olan bir oda kalmıştı, bir tek oradaki kitapları okumamıştım. İçersinde ne tür kitaplar olduğunu çok merak ettiğim o odanın kapısı da hiç bir zaman açılmadı.

Annemle hanımların kabul günlerine gittiğimizde, hele hele bir de şehre yeni gelmiş bir memur ailesiyse, hemen evin hanımına yardım bahanesiyle kalkar evi keşfe çıkardım. Acaba evde kütüphanede var mı, varsa nerede? Eğer evde kütüphane olduğunu anlarsam bu sefer en yumuşak sesimle evin hanımına sorardım: “Acaba …. amca bu kitaplardan ödünç almama izin verir mi ?” Çünkü kitaplar genelde amcaların olurdu.

Bir defasında ağabeyim eve bir poşet dolusu kitapla gelmişti. Ağabeyim, bizimle aynı apartmanda üst katta oturan teyzemin kızı ve ben ne çok sevinmiştik….. Yaşasın en azından bir ay kadar kitap sıkıntısı çekmeyecektik. Ağabeyimin bir arkadaşı vardı, babası yürüyemeyen, onun da zengin bir kütüphanesi, onun için üzülen arkadaşlarının yardımıyla oluşturduğu. İşte onlardan ödünç almıştı ağabeyim bu kitapları. Kiev’deki Adam içlerinden en iyi hatırladığım bir tanesi o dönem okuduğum kitaplardan. Teyzemin kızı, ağabeyim ve ben dönüşümlü okuyorduk bu kitapları. Bu tarihlerde güzel bir bahçeye bakan balkonu olan başka bir evde oturuyorduk. Bu sefer üçümüzün de okuma mekanı bu balkondu gündüzleri. Geceleri ise salondaki iki adet somya üzerine yataklarımızı serer ve bu yatakların içinde okurduk ağabeyimle.

Etraftaki bir çok teyzeye göre, hatta ileri görüşlü bir kadın olan anneanneme göre bile bu kızlar bu kadar kitap okuyacaktı da ne olacaktı? Oturup ellerinin işini yapsalardı. Çünkü bütün annelerin ve de 10 - 12 yaşına gelmiş kızların ellerinin bir işi vardı. Bu örgü olabilirdi, dantel olabilirdi, etamin işlemek ve hatta iğneoyası olabilirdi. Zaten ellerimizin işini de yapıyorduk. Yazları kitap okumak ile başabaş bir işti bu bizim için. Fakat en büyük koruyucumuz babamdı: Çünkü büyük illerden birinde profesör olan akrabası ona çocuklarının üniversiteyi kazanmasını istiyorsan, çok okumalarını sağla demişti.Ama sadece ders kitaplarını değil, ne bulurlarsa okusunlar, kitap, gazete, dergi….. Bu sözler evde sık sık yinelenirdi. Aslında zaman zaman çok güzel bir kitap olduğunu söylersek, annem de ortak olurdu bizimle okumaya.

Aynen bu profesör olan akrabanın söylediği gibi bulabildiğimiz ne varsa hepsini okuduk, ama ağabeyim yine de, o güzel bir bahçeye bakan balkonu olan evde oturduğumuz yıllardan birinde girdiği üniversite sınavını kazanamadı. Evimizde bir yas havası oldu bir kaç ay. Annem günlerce hasta yattı yatağında, ne yapacağız şimdi diye. Kimse ağabeyime kızmıyordu, ama herkesin çok üzgün olduğu belliydi. Demek ki bu üniversite sınavını kazanmak önemli bir şeydi: Ben şimdiden birşeyler yapmalıydım ki, annemler bir daha bu kadar üzülmesinler. Şimdiden çok çalışmalıydım ki, bu ağabeyimin dilinden düşürmediği İ.T.Ü, O.D.T.Ü gibi okullardan birini kazanabileyim. Bu O.D.T.Ü denen yer öyle büyük bir yermiş ki içinde gölü bile varmış, hatta içersinde kayıklarla dolaşılıyormuş. İ.T.Ü denen okul da İstanbul’daymış. Buralarda okuyunca Makina Mühendis, Elektrik Mühendisi falan olunuyormuş… Ama o kadar zor okullarmış ki, okurken insanın saçları beyazlıyormuş.