Münasip bir yerde inebilir miyim?
Sizin için toplu taþýma araçlarýný araþtýrmaya karar verdim ve uzun bir aradan sonra tekrar yazmaya baþladým. Tamircilerle, oto yýkamacýlarýyla, minübüs, otobüs, taksi, kamyon, traktör þöförleriyle, normal þöförlerle ve at hýrsýzlarýyla uzun sohbetler yaptým, sokaktan insanlar ile bu olay hakkýnda görüþmeler yapýp, bu taþýtlara binerek birazda ilham topladým, sonra biraz saçmalayýp, üstüne biraz tuz biber ekledikten sonra... Afiyet olsun.
Ülkemizde itibar azalttýðý ve bindiðinde deðiþik bir sürü olaya maruz kalabileceðin araçlara biz toplu taþýma aracý diyoruz ülkemizde. Toplu taþýma araçlarý grupça bindiðin birþey olup son duraða kadar en az yirmi kiþiyle akraba olduðun grup seksten sonra gelen tek vukudur. Çindeki nüfus çokluðu, sadece toplu taþýma araçlarýnýn çokluðuyla açýklanabilmektedir. Toplu taþýma aracý denildiði zaman bir diðer aklýmýza gelemeyen þeyde toplu taþýma araçlarýnýn içinde gerçekten de bir çok top bulunduðudur. Adýda gerçekte buradan gelmektedir.
Halk otobüsleri
Her çeþit insaný bir arada görebileceðin yerlerdir halk otobüsleri, nuhun gemisinde bile bu kadar çeþit insan olduðunu sanmýyorum. Bundan dolayý halk otobüslerinde belgesel yapýlmasý taraftarý olan bir insaným. Aslanlarýn seks yaptýklarý belgesellerin aynýlarýný Afrikaya gitmeden buradan çekebilirler. Hatta daha da ileri gidip maymunlarýn üstüne çok geniþ bir belgesel yapmakta mümkündür. Halk otobüslerine kýz arkadaþýnýzý asla götürmemeniz gerektiðini de eklemek istiyorum, kýz arkadaþýnýzýn fordçularla yakýn muhabbetlere girmesini istemiyorsanýz tabi.
Halk otobüslerinin içinde bulunan giþede abuk subuk masa gibi bir þey. Millet bilet almaya çalýþýyor. Otobüs ayný anda gidiyor. Para üstü bozuk para. Sallan. Sallan. Bilet. Devam et, oturacak yer asla bulunmaz. Sallan...
Dolmuþ
Üstünde ‘Liselim’, ‘Ýsyankar’, Aþkýna Ýntizar’, ‘Akþamlarýn Fatihi’ ve ‘Rampalarýn Kralý’ gibi yazýlar taþýyan toplu taþýma aracýdýr. ‘Levyeyle yakýn dostturlar. Arkayý beþliyelim lütfen. Ücretleri uzatalým. Pamuk eller ceplere. Otursana be çocuðum. Ulan 30 kiþisiniz çýkan paraya bak be!’ gibi cümlelerin kurulduðu garip bir toplu taþýma aracýdýr.
Dolmuþlar acayip güzel þeylerdir. Benim küçüklüðümden beri hoþuma gider dolmuþlar nedense? Belkide anne tarafýmýn neredeyse hepsinin bir zamanlar minibüs þöförlüðü yapmýþ olmasýdýr.
Þöyle motor üstüne geçip þöföre yalakalýk yapmak var ya, abimin anlattýðý mini stand-up. Motor üstü þöför yalakalarý.
Arabesk müzik eþliðinde geçirdiðim o her gün yirmi dakika. Dersaneye gidip gelirken þöför abiyle muhabbetler.
Bir gün bana þöför abinin teki, yazýn muavinim olurmusun demiþti. Paralarý iyi topluyordum heralde. Çoðunlukla yardým ederdim þöföre, motor üstünde oturunca. Gitmemiþtim...
O meþhur sizde burda söylenir. Abi inecek var. Abi müsayit bir yerde inebilirmiyim. Abi kenarda atýver. Þöför bey...
Bir gün minibüsle gidiyorduk ki adamýn teki bir anda Abi mükemmel bir yerde inebilir miyim? dedi. Ve herkes bir anda koptu. Þöför adamý indirirken'Size layýk deðil ama! diyordu.
Bir keresindede münasip dedi kadýnýn biri. Allahta þöför allahtan karþýlýk vermedi.
Taksi
Grup halinde binildiðinde toplu taþýma aracýna dönüþebilen bu araçta her zaman kendimi þöförle muhabbet etmek zorundaymýþ gibi hissederim. Her zaman ki açýlýþtan girer, bazen karý kýz muhabbetinden çýkarým. Anlamsýz anlamsýz konuþtuktan sonra, amcamý bi daha görmemek üzere yoluma giderim her seferinde.
Taksiciler acayip insanlar.
Bazen bir bakýyorsunuz delinin biri hýzlý hýzlý sürüyor arabayý.
Bazende yaþlý adamýn teki, yavaþ yavaþ kaðný gibi.
Birde taksicilerle muhabbette gideceðim yeri bildiðimi göstermeye çok dikkat ederim, beni kazýklamasýn diye. Yoksa adamý baðdata götürüp oradan getiriyorlar.
Taksiyle baþýma gelen en gýcýk olaysa, bir gün abimle bayaðý hastalanmýþtýk, hastaneden deönerken bir olay olmuþtu, oydu. Abimde, bende çok hastaydýk, baygýn bir þekilde taksinin içinde yatýyoruz. Abim önde ben arkada. Bir de baktým taksici bizi þöyle bir kontrol ettikten sonra taksimetre 7.700.000 TL’yi gösterirken adam düðmeye bastý ve sýfýrladý. Ben onun sýfýrladýðýný anlamamýþým, gece tarifesi açtýðýný sandým ki 2.700.000 ler bana yirmi yedi milyonlar gibi geliyor. Sonra inerken abime ‘Abiye bir on milyon ver tamamdýr.’dedim. Adam sonra dürüst ayaðýna yattý yok taksimetresi on milyondan fazlasýný alamýyormuþta bilmem neymiþ de. Tamam iyi taksimetren almýyor madem, niye 10 milyonda deðilde yedi milyon yedi yüz binde sýfýrlamadýn taksiyi? Sonra ben yalancý, iftiracý oldum. Aslýnda o sýra olduðum tek þey varsa, o da adama çok fena uyuz olduðumdur.
Metro
Metorlar. Giþeden bilet al. Bileti makineye at, geç.
Motrolarda beni ilgilendiren þey aslýnda pek de o giden tren deðildir. Metro istasyonlarýnýn acayipliðidir beni güldüren.
10 kiþi hayatlarýnda ilk defa gördükleri bir þeye bakýyorlar. Bu bir yaratýk olmalý dercesine bakýyorlardý. Výýýýy para at diyi. Hadi atak be, ne olacak bakak bi. Gardaþ bu alet ne böyle.
Bilmeyenlerin yanýsýra bide bilenler varki onlarda garipler, yoldan geçenlere devamlý ‘Abi beþ millon bozuðun varmý, biþey alacaam da makineden...’ Yok bilader’ desen bile býkmýyor adamlar. Ben o makine yüzünden metroyu kaçýranlarýn olduðunuda çok gördüm.
-Ula gidiyi...
-Sittiret getsin. Biz golamýzý içek.

Tramvay
Ýstanbulda tramvaya binmek akýl karý deðil vallahi. Ýnsan bindiðine bineceðine, geldiðine geleceðine piþman oluyor. Girerken 10 çýkarken bir de baktýn 15. Nasýl oluyor? Valla içerde çoðalýyor bunlar.
Yazlarý insanlar dýþarýdan kendilerini klimalý o güzel tramvaylara atýyor sonrada o güzel kulptan tutuyorlar ki, hepsinde tiþörtler. Aman allahým burnuna giren o koltukaltý yokmu. Tramvay devrilse bu kadar iþkence çekmezsin. Ekþi, ekþi...
Vapur.
En romantik toplu taþýma aracý vapurdur mutlaka. Sevdiðinizle gidilebilecek en güzel yer bence vapurdur. Þöyle açýk tarafa oturup, bir güzel yayýldýnmý, keyfine diyecek yoktur. Martýlara bir kaç ekmek atýp sevap iþlemekte cabasý.
Banliyö Treni
Mükemmeller. Tek kelimeyle. Yerlerde horozlar. Camdan sarkmýþ çingeneler. Acayip acayip konuþan amcalar. Ne olduðu belirsiz simtçiler. Katil tipli adamlar. Eroyin kaçakçýlarý. Kelebek sallayan çocuklar. Baðýra baðýra bir þeyler satan adamlar. Çiçek satan kadýnlar. Her þey var. Þu çok konuþan garip satýcýlar en komikleridir.
-Elimde gördüðünüz kalemi, hiç birde bulamayacaðýnýz gibi bu kalemi çok seveceksiniz. Elinize aldýðýmýz bu kalem Bush, Clinton, Ayzýnhavýr, Jan Kilod Vandam ve birçok ünlünün kullandýðý bir kalem olup çok...
Metro, tramvay, otobüs, taksi, dolmuþ hepsini topla bu kadar eðlence bulamazsýn trende bulduðun gibi. Trende her þey var. Adrenalin, ölüm korkusu, firar, hayaller, hayat kavgasý...Herþey. Ama ben almamayý tercih ederim...
Kafanýza giren koltukaltýna aldýrmayýn. Bir saða saðlim yolculuktan sonra bu günlük de bu kadar sayýn seyirciler, bir dahaki belgeselizmizde görüþmek üzere. Uzun ve mutlu yaþayýn. UTV’den ayrýlmayýn.

Utku KOÇAK
04.08.2005