Türkü, ezgilerle söylenen anonim halk şiiri nazım biçimidir. Kim tarafından söylendiği bilinmediğinden zamanla halka mal olmuştur.
     İnsanımız, bütün dertlerini, üzüntülerini, sevinçlerini, sevgilerini türkülerle dile getirmiştir. Bu nedenle türkülerimiz, halkımızın derdini ve dünya görüşünü yansıtırlar. İnsanımızı, yurdumuzu en iyi şekilde anlatan türkülerimiz halkımız tarafından da çok sevilir. Bu nedenle yanık ezgileriyle tüm yurda yayılır ve herkesin diline düşer.
     İşte bu türkülerden biri de “Arap Ali Türküsü”dür:
      “Mağusa Limanı limandır liman aman aman
Beni öldürende yoktur din iman

İskele’den çıktım yan basa basa aman aman
Mağusa’ya vardım kan kusa kusa

Uyan Alim uyan uyanmaz oldun
Yedi bıçak yarasına dayanmaz oldun

Mağusa Limanı’ndan aldılar beni aman aman
Üç mil uzağına attılar beni

Uyan Alim uyan uyanmaz oldun
Yedi bıçak yarasına dayanmaz oldun”
     Yanık ezgisiyle, hüzün verici sözleriyle Kıbrıs’ta çok sevilen ve herkesin dilinde olan bu türkümüz, sadece Kıbrıs’ta değil, Türkiye’de de çok sevilen bir parça oldu. Özellikle Türkiye’nin ünlü sanatçısı Selda Bağcan’ın bu türküyü okuması, türkünün daha da duyulmasına sebep oldu.
      Araştırmacı Şevket Öznur, bu ağıt hakkında geniş bir makale yazdı. Makalesinde 1943 yılında Kıbrıs’ın Mağusa Şehrinde İngiliz askerleri tarafından öldürülen Arap Ali için yakılan ağıtı konu edindi. Ağıtın nasıl ortaya çıktığını anlattı.
     Ağıt, Türk edebiyatında, sevilen birinin ölümü ardından yazılan ve onu anlatan, öven şiirlerdir.
     Bu ağıt, çok sevilmiş ve beğenilmiş, halk arasında türkü olarak söylenmeye başlanmıştır. Bu türkünün Kerkük ve Anadolu’da da değişik varyantlarına rastlanmaktadır.
     Şevket Öznur’a göre, Arap Ali, Limasol’un Arnavut Mahallesi’nde oturan Zenci Arap Mahmut Efendi ile beyaz ırktan Hatice Hanım’ın oğludur. Arap Ali’nin bir erkek, iki de kız kardeşi vardır.
     Arap Ali oldukça mert ve cesur bir Türk gencidir. O, yemeyi ve içmeyi seven birisidir. Mağusa’da gümrükte çalışır.
     Olayın geçtiği gün, işini bitirip biraz eğlenmek amacıyla bir meyhaneye girer ve içmeye başlar. İngiliz askerleri de aynı meyhanede içki içerken Arap Ali’ye sataşırlar. Bu nedenle aralarında bir kavga başlar. Kavga sırasında, Arap Ali’nin İngiliz askerlerinden sekiz süngü darbesi aldığı ağıttan anlaşılmaktadır. Yere yığılan Arap Ali, hemen orada can verir. Cenazesi memleketi olan Limasol’a getirilir ve cenaze namazından sonra Türk mezarlığına defnedilir.
Bu genç ve yiğit delikanlının ölümü o yörede öylesine etkili olmuştur ki adına ağıtlar yakılmış ve bestelenmiştir. Böylece bu “ağıt-türkü”, günümüze kadar gelmiş, sürekli okunmuş ve söylenmiştir.
Dilden dile sürüp gelen bu türküler, günümüzde de aynı heyecan ve zevkle söylenmiş ve dinleyenler tarafından büyük beğeni almıştır.
Geçmişimiz hakkında da bize bilgi veren bu tür ürünler edebiyatımız için de çok iyi bir kaynaktır.
Ezgisiyle de ayrı bir güzellik taşıyan bu türkümüz bu gün Türkiye’de de birçok kimsenin dilinden düşmemekte ve böylece Kıbrıs’a ait olmasından dolayı ülkemizin de iyi bir tanıtımı yapılmaktadır.
Yıllar önce bu topraklarda yaşayan Arap Ali bu gün bile Kıbrıs’ımızın adını tüm dünyaya duyurmaktadır.
Bu türküyü hala daha dinlemediyseniz büyük bir zevkten mahrum olmuşsunuz demektir. Kalkın ve hemen bu türküyü dinleyin. Çok şey kazanacaksınız…

.