FAÝZ VE KAR PAYI / ZARAR PAYI

Merhaba. Evet, yýllar önce iktisat / ekonomi okuyan bir tanýdýða sormuþtum, kar payý hakkýnda ne düþünüyorsun diye, demiþti ki, kar payý oranlarýna bakýnca, faiz oranlarýna çok yakýnlar, evet neden böyle, faizde garanti vardýr, hem verilen para açýsýndan, hem de alýnan para açýsýndan, ama kar payýnda / zarar payýnda bir garanti olmamasý lazým, paralarýn deðerlendirildiði yatýrýmlardan elde edilecek karlarýn hisse sahiplerine , hisseleri oranlarýnda verilmesi gerekir, bugün uygulanan kar payý sistemi böyle mi, neden hiç zarar edilmiyor bu yatýrýmlarda, kar payý / zarar payý sisteminin mantýðýnda kar etmek de var, zarar etmek de var, hep kar ediliyorsa bu noktada bir sorun var anlaþýlan, kar payý sistemiyle çalýþtýklarýný söyleyen kurumlar, bu sistemi neden tam olarak halka açýklamýyorlar bu ilginç bir durum, benim kar payý / zarar payý sisteminden anladýðým, misal bir yatýrýmcý, fabrika açacaktýr, bu konuyla ilgili hisse senetleri çýkarýr devlet kontrolünde, bu hisseler halkýn tasarrufuna sunulur, halk isterse bu hisselerden alýr ve fabrika bu hisselerin satýþýndan gelen paralarla kurulur ve elde edilen karlar da hisse sahiplerine daðýtýlýr temettü olarak, iþte bu kavram borsanýn iþleyiþi gibidir aslýnda, eðer fabrika zarar ederse, hisseleri alanlar da zarar ederler, bu kavram daha da derinlemesine deðerlendirilebilir, misal ilçelerde tarým ve hayvancýlýk kooparatiflerinde, tarým ve hayvancýlýkla uðraþan insanlar hisse senedi çýkarýp para toplayabilirler piyasadan devlet kontrolünde, öyle ki bunu birlik olarak da yapabilirler, bu hisselerin satýþlarýndan gelen paralarý da , tarým ve hayvancýlýk yatýrýmlarýnda kullanabilirler ve belirli sürelerde kar payý daðýtýmlarý yapabilirler, tabi bunlarýn hepsi devlet kontrolünde olacak, bu konu derinlemesine incelenebilir uzmanlarý tarafýndan, iþte ben kar payý / zarar payý kavramýný böyle anlýyorum.
Fatih Taner Vural / Ýnþaat ( Medeniyet – Civil ) Mühendisi / vuralfatihtaner@gmail.com