Diğer bir yandan yamyamlar karşılıklı, ittifakı ve fiili durum içinde daha iyi anlayacaklardı ki üretici grup gibi meslek sahibi gruplar “kendileri için bir çeşit yumurtlayan tavuğa” dokunmamak oluyordu.

Üretim ilişkisi başlı başına müthiş bir gelişme de olsa, her gelişme kendi eksiği ve kendi arızasıyla birlikte gelirdi. Bu arızalardan biri şöyleydi. Kişilerin üretim ilişkisi içinde bilinçlenmesi, gelişmesi ve bilenmesi nedenle, kişilerin görece üreten gruplar içinde iyi bir üretici olması su yüzüne çıkıyordu.

Grup kişileri iyi bir üretici olurken veya kişilerin üretici yanı gelişirken üretici kişilerin savunmacı, kavgacı yanları geriliyordu. Savunmacı beceriler giderek dumura uğruyordu. Bu mutlak böyle değildi. Ama çok büyük oranda süreç böyle işliyordu.

Savunmacı idman eksikliği nedenle üreten grupların kendisini savunma işi giderek zayıflar. Üretici gruplar bu başarıyla savunmayı ihmal eder durumlar içine düşeceklerdi.

Yani bir yandaki başarı diğer bir yanda zayıflamaya ve zaafa neden olabilirken; diğer yandan da zaaf ve zayıflıklar grubun başka bir başarı becerisi olabilmekteydi. Grup, zayıflığı görülen eksikliğin enerjisini ve eksikliğe harcanacak zamanı becerisi olan işin üzerine aktarabiliyordu.

Yaklaşık olarak 8 bin yıl önceden bu tarafa üreten ilişki ittifakları giderek daha girift, daha karmaşık durumla daha büyük başarı, hantallık ve sorunsallar çıkarır oldular.

İlk ittifaklar içinde ya da ön ittifaklı zamanların içinde; tanrı gibi put gibi tanımların ayin ve ikonları olmadığı için tapınaklar; bileşen ittifakların yönetim merkeziydiler.

Üreten ilişkiler yokken öznel nedenler çok çok uzun süreden beri ve bir çeşitten öznel nedenler hep vardı. İttifak yapıcı nesnel nedenler yanında öznel nedenler asıl neden olsalardı türümüz ittifak yapmayı üreten ilişkileri ortaya çıkarana kadar beklemez örneğin 1 milyon yıl önceden beri başlatabilirlerdi.

Bu nedenle türümüz de 6 milyon yıl önceden ittifakı kurmuş olurlardı, değil mi? Ön ittifaklar 6 milyon yıl önceden değil şunun şurasında üreten ilişkiler sonrası 8 bin yıldan bu yana görülür.

Öznel nedenler, özellikle de izole totem anlayışına bağlı duygusal öznel nedenler ittifakın önünde bir takoz ve bir dirençti. Bu direnci aşmak gerekiyordu.

Bu öznel ve duygusal direnci aşmak için ittifaklar emzirme gibi; karşıt gruplar bileşiminde doğmak gibi; ilah kurbanları gibi birçok seremoni ve geçiş ritüelleri uygulamışlardı.

Aslında öznel anlayış ittifakı hızlandıran bir katkı olması gerekirdi. İyi de bu niye böyleydi? Öznel oluş nesnel oluşla birlikte bir tutum ve yansımaydı. Üreten ilişki totem alan içinde başlamakla üreten öznel anlayış totemi duygularla birlikte oluştu.

Yani ittifak yaparken grupların geçmişinde ittifak yapmanın öznel anlayış kültürü, mirası ve birikimi yoktu. Ancak ittifak içinde yaşamaya başlayışla birlikte ve sonrasında ittifakı ve ilahi öznel anlayışlar oluşup; sindirilebilir oldular.

Öznel nedenler totem yasa nedeniyle dışsal ve vesile neden olup tarihin akışı içinde gelip geçici bir rastlantıdırlar. Ve yerine şimdinin yenisi olan öznel anlayışlar konmakla bir başka direnç noktası oluşacaktı.

İttifakların ilanen yaptıkları kardeşleşme ritüeli tarihte ilk kez totem dönem içinde yapılmakla kökeni totem-tabu anlamasıdır. Bu anlayış temel gereksinimleri birbiri üzerinde karşılıklı sağlatır olmanın kültür ve totem bilgi mirasıdır.

Kardeşleşme totem alandaki özne nesnel oluşu birlikte kavrayan ve birlikte kavratan süreçlerdir. Doğmanın somutluğu "kardeşler arasında doğmak" gibi öznel anlayışla eşletilmekle somut olan doğuma öznel bir anlam kazandırılmıştır.

Yine somut olan beslenme olgu ve olayları; kardeşlerinle, yaşlılarınla, hasta ve sakatınla, küçüklerinle bir arada ve birlikte besleneceksin diyen totemdi öznel anlayışlarla eşleştirilmiştir.

Totem alan içindeki kişiler somutluğu; "kişileri kendin bil" diyen bir totem anlamalı öznel anlayışla eşleştirilmişti. Totem alandaki kardeşlerinin elinden yiyeceksin. Ve totem alandaki kardeşinle yatacaksın demekle izolasyon yasalarını ortaya koyan totemi öznel anlayış; yine kişiler somutluğu ile eşleştirilen başka öznel anlayışlardı.

Yine totem alandaki kişiler somutluğu; kardeşleri koruma, kardeşlerle birlikte korunma, kardeşleri besleme ve kardeşleriyle beslenme gibi öznel anlayışlar; kişiler somutluğu ile eşleştirilmekle bu gibi öznel oluşlar totem alanla kavranmıştı.

Kısacası totemi sosyal kişilikler grubun, birbirine dokunum meşruiyeti ile kardeşler arasında doğma mantığı ile kişileri kendinden sayma anlayışıyla; kişileri koruma, kişilerle birlikte korunma; kişileri besleme, kişilerle beslenme güvencesi olmak üzere; temel gereksinimleri ortak ya da komün bağ ile sağlatan totem bir kardeşlik bağ ilişkisidirler.

Kardeşi olma öznel anlaması bu algılarla totem dönem içinde grup yalıtımını gerçekleştiren paydaşlıklar ilkesidir. Kardeşlik ilkesi kendi kişisinin kendi grup üyelerinden emmesini gerektirir. Kardeşlik ilkesi grup kişilerinin ayrım gözetmeksizin birbirine dokunur olmasını gerektirir. Kardeşler bu dokunumla bu totem gruptan doğmuş olmalıdırlar. Kardeşler; sağlama ve sağlatır olmanın güvence (sigorta) ilkesi olmakla KARDEŞLİK TOTEM GRUBUN ÖZNEL YALITIM İLKESİDİRLER.

Girişen yalıtıma olan ortam koşullarının gereği olarak ortaya konulan bu öznel kardeşleşme ilkesi; gün gelecek yalıtıma yaptığı grubu, dışa açmanın değiştirici dönüştürücü bir öznel anlamasına dönüşeceklerdi.

Kardeşleşme denilen öznel anlayış totem alanın sosyal envanterlerini totem alan içinde yalıtma olan bir kardeşleşme ilkesidir. Bu ilkenin günü gelende grubu dışa açmanın değiştiricisi dönüştürücüsü olacağı yasa koyucuların ya da totemin aklının ucunda bile geçmemişti.

Ama içe dönük olan totemdik öznel anlayışlı bu üç beş iç nedenli kuralın dışa dönük, dış neden olabilmesi için; "grubun üretim koşulu gibi zorlayıcı bir nesnel olgusunun belirmesini" gerektiriyordu.

Nesnel üretim koşulunun belirmesiyle birlikte grubun dışa açılma ufku belirmişti. Ve dahi nesnel üretim koşulunun bu türden grubu dışa açma işi grubun öznel keyfiyetine bağlı olmamakla, zorunlu olmuştu.

Grubun üretim ilişkisi, grubun ürettiği nesne ya da ürününün değiştirme değerini ve değiştirme değeri anlayışı ile değiştirme değeri olgu sal bilgisini ortaya koymuştu.

Gruplar "emeğin değişile bilirliğini" hem kendi grubunun kolektif ilişkileri içinde anlamıştı. Hem de canını ve ölülerini yenmekten kurtarmak için barbarlara sunduğu kurban takdime si içinde emeklerin gruplar dışında da değiştirilebilir olduğunu iyice pekiştirmişti.

Emek, grubun gördüğü her bir işte billurlaşıyordu. Ve billurlaşan emek ürünü işler birbiri arasında değişilir kardeş payı oluyordu. Emeğin veya üretilen ürünlerin, karşılık ürünlerle değiştirmesi nesnel koşuldu. Billurlaşan emeğin ürün içindeki değiştirme değerli takas işi, o grubu dışa, eğim ediyordu.

Fakat grubun yalıtım koşullu öznel sosyolojini olan totem kardeşliği; grubun dışa eğilimine zorluk (direnç) gösteriyordu.

Totem kardeşliği nedenle gruplar bir türlü bağdaşamıyordu. Öznel grup sosyolojisi ve öznel grup kültürü yani etnik oluş; üreten mantığa göre oluşmadığı nedenle dıştaki grupları dışlıyordu!