Sanatta ve sanat dünyasýna yabancý ve tepkili olan Müslümanlarýn, günümüzde sanattan uzak kalmýþlýðýn sýkýntýsýný yaþamaktadýrlar. Tabii Müslümanlarýn sanatta yönelik bir geçmiþlerinin olmamasý ve siyasi-sosyal açýdaki yamuk bakýþýnda bunda etkili olmuþtur. Günümüz halen sanatta uzak olan Müslümanlarýn, sanatýn önemini fark etmelerine raðmen, eðilim anlamýnda hala konuya uzaktýrlar. Sanatta eðilim az olunca müslümanca bir sanat algýsý nasýl olmalýdýr? Müslümanlar sanattan nasýl faydalanmalýdýr? Sorularý da bir türlü cevap bulamamaktadýr. Maalesef Müslümanlarýn sanatta dair hala doðru dürüst bir kaynak bulunmamaktadýr. Aydýnlarýn, kanaat önderlerin sanatta dair kalem oynatmamalarý sanatta olan eðilimin sýð kalmasýna devam etmesine neden olmaktadýr. Dücane Cündioðlu’nun sanatta dair kalemi Müslümanlar dünyasýnda gereken ilgi görmemektedir. Dücane’nin bütün saðduyusuna raðmen Müslümanlarýn Dücane’yi anlamamalarý, anlamak istememeleri Müslümanlarýn sanatta olan soðukluðun uzun süre daha devam edeceðini göstermektedir.

Konuyu biraz darlaþtýrýp, sanatýn popüler bir kolu olan sinemaya getirirsek, ayný durumun sinema alanýnda da yaþandýðýný rahatlýkla söyleyebiliriz. Sinemanýn popüler ve günceliðinden kaçamayan Müslümanlarýn baþlarýný nereye çevirirler çevirsinler bir þekilde sinemayla muhatap olmaktadýrlar. Müslümanlarýn iyi bir sinema seyircisi olduðunu rahatlýkla söylenebilir. Sinema dünyasýna nitelikli filmleri gerek bireysel gerekse birlikte izleyen Müslümanlarýn sinemanýn önemini kavradýðýný, sinemadan faydalanmasý gerektiði düþüncesinin geliþtiði söylenebilir.

Peki, sinemayý anlamak ve sinemanýn gücünü kullanma adýna iyi bir seyirci olmak tek baþýna yeterli midir? Çok film izlemek, - örneðin günde bir iki film izlemenin- filmin yorumlanmasýna, analiz etmesine tek baþýna yeterli olamayacaðýný belirtelim. Film okumasý yapmak farklýdýr, film izlemek farklýdýr. Bu ikisini birbirinden ayýrmak gerekir. Bu ikisi birbirine karýþtýrýldýðýnda; filme dair uyanan duygusallýk ve filmin izleyene hitap eden bir iki karesi sonuç çýkarmaya yetmez, aksine filmin temasýna kopukluða neden olur.

Müslümanlarýn, iyi bir film okumasý yapabilmesi için bundan fazlasý gerekmektedir:

1.     Çok film izlemekten ziyade felsefesi olan filmler izlenmelidir. Nasýl ki her kitap okunmuyorsa, her filmde izlenmez. Arada seçici olunmalýdýr

2.     Film okumasý, analizi yapan ve filme dair bilgiler içeren yazýlar okunarak, farklý bakýþ açýlarý kazanýlmasý gerektiði gibi bir filmde dikkat edilmesi gerekenler fark edilecektir.

3.     Yine filmlere dair kitaplar okunmalýdýr. En azýndan seyredilen ve beðenen filmlere dair yazýlanlara bakýlabilir

4.     Sinema dergileri takip edilmelidir. Bir siyasi ya da edebiyat dergisine verilen önem, sinema dergisine de verilmelidir.

5.     Sinema dili bilinmelidir.

6.     Filmin oluþturduðu duygusal atmosferi kýrmak için, gerekirse film ikinci defa izlenmelidir.

7.     Filmler bizim gibi düþünmüyor diye, yargýlanmamalýdýr. Filmin derdi anlaþýlmaya çalýþýlmalýdýr.

8.     Sinemanýn kültürel bir aktarým aracý olduðu düþüncesiyle filmler izlenmelidir.

9.     Hiçbir zaman tek taraflý düþüncelerle filmler analiz edilmemeli, farklý düþüncedeki insanlarýn filme dair düþünceleri önemsenmelidir.

10.     Filme karþý pasif bir seyirci deðil, aksine aktif bir izleyici konumda olunmalýdýr.

11.     Filmler bütün olarak deðil, parçalanmýþ bir bakýþ açýsýyla izlenmelidir. O zaman kültürel kodlarý yakalanmasý daha kolay olacaktýr. Unutmamak gerekir ki kültürel kodlar aralara serpiþtirilir.

12.     Filmlerin çoðu ucu açýktýr. Dolaysýyla tek bir sonuç yoktur. Çok sonuçlar vardýr. Tespit edilen bazý düþüncelerde ýsrarcý olmamak gerekir. Tespitin doðruluðuyla birlikte eksik olabileceði düþüncesi göz önünde tutulmalýdýr.

Yukarýdaki deðiniler baþlangýç için gerekli ama tek baþýna yeterli deðildir. Unutmamak gerekir sinema kültürü, genel kültürle okunmayacak kadar derinliði olan bir alandýr. Farklý okumalarla beraber sinemanýn dünyasý daha kolay çözülebilir.
Devam edecek

Osman Tatlý
www.osmantatli.com.tr