..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Her gün yeniden doðmalý. -Yunus Emre
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




22 Aralýk 2019
Anlamak Gerek 44  
Bayram Kaya
Yine toplum sal zaman içinde ve toplum sal zaman üzerinde biriken þarjlar, istisnasýz toplumun tüm kiþilerine paydaþlý olan bir yol üzerinde daðýlmaktadýr. Þar oluþ kiþiye göre deðil, topluma göreydi.


:EHI:
44
Yine toplum sal zaman içinde ve toplum sal zaman üzerinde biriken þarjlar, istisnasýz toplumun tüm kiþilerine paydaþlý olan bir yol üzerinde daðýlmaktadýr. Þar oluþ kiþiye göre deðil, topluma göreydi.

Þarj birikimini veren gereksinmeler kiþinin ihtiyacýnda hiç olmayan karþýlanmalar olabileceði gibi daima kiþiden ve kirþlerden baðýmsýz; kiþi ve kiþilerin isteði dýþýnda zorunlu þarjlardý. Birikimler kiþilere doðru, kiþilerin ihtiyacý kadarla, her bir kiþiye göre deþarj içinde olacaktýlar.

Ýþte kolektif yapýnýn enerji dolma boþlama süreçleri toplumsal birim zamanlý birikmeler nedenle toplum üzerinde olacaktý. Buna toplumsal yükümlülük, toplumsal sorumluluk, toplumsal olanak diyorduk.

Yani tek bir kiþinin doðal referans içinde olduðu kiþisi süre durumlar, þimdi; KOLEKTÝF BÝRÝM ZAMANLI KOLEKTÝF SÜREÇLER NEDENLE TOPLUM ÜZERÝNDEKÝ ÇEVRÝMLE PAYDAÞILI AKACAKTI.

Kolektif olan kiþinin artýk kendi baþýna kendi karnýný doyurmasý, kendi güvenliðini saðlamasý veya doðada yansýdýðý kadarla kiþinin öðrenmesi vs. yoktu. Kiþinin açlýðý, tokluðu, yetiþtirilmesi güvenliði, eðitimi bakýmý vs. TOPLUMUN ÜZERÝNE ALDIÐI BÝR YÜKÜM VE BAÐLAÞMAYDI.

Ýyi de toplumsal yüküm; toplumsal sorumluluk, toplumsal taahhüt, toplumsal baðlaþmalar olan bu deðirmenin suyu nereden geliyordu? Kolektif birim zamanlý kolektif süreçten ileri geliyordu.

Avlanma, barýnma, savunma, yavru bakýmý, öðrenme gibi birçok zorunlu iþleri kiþilerin bir anda, hepsi bir arada belli bir birim zaman içine sýðdýrmalarý olanaksýzdýr. Hele de kolektif bir birim zaman veren birim süre içine sýðdýrýlmasý tümden olanaksýzdý.

Ama 50 kiþi bu saðlasan nedenlerle bir araya gelirse, bir kiþinin yavruya baktýðý süre durum içinde diðer bir kiþi onun savunmasýný yapacaktý. Bir baþkasý onun için av yapýyor, olacaktý. Bir diðeri de ot, kök topluyor olacaktý. Diðer bir öbür kiþi söndürmeden ateþ yakýyor olacaktý.

Bir kiþi üzerindeki çocuk bakýmý gibi "bir birimlik süre durumun içinde ayný anda dört tane ya da onlarca iþ sýkýþmýþ olacaktý.

Ýþte bir kiþiyle ancak bir birim sürede yapýlacak iþ ortaya konurken ayný anda dört on dört, yüz dört, bin dört, yüz bin dört, milyon, milyar vs. kes iþ ortaya konmasý; kolektif birim zamandý.

Böylece her bir kiþi, kendi yaptýðý bir birimlik KATKI kolektif süre içinde kiþi; kendisinin tedbirini almadýðý diðer kaygýlardan da kurtulmuþ oluyordu. Burada bir kiþinin bir günde mutlaka karþýlamasý gereken; av yapma, meyve toplama, savunma, ateþ yakma, yavru bakýmý gibi 5 birimlik iþ örnek verildi.

Yani siz sadece çocuða bakarak veya ot kök toplamaya giderek bir birimlik kolektif bir iþ yapýyordunuz. Karþýlýðýnda dört birim üretilmiþ kolektif tüketim veya kullaným alýyorsunuz. Kolektif birim zamanlý bu kazanç, süreç içine girmeden görülemezdi. Muazzam bir ön görülemez kazançtý.

Ýþte kolektif bir parçalý süre durumla hýzlanan olaðan üstü paydaþla olan bu zamanlara, kolektif birim zamanlý süreç diyoruz. Kolektif birim zaman içinde 6x8=48 diye öðreniriz. Kiþinin 6 x 8 = 48 diye öðrendiði de öðrettiði bu bilgi de kiþinin kendisinin kendi baþýna ulaþtýðý bir öðrenme de deðildir.

6x8=48 demeyi bulan kiþi de eðer araya kolektif birim zaman ve kolektif birim zamanlý artýk zaman ve kolektif akýl almamýþ olsaydý 6x8=48 demenin bilicisi bulucusu deðildir.

Haydi diyelim ki bir kiþi az buçuk çocuk bakýmýnýn bilicisi bulucusu olsun. Bu kiþimizin bilicisi bulucusu olduðu çocuk bakýmýný gün boyu sürebilmesi için mutlaka bir kolektif birim zamana ihtiyacý olacak.

Yine mutlaka bir kolektif birim zamanlý artýk zamana ihtiyacý olacak. Mutlaka bir kolektif akla gereksinmesi vardýr. Mutlaka kiþi kolektif þarjdan ve deþarjdan beslenip kendisi de deþarj olarak kolektif þarjýn oluþmasýna katký sunacaktý.

Kolektif süre içinde biriken þarjlardan desteklenen bilgi akýþý, bir að gözü gibi bir file gözü gibi her bir süreçlerle tek tek baðýntý giriþme yapmasýna kiþimizin mutlaka ihtiyacý olacaktý.

Ki kiþimiz de çocuk bakýmý içinde rahat rahat derinleþsin. Çocuk bakýmý özelinde kolektif yapýya þarj beslenmesi yapsýndý. Görülüyor ki çocuða bakan kiþinin çocuk bakýmý özelinde derinleþen biliþ buluþlarý dahi kolektif sürecin kendisine yaptýðý katký ve iletmelerle olmaktadýr.

Aksi halde tekil bir kiþi bu derinleþmeye ayýracak vakti hiçbir zaman bulamaz. Kiþimizin yaptýðý bu derinleþme dahi hem onun hem onun deðildi. Derinleþme kiþinin kendi emeði olmakla onundu.
Kiþinin derinleþme yolunda bu emeði ortaya koyabilmesi için de zorunlu olarak kolektif güce; artýk kolektif zamana, kolektif birim süreçli saðlamalara ihtiyacý vardý. Ki kiþimiz bu sayede konu üzerinde derinleþme olanaðý buldu.

Derinleþme olanaðýný saðlayan kolektif yapý olduðuna göre derinle þilen konu kiþimizin deðildi.
Einstein önünde kolektif zamanlý hazýr bilgileri bulmasa, kendisine kolektif birim zamanlý saðlamalar sunulmasa; kendisine kolektif artýk zaman saðlanmasa, kolektif zaman yapýlan göreceliðe dek derinleþme dahi onun olamamaktadýr.

Ama Einstein þartlarýný taþýyan her kiþi de görecelik yasasýný ortaya koyamýyordu. Ýþte Einstein’ýn görecelik yasasýný ortaya koyacak kadar katkýsýyla görecelik Einstein’ýndý. Ama Einstein’a bu olanaðý saðlayan kolektif katký olanaðý kadar da görecelik Einstein’ýn deðildi.

Kolektif yapý gibi dýþ olanak ile Einstein gibi bir Özgüç olan bu iki zorunlu koþul buluþmasa ne görecelik olurdu ne de Einstein, Einstein olurdu.

Çünkü ne Einstein’ý göreceliðe götürecek olan bilgi ve olanak Einstein’ýndý. Ne de çocuða bakan kiþinin yediði besin çocuða bakanýn kendi gayreti ile ortaya konmuþtu. Ne de hýfzeden imaj kiþi imajýydý. Çocuða bakan kiþinin de Einstein’ýn de güvenliði kendi çabasýyla alýnmýþ deðildi vs.

Ama grup aiti olan çocuða yapýlan bakým bile, ne yiyecek getirenin bakýmýydý. Ne savunma yapanýn gayretiydi. Ne de ateþ yakanýn umurunda olan tekil bir kaygýydý. Bakým da kaygý da kolektifti.

Ýþte böylesi bir organize ve entegre kolektif birim zaman olmadan ayný anda diðerinin de olmadýðý bir kolektif süreç baþlamýþtý. Görüldüðü ve anlaþýldýðý gibi kolektif süreç ayný anda hiçbir zaman bir kiþi ile oluþamayacak binlerce iþin bir anda olup bitmesi ile oluþan TOPLUMSAL GÜÇTÜ.

Kiþilerin asla böyle bir toplumsal gücü ve böyle bir toplumsal gücü ortaya koma olanaklarý yoktu. Ta ki köleci sistem þartlarý ortaya konana kadar.

Çünkü kolektif süreç kiþileri kolektif yetenek ve kolektif donanýmla þarj eden bir doldurma yüklemesiydi. Kiþinin yetenekleri, kendilik deðildi. Toplumsal kapasiteli yetenek üzerine oturuþtu.

Kiþi bir traktörü ve atýyorum traktörün on bin parça saflaþtýrýlmýþ iþini, tarým ilacýný, ilacýn kimyasýný vs. tek baþýna yapmayacaðýna göre; köleci sisteme ulaþana kadar toplum sal güç bütün birikimlerini o günün tarým ve çobanlýk þartlarýna göre kiþilere aktarabiliyordu.

Kiþi bu kolektif donanýmý yüklenmekle neredeyse kendi baþýna toplum benzeri yetenekle davranabilir oluyordu. Ýþte köleci süreci hazýrlayan ön envanterler içinde köleci iradenin süreci istediði gibi istediði yerde baþlatmasýnýn bu tür erginlik ve mümeyyizlikleri vardý.

Köleci yapýnýn ayrýlýk veren monarþin ön süreçleri, neredeyse kolektif yapý olmadan kendisi kolektif yapý gibi davranmakla El mana tüzeli baðlaþmayla kendisini ortaya koyacak yeterlikteydi.

Siz bilgisayara, akýllý telefona, program yüklemediðinizde ne akýllý telefon ne bilgisayar hiþ bir yeteneði gösteremiyordu. Ne program akýllý telefon ya da bilgisayar gibi yetenekti. Ne bilgisayar ve akýllý telefon da programdý. Birbirini tamamlýyor birbirini belirliyordu.

Ne kiþi kolektif yetenekti. Ne de kolektif yetenek kiþi olmadan eylemli olabilirdi. Tabii ki bu yetenek te kiþinin deðildi.

Kiþi, kolektif tabanlý beslenme üzerine kiþisi nicel iþleri olan kiþisi yetenekti. Ama yine de her durumda her þartta kiþisi yetenek, kolektif akýþla desteklenmeye muhtaç bir yetenekti. Deðilse kiþilerdeki göl kururdu.

Toplumun kolektif bilincini oluþmanýn içinde bir günlük zaman dilimi içinde ayný anda çocuk bakýmý yapmanýn, savunmanýn besin bulmanýn, eðitim yapmanýn ayný anda gerçekleþiyor olma mucizesi vardýr. Mucize; bir birim süreci, ayný anda yüzlerce parça süreç yapmakla ortaya konan sonuçtu.

Doðal referans içindeki kiþimiz, göðüs göðse kaçma kovalamaca yapmanýn can telaþý içindeydi. Can telaþý içindeki kiþimiz fedakârlýk ta yapsa ne yavrusuna bakma olanaðý vardýr. Ne güvenli yere çekilme þansý vardýr. Ne yiyecek arama umudu vardýr.

Fedakârlýk bile ana ve yavrunun yok oluþu ile nafile bir sonuçtu. Oysa bu fedakarlýkla biri kurtulsaydý, türün devamý saðlanacaktý. Doðuran, yavruya bakan, sonrada yavruyu terk eden durumlar dýþýnda þimdiki gibi bir analýk kavramý köleci sisteme kadar hiç yoktu.

Doðal oluþ dýþýnda bir analýk kavramýný ortaya koyamamak canlýlarýn akýlsýz, aptal ya da hayvan olduklarýnda deðildi. Üreten kolektif güçle ve kolektif akýl ile davranamamanýn bedeliydi.

Deðilse altý milyon yýldan 15 bin yýl öncesine kadar üreten bir kolektif akýldan yoksun oluþ nedenle hemcinsler içinde öz gücü ile ne Einstein’lar gelip gitmiþti hiç iz yapmadan.



Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn felsefe kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
El Bel Baal 2
Tarihsel 2
Ýrade 1
Tarihsel 1
Anlamak Gerek 71
Kurtuluþun Felsefesi (Açký 2)
Sosyal Ýliþki Toplumu Hedeflemez 2
Anlamak Gerek 43
Anlamak Gerek 70
Anlamak Gerek 55

Yazarýn bilimsel ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Müruru Zaman 14
Sahiplik Ýmaný 1
Hatýrlama 1
Mal mý, Ýnsan mý?
Mamon'du Belirme 1
Müruru Zaman 7
Denge ve Dengesizlik Süreçleri 24
Anlamak Gerek 26
Bað Enerjisi 1
Sistem 15

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Aslýna Yüz [Þiir]
Vah ki Vah [Þiir]
Ýsis Dersem Çýk Ereþkigal Dersem... [Þiir]
Görmez Þey [Þiir]
Tekil Tikel Tükel [Þiir]
ve Leddâllîn, Amin [Þiir]
Mavi Yare [Þiir]
Mevsimsel [Þiir]
Yýkýlýþa Direniþ Direniþe Yýkýlýþ [Þiir]
Meþrep 3 [Þiir]


Bayram Kaya kimdir?

Dünyayý yaþantýlaþan çabalar içinde duygunun önemi hiç yitmezse de, payý giderek azalmaktadýr. Sosyo toplum bazlý, genel bir açýlýmla baþlayan çalýþmalarým da; bilim felsefesi içinde olunma gayreti güdüldü. Bu nedenle yazýlarýn tarisel, sosyo toplumsal evrimli ve türlü doða bilim verileri güdülü çalýþma olmasýna gayret edildi. Genel felsefem içinde bir bilgi; ne kadar çok baðýntýsýyla söylüyorsanýz, o bilgi o kadar bilinir bilgidir.


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.