Zaman dostluðu güçlendirir, aþký zayýflatýr. -La Bruyere |
|
||||||||||
|
Bu durumda ineðin ne doðurmasý kendindendi. Ne inek üreten iliþki içindeydi. Ne ineðin üreten iliþki üzerine olan inþasý vardý. Ne de ineðin yavruya bakýp, yavruyu gözeten bilgi sel yönelimi kendisindendi. Böyle olunca da hiçbir inek buzaðýsýna veya danasýna "iki elim yakanda” gibi böylesi vahþi ve manevi cebir ile bir baský ve basýnç uygulamaz. Bu dilek köleci sistemin getirdiði durum ve açmaz olmakla kiþilerin ev-latlarýný garanti görmesi normal görülebilir. Ancak sorunun çözümü, sü-reci baþlangýç referanslarýna göre doðrultma yapmanýn yaklaþýmý bu deðildir. Ýnsan dýþýndaki kimi canlýlarda görülen sürü yaþayýþý, toplum deðil top-luluk yaþayýþýdýr. Ýnsan dýþýndaki çoðu canlýlarýn groteskilik öncesi algý-larý vardýr. Bunun nedenle çoðu hayatlarýn kolektif birim zamanlý üreten iliþki düzenleri, kolektif birim zamanlarý ve buna baðlý kolektif bir ortak aklý yoktur. Üreten hareket kaynaklý, iyilik kötülük deðer yargýlarý da yok-tur. Toplumsal hayatý olamayan diðer canlýlarýn, toplum sal hareket dedi-ðimiz olgu içinde üreten hiçbir bilgi, becerileri yoktur. Karýnca, arý ve termit gibi kimi canlýlarýn kendi içinde köleci olmayan sosyal ve basit bir örgütlü toplum sal hayat vardýr. Karýncalar köle edinecek kadar toplum-laþmýþtýr. Yani bizim gibi üreten bir köleci sistem içinde olmayan canlýlarýn kendi dýþlarýnda köleci bir hayatýn dayatmasý olan bir ana baba hakký da yok-tu. Doðum yapan ana doðum yaptýran baba söylemi kastýmýz olan ana baba söylem deðildir. Zaten doðal bir doðum içinde aktif olan ana ba-ba süreci de yavrusuna minnet ve bir mihnet yüklemez. Ancak kolektif birim zamanlý kazanýmlardan doðan haklar, kolektif yapý içinde size kaybettirilir. Kaybettirilenin yerine konmasý gerekir. Neden? Çünkü kolektifi oluþ ve üreten iliþki bu kazançlarýn bað enerjisiyle var-dýr. Bir yerde çözdüðünüz bu kolektif ve üreten bað enerjisinin herkese gö-re kazancý (paydaþý) olan güvence saðlamalarý bir baþka yerde bir baþka þekilde vermezseniz, kolektif öz daðýlýr. Ýþte köleci sistemle birlikte, kolektif bir köleci yapý içinde kalýnmakla ko-lektif oluþu çözülen kolektif saðlama ve kolektif güvence köleci bakýþla ana baba evlat üzerine yýkýlmýþ saðlama ve güvenceydi. Þimdiden sonra; kölece koþullar altýnda kolektif saðlamanýn yeri gerçek ve kolektif karþýlýklarýyla doldurulmazsa; çalmadan çýrpmadan, haydut olmadan toplum içinde; bunlardan uzak kalmakla, toplum dýþýnda ya-þamanýz neredeyse olanaksýzdýr. Kolektif güç sizlere kaybettirilse de kolektif gücü kaybettirenlerin de si-ze ve sizin üretim gücünüze ihtiyaçlarý vardýr. Ýþte size kaybettirilen ko-lektif gücün koruyucu kuþatýcýlýðý, özelleþen evliliklerle ailelerin omuzu-na yýkýlmýþtý. Oysa toplum öncesi doðal yaþam içinde kiþilerin omuzuna yýkýlacak ne bir kolektif güç vardý. Doðal yaþam ne de böylesi bir kolektif gücü bili-yordu. Bu nedenle doðal yaþam içinde omuzlara yýkýlacak bir kolektif sorumluluk olmayýnca da ne iyi bir ana ne iyi baba ne de Dünyanýn en iyi ana, babasý ve evladý olma iddia ve söylemi vardý. Dünyada en iyi ana babasý olma ne demekse! Ýlkteki doðal yaþam içinde olanlar dünyanýn en hayýrlý evladý, en iyi ana babasý olmak gibi analizleri yapamýyorlardý. Bu gibi analizi yapma gücünü verecek olan kolektif belirme ve kolektif üretim yoktu. Ýlkteki doðal yaþam içinde olanlar, kolektif gücü þahýs gücü üzerine yükleme olan bu tür analizleri yapamadýklarý için kolektif kapasiteyi þa-hýslara yüklemeyi de bilmiyorlardý. Nasýl bilsinler ki? Bir arada ve birbi-rine baðýntýlý zorunlu iliþkiler içinde bile deðillerdi. Kolektif yapýdaki gibi kendisini hemcinsine feda bile etmiyordu. Kolektif süreçli kolektif iliþkiler olmadýðý için; birimiz hepimiz hepimiz birimiz için bile diyemiyordu. Kolektif dolma, boþalma kolektif yükleme yoktu. Hemcinsler de kiþilerin omuzuna yüklenecek bir kolektif kapasite ol-mamakla, kolektif kapasite yerine geçecek bir hileye baþ vurmuyorlar-dý. Ýþte bu nedenle ilkteki kiþilerin bu türden olmayan kolektif kapasite yerine geçecek, kolektif kapasite yerine konacak olan en iyi ana baba evlat olma söylemli koþullu uyuþturan öðrenmeleri de yoktur. Yazýlarýmda belirttim insan üreten iliþkilerle üretim hareketi bileþimi içinde üreten biyo kültürel sosyal sentezle ancak insan olmuþtu. Üre-ten iliþkiden önce yeryüzünde ya da bir iliþki tipi içinde ne insan vardý. Ne insana rýzk veren mülk sahibi vardý. Ne iyi vardý. Ne kötü vardý. Ne de bunlarýn belirip kaybolan doðal süreçlerinde zulüm etme sö-mürme gibi eylemlerle süreklilik kazanma vardý. Hayat, bizim türümüz üzerinde biyolojik bilinç yanýna kolektif bilinç ile bizlerde sadece insan olmayý deðil kendisini ve aittesin olduðu sosyal kümeyi; canlý ve cansýz doðayý düþünür olmakla da bir ilgilenme, bir sorumluluk duyma bilinci ve duyuþu oldu. Ama bu tür sorun temelde kolektif ve toplumsal yetenekle ortaya kon-masý gereken bir sorundu. Kolektif kapasiteyi âtýl býrakmakla, âtýl býraký-laný kolektif ataleti (direnci) kiþilerin ailelerin üzerine yýkmakla ortaya çý-kan bir sorundu. Bu hile kolektif kapasiteyi kimi sýnýrlý durumda ve sýnýrlý alanla kolektif olanaklarý birey sayýsý kadar kiþisi kapasiteyle sýnýrlý bir davranýþa dö-nüþtürmeydi. Bunu da iyi ana, iyi baba, iyi evlat, sadaka gibi söylemle-rin gölgesinde aklý doðru düþünmekte men eden yaklaþýmlar içinde yapýyordu. Hemcinsler kendilerini sürü hayatýnda koparacak olan öbek salýnýmlý hareketlerle, giderek sürüden kopmuþtular. Bir alan içinde kendilerini çevreden yalýttýlar. Böylece kendisini tekrarlayan ve kendisini kontrol edilebilen çevrim yalýtýmýna ve yalýtýmýn olumlu-olumsuz olanaklarýna kavuþtular. Yani sürüden koparak öbek, tekrar sürüye katýlmamak için kendi içleri-ne kapanmýþtý. Bu yalýtým sadece geriye dönüþe kapanmakla kalmadý. Zamanla çevrede saðlamasý yapýlacak kaynak kýtlýðý ve kaynak bollu-ðu nedenine nüfus otomatik sekanslý kontrol süreçlerine dönüþtü. Kaynak bolluðu içte nüfusu az çok artýrýyordu. Kaynak kýtlýðý içteki nü-fusu az çok azaltýyordu. Kaynaðýn bolluðu ve kaynaðýn kýtlýðý bir se-kans nüfusu karþý sekans olmakla, savunma eðitim vs. türü dengeler bu sekans hareketine baðlýydý. Bileþik kaplar gibi. Kollu terazi kefeleri gibi sekanstý. Nüfusun kontrolü içte hastalýða ve otomatik durumla sekans hareketi-ne baðlý olmakla kalmadý. Dýþtaki olasý katýlýmlara karþý da ayný gerek-çe ile ve düzenli yapýyý düzensizleþtirecek kaosa karþý yasaklandý. Bu gibi temel düzleme baðlý nüfus, tümden dýþ dünyadakilerle temas et-meme gibi bir gerekçe ile iyice içe kapanma oldu. Seçicilik, seleksiyon artmýþtý. Bu tür kapalý alan içindekiler kýsmen sürü davranýþlýydý. Ama alan için-de sürü davranýþlarýný sürdüre bilir kýlacak bir sürü etkisi yoktu. Sürü etkisini tekrarlayabilecek olan yalýtýmlý alan etkisiydi. Ama bu alan etkisi sürü davranýþýný sürdürme etkisi ortaya koyuyorsa da bu etki hiçbir zaman sürü sel davranýþ ortaya koyan etki olamýyordu.
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |