..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Deney, herkesin hatalarýna verdiði addýr. -Oscar Wilde
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




7 Ocak 2020
Anlamak Gerek 59  
Bayram Kaya
Ýttifak giriþmesiyle ilk kes dile getirilen kýyamet, tufan gibi kavramlarýn bundan öte bir anlamý yoktu. Üreten meslekler nedenle yavaþ yavaþ unutulmaða, terk edilmeðe yüz tutan yamyamlýk ittifak seremonisi içinde taraflarýn ittifakýyla bir kes ve meþru olarak son kes tekrarlanýyordu.


:FEE:
59

Dahasý bu tür bilinebilir sabit alanlý eksen çevrimleri içinde ve sabit alanlý eksen çevrimi üzerinde, sosyal, toplumsal baðýtla, sosyal toplumsal bað enerjili modülasyonlarý da bindirirler. Bu modülasyonlar nedeniyle ortaya konan bu modülasyonlar içinde kodlananlar zorunlu durumlarýyla zorunlu olan anlayýþlarýn birliðiydi.

Bu modülasyon içinde duygusal olarak tasada da sevinçte de birlik vardý. Üretim hareketi zorunlu ve karþýlýklý yüküm içinde yapýlan paylaþýmlarýn bilinci olmakla, eksene kodlanan grup veya sosyo toplum hareketiydiler.

Ýttifaklar, üreten meslek gücünün iliþki ekseninde ilahi gruplarý birbirine bað, baðýntý kýlan yüküm ve üretim hareketiydiler. Basitçe farklý tüketim ve farklý kullaným deðeri veren üretim takasýnýn içindeki denkleþmeyle al gülüm ver gülüm iliþkisiydi. Takas edilen bu iliþki eksenleri çevresinde sosyal hayat, kiþisi özel hayat bu eksene sarýlýyordu.

Totem dönemden beri hiç taviz vermeyen kolektifi sosyal hayat bu çekim ve sarým ekseni etrafýnda kendi boþluk alanlarýný ortaya koyuyordu.

Tabii ki birliði bir arada tutmak kolay olmuyordu. Baþlanýþýn avcý toplayýcý saðlatmasý içindeki kolektif birim zamanlý etnik süreçler günümüze kadar geliþ süreci içinde ön görülen ve öngörülemeyen birçok köleci öðretili çok sancýlý süreçleri ortaya koymuþtu.

Diðer yazýlarýmda belirttiðim gibi sosyal tutumlu, ittifaký giriþmeler; türlü türlü ritüeli ön gören sosyal salýnýmlý geçiþ ritüeli olan ittifaklardý. Bu ritüeller etnik kaynaþlý kýyamet tufan senaryolarý öngörüyordu.

Ýttifaka gelenler etnik, totem tepkili çaðlar boyu izole olmuþ sosyal ve kültürel yapýlardý. Ritüeller totemdi groteski anlamalar üzerine bina ediliyordu. Totemdi groteski anlamalar animizdi anlamalardý. Animizme göre bir ruh geçiþi vardý. Ruh geçiþi birini yemekle yenilen kiþinin ruhunun yiyen kiþiye geçmesi anlayýþýný öngörüyordu.

Bu öngörü karþý grup ruhunu bu gruba geçirmeydi. Karþý grup ruhunu bu grup kiþilerinde bedenlendirmeydi. Bu tutum totem mantýðýn kardeþ olma mantýklý meþrulaþmasýydý. Ruh geçiþli bu bedenleþmeyle gruplar kardeþ, oluyordular. Gruplar birbirini yeme (kanlýbalizm) ritüeli üzerinde ilanen kardeþ oluyorlardý. Artýk kardeþlik hukuku esastý. Bu ritüel yamyamlýktan ayrý bir anlayýþtý.

Bir totem grubun karþý totem grubu reddetmesi, izole yapýlarýn sosyal doku uyuþmazlýðýydý. Ama totem gruplar da keyfi olarak, haydi bir araya gelelim diyerekten de bir araya gelmiyordular. Bu sürece gelen zaman içinde iki izole ve yamyam totem grubun arasýnda, üreten iliþki akmýþtý.

Üreten iliþki gruplar arasý giriþmeyi ön görüyordu. Bu öngörü nedenle grup irade kullanýyordu. Oysa etnik sosyal tutum içinde etkin olan totemi manaydý. Üreten iliþki içinde totemi mana yanýnda daha baskýn oluþla üreten irade geçerliydi. Ama üreten grup iradesi bir çýrpýda totemi manayý yok edemiyordu. Grup iradesi henüz yüzde yüz etkin deðildi. Bu nedenle ittifaký sürecin sosyal mantýðý, ittifak için bir geçiþ ritüeli (hilesi-hüllesi, anlayýþý-iknasý) öngörüyordu.

Öngörülen ikna ritüeli þuydu. Özgecil totem mantýktý. Grup ilahý içinde olan birinin; karþý grup tarafýndan yenmesiydi. Böylece birbirine ruh ve ten geçiþi yapan gruplar birinin etinden kanýndan soluðundan ilanen kardeþ olacaklardý. Ýttifakýn sosyal mantýðý adýna kurban veren grup yas içindeydi. Kurban veren grup o gün kendisinden verilen kurbaný yemiyor, aç kalýyordu.

Olasý bir totemi groteski alan içi kurban sunusu (bkz. kurban yazý dizim) sonrasýnda ilk takdimeler, ilk kurbanlar, temas etmeyen totem yapýlar arasýnda ittifak öncesinin bir sembolizm ritüeliydi.

Üreten grubun kendi emek gücünü yamyam ve saldýrgan gruba takdim etmeleriydi. Böylece üreten grup hem ölülerinin yamyamlar tarafýndan yenmesini önlüyorlardý (ölü yiyeceði veriyorlardý). Hem de üreten grup yamyam gruplara karþý kendi canlarýný kurtarýyorlardý. Sunu kurtulmalýktý.

Birinci tür kurban ritüeli yamyam ve barbar grupla, üreten bir totem grup arasýndaydý. Ýkinci tür kurban seremonisi içinde bunlarýn hiçbiri yoktur. Üreten grup iliþkileri nedenle, yapýlacak olan ittifaka karþý direnç vardý. Bu direnç yalýtýmlý gruplarýn birbirine karþý sosyal doku uyuþmazlýðýydý. Bu uyuþmazlýða karþý bulunan çare adeta sosyal mantýðýn içinde groteski anlayýþlý, yamyam temelli kanibalizmin nüks etmesiydi.

Kendi içlerinde bir ilahý kurban vermenin ayný seremonisini bu kes ikinci günde diðer grup yapýyordu. Seremoniler ittifak eden grup sayýsý kadar günler içinde sürüyordu. Her bir gün her bir gruba ait kurban verme aç kalma günüydü. Diðer gruplar için kutlu bir þölen ve kazan kaynatmaydý.

Yedinci güne gelindiðinde Tanrý yapmakta olduðu iþi bitirdi. Yaptýðý iþten o gün dinlendi. Yedinci günü kutsadý. Onu kutsal bir gün olarak belirledi. Çünkü Tanrý o gün yaptýðý, Yarattýðý bütün iþi bitirip dinlendi.” (Yaratýlýþ)


Yedi gün altý farklý toplumun ittifakýnýn yapýldýðý gündür. Bir yas bir yiyecek yasaðý günüdür. Yedinci gün bir dinlenme Þabat günüdür. Her grup kendi kurban verdiði tufan veya kýyamet gününü kutsayýp anma yapýyordu. Bu nedenle haftanýn bir günü ittifak yapan travmalý bir toplum için kutsaldýr.

Ýttifak giriþmesiyle ilk kes dile getirilen kýyamet, tufan gibi kavramlarýn bundan öte bir anlamý yoktu. Üreten meslekler nedenle yavaþ yavaþ unutulmaða, terk edilmeðe yüz tutan yamyamlýk ittifak seremonisi içinde taraflarýn ittifakýyla bir kes ve meþru olarak son kes tekrarlanýyordu.




Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn felsefe kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
El Bel Baal 2
Tarihsel 2
Ýrade 1
Tarihsel 1
Anlamak Gerek 71
Kurtuluþun Felsefesi (Açký 2)
Sosyal Ýliþki Toplumu Hedeflemez 2
Anlamak Gerek 43
Anlamak Gerek 70
Anlamak Gerek 55

Yazarýn bilimsel ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Müruru Zaman 14
Sahiplik Ýmaný 1
Hatýrlama 1
Mal mý, Ýnsan mý?
Mamon'du Belirme 1
Müruru Zaman 7
Denge ve Dengesizlik Süreçleri 24
Anlamak Gerek 26
Bað Enerjisi 1
Sistem 15

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Aslýna Yüz [Þiir]
Vah ki Vah [Þiir]
Ýsis Dersem Çýk Ereþkigal Dersem... [Þiir]
Görmez Þey [Þiir]
Tekil Tikel Tükel [Þiir]
ve Leddâllîn, Amin [Þiir]
Mavi Yare [Þiir]
Mevsimsel [Þiir]
Yýkýlýþa Direniþ Direniþe Yýkýlýþ [Þiir]
Meþrep 3 [Þiir]


Bayram Kaya kimdir?

Dünyayý yaþantýlaþan çabalar içinde duygunun önemi hiç yitmezse de, payý giderek azalmaktadýr. Sosyo toplum bazlý, genel bir açýlýmla baþlayan çalýþmalarým da; bilim felsefesi içinde olunma gayreti güdüldü. Bu nedenle yazýlarýn tarisel, sosyo toplumsal evrimli ve türlü doða bilim verileri güdülü çalýþma olmasýna gayret edildi. Genel felsefem içinde bir bilgi; ne kadar çok baðýntýsýyla söylüyorsanýz, o bilgi o kadar bilinir bilgidir.


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.