İslam dini, insan haklarına saygı gösteren, hoşgörüye dayalı bir inanç sistemidir. Bu anlayış, özellikle insanların inanç özgürlüğü konusunda net bir şekilde ortaya konmuştur. Dinden dönme meselesi de, İslam’ın özünde hoşgörü ve insan haklarına verilen önemin en belirgin örneklerinden biridir.
Kur'an-ı Kerim, insanların inançları konusunda dinde zorlama yapılmaması gerektiğini belirtir. Bakara Suresi 256. ayetinde "Dinde zorlama yoktur" ifadesiyle, insanların inanacakları dini kendi iradeleriyle seçmeleri gerektiği vurgulanır. Bu ayet, İslam’ın temel ilkelerinden birini ortaya koyar: kimse başkalarını inançlarını değiştirmeye zorlayamaz. İslam, inanç özgürlüğünü en yüksek değerlerden biri olarak kabul eder. Bu özgürlük, insanın kendi vicdanına dayalı bir inanç edinmesini sağlamak için temel bir ilkedir.
Dinden dönme meselesi, tarihsel olarak çeşitli hadislerde yer almış olsa da, Kur’an-ı Kerim bu konuda çok daha açık ve net bir yaklaşım sergiler. Dinden dönen kişinin öldürülmesi gibi bir durum, Kur’an’ın mesajlarıyla çelişir. Bakara Suresi 217. ayetinde, dinden dönenlerin ahiretteki hesaplarını Allah’a verecekleri belirtilir: "Sizden kim dininden geri döner ve kâfir olarak ölürse, artık onların bütün işledikleri dünyada da, ahirettede boşa çıkmıştır ve onlar ateşin halkıdır." Bu ayet, dinden dönmenin bir kişinin dünyadaki cezasını gerektirmediğini ifade eder. İslam, dünyada dinden dönen bir kişi için bir cezai yaptırım öngörmez. Fakat kişinin bütün yaptıkları dünyada da ahirette de boşa gider.
İslam’da iman, bir kişinin içsel bir seçimidir ve buna saygı gösterilmesi gerektiği her yönüyle anlaşılmaktadır. Yunus Suresi 99. ayetinde, insanları iman etmeye zorlamanın hoş karşılanmadığı açıkça belirtilir: "Onlar mü'min oluncaya kadar insanları sen mi zorlayacaksın?" Bu ayet, İslam’ın temel hoşgörü anlayışını bir kez daha pekiştirir. İslam, inançlara saygı göstermeyi, insanları inançlarını seçerken iradelerine bırakmayı öğütler. İnsanların iman etmesi, Allah’ın takdirine bağlıdır ve herhangi bir insan, başkalarına kendi inançlarını dayatma hakkına sahip değildir.
İslam, her insanın hayatını kutsal kabul eder. Maide Suresi 32. ayeti, bir insanın haksız yere öldürülmesinin ne kadar büyük bir suç olduğunu açıkça belirtir: "Kim bir nefsi, bir başka nefse ya da yeryüzündeki bir fesada karşılık olmaksızın öldürürse, sanki bütün insanları öldürmüş gibi olur." Bu ayet, haksız yere bir insanın öldürülmesinin tüm insanlığa karşı işlenmiş bir suç olduğunu ifade eder. Dinden dönen bir kişinin öldürülmesi, yalnızca bu kişinin hayatını yok etmekle kalmaz, aynı zamanda İslam’ın temel değerlerine ve insan haklarına da büyük bir zarar verir.
Buhari'nin Cihâd kitabında yer alan ve bazı kişiler tarafından doğru kabul edilen hadis, dinden dönenlerin öldürülmesi gerektiğini savunur. Ancak bu tür hadislerin, İslam’ın özünden sapmalar ve zamanla oluşan yanlış yorumlar olduğu unutulmamalıdır. Kur'an-ı Kerim, İslam’ın temel öğretisini net bir şekilde ortaya koyarken, hadis kitaplarında yer alan bazı rivayetler zaman zaman çeşitli tartışmalara yol açmıştır. Buhari, Nebimiz Muhammed’i doğrudan görmeyen bir kişidir ve hadislerin sahih olup olmadığı konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. İslam’ın özünde, Allah’ın rahmeti ve affı ön planda iken, bazı hadislerin yanlış yorumlanması, İslam’ın hoşgörü anlayışına ters düşebilir.
İslam, hoşgörüyü ve insan haklarını savunan bir dindir. Dinden dönme meselesi, İslam’ın özünde dünyada bir ceza gerektirmez; dinden dönen kişinin işledikleriyse dünyada da ahirette de boşa gider. Kur'an, insanların inançlarını iradeleriyle seçebileceklerini ve bu konuda hiçbir şekilde zorlama yapılmaması gerektiğini açıkça ifade eder. İslam’ın öğrettikleri, insanların hayatlarına saygı göstermeyi, onlara inançlarında hoşgörüyle yaklaşmayı öğütler. Bu bağlamda, dinden dönen birini öldürmek, İslam’ın özüne, Kur’an’ın mesajına ve insan haklarına aykırı bir eylemdir.