İnsan tercihte zorlanıyor. Basit bir gündelik yürüyüşte, kentin boğucu, insanın üstüne üstüne gelen dağdağasını göze alarak cadde ve sokaklarda mı dolaşmalı? Çevreyi kuşatan insan ve araç yoğunluğu arasından, kendine bir yol bulmanın savaşını mı vermeli? Yoksa, her nasılsa bir yerlerde kalmış sakin, hatta doğaya olabildiğince yakın köşelerde mi gezmeli. Olabildiğince hesapsız kitapsız gelişmiş kent koşulları karşısında kuşkusuz ikinci şık akla geliyor. Ancak, görece ıssız köşeler de başka bir olumsuzluğu barındırıyor bağırlarında. Güz mevsiminin nemli zeminini örten rengârenk yaprakların oluşturduğu halı üzerinde yürürken, geçmişinin ve günün ürettiği duygular tarafından kuşatılıyor insan. Dallardaki ömrünü tamamlayarak biteviye düşen yapraklar, yaşam boyu kaybettiklerini çağrıştırıyorlar birer birer. Engin denizde ağır ağır ilerleyip, ufukta yitip giden gemiler, aynı öykünün sızılı cümleleri sanki. Görünmek ve kaybolmak, yaşamın bu temel gerçeği işte böyle ortamlarda, bütün hedef ve ihtirasları unutturarak, derin bir sızı biçiminde kuşatıyorlar insanı.

Birkaç gün önce toprağa verdiğimiz Ressam Müreccel Küçükaksoy, en son vedamız oldu. Çevresindekileri bir kez daha ölüm denilen yorumlanamaz gerçeğe ve onun baş edilemez hüznüne sürükleyen bir kayıptı bu. Oysa o, aslında hüznün ve ıstırabın değil, gücün ve mücadelenin insanıydı. Yaşamının her evresinde bir enerji kümesiydi. Şu anda bizi izliyor olsaydı, tüm çevresindekilerin güç ve kararlılıkla yollarına devam etmelerini istiyor olurdu kuşkusuz. Küçük yaşta ortaya çıkan, resim kabiliyetini geliştirmek ve bir diplomaya bağlamak uğrunda, Güzel Sanatlar Akademisine girmesi bile o dönemde bir savaşım konusu olmuştu. Kırklı yılların tutucu ortamında, özellikle babasını ikna edebilmesi başlı başına bir sorundu. Gizlice başladığı Akademi eğitiminde bu kez de para sorunu yapıştı yakasına, bunu da, bir yandan öğrenimini sürdürürken, bir yandan da, çeşitli işlerde çalışarak kapatmaya çalıştı.

Yalnızca resimle uğraşmak yetmemişti ona, enerji kapasitesini doldurmamış olacak ki, müzikle de uğraştı. Daha çocukluğundan itibaren adeta kendi kendine keman çalmasını öğrendi. Kadıköy Halkevinde başladığı çok sesli koro çalışmalarını, İstanbul Belediye Korosunda profesyonel olarak sürdürdü. Avukat Mustafa Küçükaksoy’la evliliği sonrasında dünyaya gelen kızı Eren ve oğlu Yusuf’a rağmen, gerek koro üyeliğini, gerekse ortaokul resim öğretmenliğini sürdürmesini bildi. Bunların sona ermesiyle, kendini çocuklarının bakım ve eğitimine verdi. Böylece, hayranı olduğu doğa ağırlıklı resim çalışmaları ve çeşitli sergiler için biraz daha fazla zaman kazanmış oluyordu. Eşi ve çocukları ile ortak zevkleri olan seyahatlerde, çeşitli yurt köşelerinin doğa izlenimlerini ve duygulanımlarını sürekli tuvaline aktardı. Yıllarca beni evlerinde barındırarak, gösterdikleri ilgi, tahsil hayatımın başlamadan bitmesini önlemiştir ki, bu gerçek, kendilerine olan duygularımı, bir halakızı ve enişteye olabileceğin ötesine taşımıştır.

İlerleyen yıllar onun güç ve enerjisini azaltacağına artırıyordu sanki. Gerek Kopuz Oda Orkestrasında oğlu Yusuf’la birlikte keman çalarken, gerekse, bir bankanın sponsorluğunda geniş bir amatör gruba resim dersleri verirken, hem yaşı oldukça ilerlemiş, hem de birtakım sağlık sorunları ile baş etme zorunda bulunuyordu. Doksan yaşını geçmiş olmasına karşın, son günlerine kadar tavlada başa baş mücadele verebilmemiz ve ailenin, bir piyade takımı mevcuduna varan ve yurt içine ve dışına dağılmış bireylerini ayrı ayrı izleyebilecek kadar zihin berraklığı içinde bulunması, nasıl bir bünye ve yaşam direncine sahip olduğunun göstergesi olmuştur. Ölümüyle sonuçlanan kısa süreli rahatsızlığına kadar, elinde günlük gazetesi ile ülkenin ve rejimin bilinen sorunlarını ilgi ve endişe içinde izlemiş katıksız bir Cumhuriyet çocuğu ve Atatürkçü olduğunu da bu vesileyle zikretmek gerekir. İnsanın, hele belli bir yaştan sonra kendi bilinmez akıbeti hakkında düşünmeden edebildiğini sanmıyorum. Ancak, sanatçının ömrünün son demlerinde hala daha etrafına, ve yurduna bu kadar ilgi gösterip, zaman ayırabilmesi her halde bir mazhariyet olsa gerektir; üstelik de kişiyi gereksiz yere ölümü koklayarak geçen, miskin bir bekleyişten koruyan bir mazhariyet…

Müreccel Küçükaksoy Cumhuriyet Türkiye’sinin örnek alınması gereken kadın tiplerinden biriydi. Ne yazıktır ki, eski geleneğe mensup olmanın günümüze hiç uymayan tevazuu ve reklâm eksikliği, yeterince tanınmasını önledi. Tanıyanların ise hiç unutmayacaklarından kuşku yoktur.