“…Göbeðini titretmeden gülen adamdan korkunuz.”-Konfüçyüs-

“…Güçlü olan sayýca kalabalýk kitleler deðil, eðitimli kitlelerdir.”-Confüc yus-


Konfüçyüs’ün hangi sülaleden geldiði hakkýnda kesin bir bilgi yoktur. Bazý kaynaklara göre Shang sülalesinin M.Ö 1450-1050 yýllarýnda kral ailesinden geldiðini söylencesi olmakla birlikte Shantung eyaletinde Tsu þehrinde M.Ö 551’de doðmuþ olup M.Ö 479’da ölmüþtür.

Mezarý Ch’iufu’dadýr. Öðrencileri mezarý baþýnda tam üç sene yas tutmuþlardýr. Konfüçyüs’ün öðrencilerinin sayýsý 3000 bine varmýþ olduðu söylenir.
Konfüçyüs gezileri esnasýnda birçok el yazmasý toplamýþ bir de þiir kitabý yazmýþtýr.

Ünlü düþünür bilgiyi sadece bilgi için edinmemiþ, bunu ahlak ve devlet iþlerinde de uygulamýþ, önemli bir mihrak çalýþmasý yapmýþtýr.
Konfüçyüs nasýl bir insandýr, sorusuna öðrencisi ve arkadaþý olan Lun-yü der ki;

“Hoþsohbet, neþeli, onurlu, baþkalarýna saygý gösteren, fakat kendisine de saygý gösterilmesini isteyen, çok konuþanlara itimat etmeyen, tenkitlerinde de sakinliði tercih eden, bilmediði bir þeyi de “bilirim” demeyen, mütevazý, gençlere çok deðer veren, iyi bir flüt çalan ve müzikten çok hoþlanan, hatta

‘ …Eðlence sadece arzulanan bir þey deðil, hayatta lazým olan bir þeydir’ diyen bir insandýr.” Demiþtir.

Ben filozofun kiþilik rengini öðrendiðimde içimden geçeni inkâr etmeyeceðim.

”Belki de o dönemin peygamberiydi, kim bilir?”
Milyonlarca kiþiyi ardýndan sürükleme gücüne eriþmiþ bir filozofun doðaüstü yeten enek deðil ama tam bir insan olduðu kesindir.

Konfüçyüs uzak doðunun iyi bir düþünürü ve yýllarca ülkesini yönetmiþ olan iyi bir siyaset adamýydý. Onun zaman zaman siyasette uyguladýðý ve aldýðý þaþýrtýcý kararlarý Çin halkýný þaþýrtmýþtýr.

Okuduðum kitap Milli Eðitim Yayýnlarýndan çýkmýþ küçük bir el kitabýydý. Konfüçyüs’ün öðrencilerle yaptýðý konuþmalarý içinde toplayan bu kitap Çin’in en önemli felsefe kitaplarýndan biridir.

Devletin yönetimi, ahlak prensipleri, sosyal düzeni, dini törenleri anlatýldýðý gibi, ideal bir insanýn ve toplumun nasýl olmasý gerektiðini anlatan kitapta, Konfüçyüs’ün ayný zamanda bir bilgeden ziyade iyi bir devlet adamý, reformcu olduðunun yaný sýra iyi bir öðretmen kiþiliði de dikkat çeker.

Kendine has yöntemleri ile eðitimi ve öðretimi popülerize ederek “öðretmenlik” meslek haline getiren ilk kiþi olmasý da önem taþýr.
Konfüçyüs’ü daha da iyi tanýmamýz için Çin’in eski tarih sayfalarýný açmak gerekir. Çin’de o dönemlerde hükümdarlarýn çocuklarýný eðiten özel öðreticiler vardý. Osmanlý Tarihinde Lalalarýn olduðu gibi. Devletin memurlarý ve idarecileri de Çin’de büyükleri tarafýndan yönetilirdi. Doðunun usta bilgesi de kendi tarzýna göre öðrenci yetiþtirmiþti.

Metotlarý bireyseldi, her öðrenci için özel konular seçmekteydi, sýnav yapmaz ve öðrencilere yumuþak davranýp, özgür býrakýrdý. Bu metodu ile öðrencilerin özgüvenlerini kazanmalarýna neden olurdu.
Konfüçyüs öðretiminde özellikle (*)“Li” ye çok önemserdi. Bu bir terimdi;

“Uygun davranýþlar, terbiye icaplarý, toplum kurallarý ve dini vecibeleri içine almaktaydý”

Bilgeye göre “Li” sadece dini vecibeleri yerine getirmek deðildir. Devlet iþlerinde de vazife alacaksa kiþi, alçakgönüllü, nazik ve bilgili de olmalýydý.
Sözün kýsasý filozof “Li”nin insan kiþiliðini iþleyen, hareketlerini kontrol etmesini saðlayan bir araç olduðunu açýklamýþtýr.
Konfücyus’a göre;

“…Eðer CESARET “Li” ile uyuþmaz ise ASÝ ve ÝHTÝLALCÝ bir ruhun doðmasý kaçýnýlmazdýr.”

“…Eðer SAMÝMÝYET “Li” ile uyuþmaz ise KÜSTAH ve SAYGISIZ bir ruh doðmasý kaçýnýlmazdýr.”

“…Eðer NEZAKET “Li” ile kaynaþmaz ise bu da bir JEST olur.”

Ve sonuca gelirsek, ünlü filozofun erdemi olmayan bir insanýn bu öðretiyle iþi olamaz ve o insanýn kaba davranýþlarýný “LÝ” öðretisiyle kolay ayýrt edebilir ve kendisini o kötü niyetli kiþiden koruyabilir.

Aþaðýda bu öðretinin nasýl uygulandýðýný bir söyleþiyle kanýtlamýþ olmasý, ülkemizde de bu tür öðretilerin sivil toplum örgütleri kanalýyla, özel ve çok pahalý NLP kurslarýyla yapýlacaðýna, keþke devletin okullarýnda yapýlsa daha saðlýklý bir toplum, daha huzurlu ve kavgasýz yaþanacak, BARIÞ kendi yuvasýnda kalacaktýr.

Hala umudumu yeþil tutmaktayým.

Sevgi ve ýþýkla.

Emine Piþiren/Edremit Akçay-07.09.2009

Edebiyat Galerisi Net Yöneticisi


KONFÜÇYÜS ÖÐRENCÝSÝ ÝLE SÖYLEÞÝSÝ:

Konfüçyüs, Hükümdar’ýn isteði üzerine bir süre için þehrin yönetiminde olmayý kabul etti. Yedi gün izledi. Yedinci gün yüksek memur Sao-Çengi idam ettirdi, cesedin üç gün açýkta kalmasýný emretti.
Öðrencileri çok þaþýrdýlar, yanýna gittiler, sordular:

“Sao-Çeng bu þehirde hatýrlý ve kuvvetli bir adamdý. Simdi þehrin yönetimini aldýktan sonra ilk isiniz onu astýrmak oldu. Bu yaptýðýnýz doðru mudur? Bildiðimiz kadarýyla bu adam haydutluk, hýrsýzlýk yapmamýþtý…”
Konfiçyus “Yaptýðýmýn nedenlerini size açýklayayým” dedi ve anlattý:

“Dünyada beþ aðýr suç vardýr. Haydutluk ve hýrsýzlýk bunlarýn arasýnda deðildir, daha sonra gelirler. Bu beþ suç þunlardýr:
Birincisi uyumsuz ve asi bir tabiatla birlikte gözü peklik;
Ýkincisi aþaðý bir hayat tarzýyla birlikte inatçýlýk;
Üçüncüsü çenesinin kuvvetli olmasýyla birlikte yalancýlýk;
Dördüncüsü herkesin ayýbýný, kusurunu aklýnda tutmakla birlikte herkesle dost geçinmek;
Besincisi hak ve adalet duygusu olmamakla birlikte yaptýðý haksýzlýklarý süslü ve parlak gerekçeler arkasýna gizlemek…
Sao-Çengide bunlarýn besi de vardý. Nereye gitse taraftar topluyor, hizipler yaratabiliyordu; aldatýcý fikirlerini parlak konuþmalarýn arkasýna gizleyebiliyordu; zulmüyle adaleti tersine çevirebiliyordu.
Aþaðýlýklar birleþtiði zaman ortaya çok güçlü bir kötülük çýkar. Ben de þehir halký için tasalanmak yerine bu adamý idam ettirmeyi tercih ettim…

Kaynak: Dünya Edebiyatýndan Seçmeler/Konuþmalar/Konficyüs/MEB Yayýnlarý.1997(-Dr. Mukaddere Nabi Özerdim, Sinoloji Doçenti/Ankara-1962-)

(*) Li: Bu sözcük bir kurban kabýnýn piknografý olduðuna göre ilk çaðlarda “kurban” anlamýna gelmiþtir. Bugün bile bu manayý taþýmaktadýr. Fakat Konfüçyüs, “Li” nin dini öneminden ziyade bunu öðretimde sosyal bir terim olarak uygulamýþtýr.