Toplumumuzun sýnýflarýndan küçük esnaf ve zanaatkarlar bir hayli fazla güzel yurdum Türkiye'de... Lakin gün geçtikçe de sayýlarý azalýyor. Bunu epey bir sorgulamak lazým. Geçmiþ zamanlarda çocuklar ilkokulu bitirince, babasý kulaðýndan tutup bir meslekerbabýna getirir ve al usta bunu bir güzel adam et ''Eti senin kemiði benim.'' derlerdi... Tabi ki bu eti senin kemiði benim yakýþtýrmasý bir deyim, al bu çocuðu dayaktan gebert manasýnda deðildi...



Eskiden mahallemizin bakkallarý, manavlarý, kasaplarý, terzileri, yufkacýlarý, yorgancýlarý, olurdu... Biz hep gidip de onlardan alýþ veriþ yapardýk. Veresiye Defteri diye bir kavram vardý... ''Oðlum þuradan iki ekmek, bir sigara bir kalýp da beyaz peynir al Ali Amcana da yazdýr.'' dendi mi akan sular dururdu... Ali Amca yazar, ay sonunda da tahsil ederdi azar azar...



Esnaflýk ve ticaret sadece rakamlardan, çeklerden, senetlerden ibaret deðildir. Esnaflýðýn, ticaretin yarýsý iþi kavramak ve bilmek ise öbür yarýsý da tatlý dil ve güler yüzdür. Çevremde bir çok örnekleri var. Vatandaþ devlet dairesinde yüksek kademede bir memur. Otuz kýrk seneyi doldurup emekli oluyor ve ek gelir elde etmek için hemen bir dükkan açýyor. Açýyor açmasýna da baþarýlý olamýyor bir türlü... Resmi kurumlarda amir iken alýþmýþ millete emir yaðdýrmaya, buyurmaya, tabi iþ esnaflýkta, ticarette öyle deðil. Müþteri velinimet, emir verir gibi davranamazsýn asla müþteriye, her ne dükkaný açmýþ isen açmýþ ol...



Büyük firmalar þehrin büyük, devasa panolarýnda dünya kadar para harcayýp reklamlarýný sýk sýk yaparlar... Küçük ve orta ölçekli firmalarýn buralara reklam vermesi maddi bakýmdan imkansýz gibidir, sermayeleri kýsýtlý olduðu için. Küçük firmalarda reklamlarýný tatlý dil ve güler yüz ile yaparlar. Ellibir liralýk alýþ veriþ yapan müþterinin bir lirasýný yeri geldiðinde ikram ederek yaparlar. Babasý ile dükkana gelmiþ üç yaþýnda ki kýz çocuðuna ufak bir sakýz veya çikolata ikram ederek yaparlar...



Küçük Esnaf ve zanaatkar bu memleketin öz evladýdýr, çimentosudur, yapý taþýdýr. Aileleri ile birlikte düþünülürse, milyonlarca kiþinin geçim kaynaðýdýr esnaflýk ve ticaret... Bizim ayakkabýcýlýk mesleðinde de her meslekte olduðu gibi sevilen tiplerde var az da olsa sevilmeyen tiplerde, insanlar da var. Zaman zaman meslektaþlar arasýnda çekememezlik olduðu da oluyor lakin þu da iyi bilinmelidir ki rýzk her zaman için Allah'ýn dilemesi ile insanlara verilen bir nimettir. Biz ne kadar yýrtýnýr isek yýrtýnalým o gün ki rýzkýmýz ne ise o girecektir kursaðýmýza... Alnýmýzýn teri ile dürüst çalýþýrsak rýzkýmýzýn da artacaðýný Rabbýmýz ''Herkese çalýþtýðýnýn karþýlýðý vardýr.'' NECM/39. ayeti ile de biz kullarýna ifade etmiþtir...



Müþterilerimizin çoðu ile kanka olmuþuz neredeyse. Tabi ayný sokakta ayný meslekten baþka baþka esnaflarda var. Zaman zaman dayanýþma oluyorsa da, zaman zaman çekememezlik de oluyor gereksiz yere... Ýþte bu gerçekten üzüyor insaný... Ýþ yerlerimizin olduðu mahalleler fakir ve gariban mahalleleri, arayýp buluyoruz çoðu kere ihtiyaçlý insanlarý ve dertlerine derman olmaya da çalýþýyoruz gücümüz yettiðince, önce insanlýk, sonra da esnaflýk bunu gerektiriyor... Çoðu dükkanda görmüþsünüzdür geçmiþte, duvarda bir resim ''Veresiye mal satan, peþine mal satan'' Veresiye satan üzüntülü, peþin satan ise gayet mutlu yüzünden belli mutluluðu... Vadeli mal alým satýmýnda tabi ki belli bir güven ve tanýþýklýk da lazým. Öyle her önünüze gelene, çek senet getirene de mal veremiyorsunuz. ''Pazarlýk sünnettir.'' de derler. Tabi ki beþ liralýk mal alan ile elli bin liralýk mal alan müþteri arasýnda fark olacaktýr illa ki ödemelerinde...



Meslek icabý bir dolu insan tanýdýk ve hala da tanýmaya devam ediyoruz. Ayakkabýcýlýk mesleði hakkýný vererek yaparsanýz her meslek gibi güzel bir meslektir. Þu iyi bilinmelidir ki müþteriyi ancak bir sefer kandýrýrsýnýz, sonrasýnda ise o müþteriyi kaybedersiniz. Her zaman doðru olmak, doðru mal satmak ve malýn üstüne de sýk sýk yemin etmemek gerekir ki zaten Hazreti Mevlana'nýn dediði gibi ''Doðru söz yemin istemez.'' Bir de ''Dost baþa düþman ayaða bakar.'' derler ama bizim çok þükür ki kimselere düþmanlýðýmýz yoktur ayakkabýcýlar olarak. Biz sadece ayakta ki ayakkabýlara bakar ve insanlarýmýza iyi ayakkabý giydirmek için çýrpýnýr dururuz, severek iþimizi yapmaya çalýþýrýz, diðer esnaflar gibi...