Türk sinemasý, dünya sinemasý içinde daha yer edinmemiþken ve kendi içinde daha sorunlarýný hal edememiþken; Kürt açýlýmý ve barýþ sürecinin olumlu ilerleyiþi sinema dünyasýna Kürt sinemasý var mýdýr yok mudur sorular etrafýnda bir tartýþma baþladý.

Öncelikle þunu belirtmek isterim dünyanýn hiçbir yerinde sinema bir ýrk ismiyle anýlmamaktadýr. Avrupa ülkelerinde ve Amerika; Rusya da, Ýran’da, Hindistan’da ve daha nice ülkelerde birçok etnik ýrk barýnsa ve bu insanlar tarafýnda film yapýlsa da hiçbir zaman sinemalar yapanlar etnik kimlikleriyle anýlmaz. Ülke isimleriyle anýlýr. Yani Amerikan sinemasý, Fransýz sinemasý, Hindistan Sinemasý, Ýran sinemasý gibi ülke isimleriyle bütünleþerek anýlýr. Herhalde bir bizde sinemamýz bir ýrk be milliyetçilik uzantýsýyla anýlmaktadýr. Hâlbuki Türk sinemasý adý altýnda sinema yapanlar ve oyunlar farklý ýrklardan gelen insanlardan oluþmaktadýr. Türk, Kürt, Arap, Ermeni, Rum gibi farklý kimlikler taþýyan insanlarda tarafýnda sinema yapýlsa da maalesef Türk ismiyle anýlarak doðrudan bir milliyetçilik ve ayrýmcýlýk yapýlmaktadýr. Oysa dünya konjektörüne göre sinemamýz Türkiye sinemasý olarak anýlmalý ve tanýtýlmalýdýr. Böylece sinemamýz herhangi bir ýrka mal edilmemiþ olur. Ve bir ülkenin ortak üretimi olarak görülmeli ve anlatýlmalýdýr.

Türk ismiyle sinemanýn anýlmasý doðal olarak, Türkiye’de Kürt Sinemasý adý altýnda tartýþmalarýn fitili ateþliyor. Türkiye’de Türk Sinemasý olamayacaðý gibi Kürt Sinemasý olamaz, olmamalýdýr. Evet Kürt yönetmelerin yaptýðý filmler olabilir. Kürtlerden bahsede motifler olabilir; Filmlerde Kürtçe dili konuþulabilir, ama demek deðildir yapýlan film Kürt Sinemasýdýr. Eðer Kürt sinemasýndan bahsedilecekse Kürdistan Sinemasýndan bahsedilmelidir. Ancak bu da Kürdistan diye bir devletin varlýðýyla imkân bulur. Nitekim Kürdistan diye bir devlet olursa, bu devletin içinde de farklý etnik kimliklerin olacaðýný unutmamak gerekir. Kürdistan devletinde yaþayan bir Türk Yönetmen film çevirdiðinde, biz buna Türk sinemasý dememeliyiz. Kürdistan Sinemasý deriz. Çünkü Kürtlerden bahseden ve filmde Kürtçe dili kullanan yönetmenler Türk, Ermeni, Arap, Avrupalý olabilir. Oyuncular da farklý ýrklardan olabilir. Ama yönetmen nereli ise filmi o ülkeyle anýlýr. Nasýl ki ilk Kürt filmini bir Ermeni yönetmen çevirmiþ ise ve yapýlan bu film Ermeni sinemasý adý altýnda anýlýyorsa, yapýlan filmin içeriði ne olursa olsun, yönetmenin yaþadýðý ülkeyle anýlýr.

Madem yeni bir süreçten bahsediyoruz. Bu süreçte sinemamýz Türk sinemasý deðil, Türkiye Sinemasý olarak deðiþtirilmesi gerekir. Ve Türkiye Sinemasýnda yapýlan filmlerin kimler tarafýndan yapýldýðýna bakýlmadan, filmde kullanýlan dillere bakýlmadan Türkiye Sinemasý ad altýnda yer edinmelidir. Böylece Türk Sinemasý, Kürt Sinemasý gibi milliyetçilik ve ayrýmcýlýk kokan adlandýrmalara gerek kalmayacaktýr. Eðer olacaksa dediðim gibi bir Kürdistan Devleti kurulursa sinemasý da Kürdistan olmalýdýr.



Osman Tatlý

osmantatli@gmail.com

www.osmantatli.com.tr

https://twitter.com/otatli63