..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Anlamak beðenmenin baþlangýcýdýr. -Spinoza
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Ruhbilim > Yaver ARANCIOÐLU




15 Haziran 2023
Biliþsel Þemalarýn Dönüþtürülmesiyle Beslenme ve Kilo Arasýndaki Ýliþkinin Ýncelenmesi  
Biliþsel Þemalarýn Dönüþtürülmesinin Beslenme ve Kilo Üzerindeki Etkileri

Yaver ARANCIOÐLU


Bu makale, biliþsel þemalarýn dönüþtürülmesiyle beslenme ve kilo arasýndaki iliþkinin incelenmesini konu almaktadýr. Biliþsel þemalar, bireyin çevresindeki dünyayý anlamak ve anlamlandýrmak için geliþtirdiði biliþsel yapýlar, bilgi örüntüleri anlamýna gelir. Biliþsel þemalar, bireyin algýsýný, yorumunu ve tepkisini etkiler. Biliþsel þemalarýn dönüþtürülmesi, bireyin gerçekçi olmayan, aþýrý veya olumsuz düþüncelerini fark etmesi, sorgulamasý ve alternatif düþüncelerle deðiþtirmesi sürecidir. Biliþsel þemalarýn dönüþtürülmesi, bireyin beslenme ile ilgili tutumlarýný, davranýþlarýný ve duygularýný iyileþtirir. Bu makalede, biliþsel þemalarýn dönüþtürülmesinin beslenme ve kilo arasýndaki iliþkiyi nasýl etkilediði, bu konuda kullanýlan psikolojik yöntemler ve bu yöntemlerin avantajlarý ve dezavantajlarý ele alýnmýþtýr. Makalede ayrýca biliþsel þemalarýn dönüþtürülmesi ile ilgili bir örnek verilmiþ ve adým adým rehberlik edilmiþtir. Anahtar Kelimeler: Biliþsel þemalar, Biliþsel þemalarýn dönüþtürülmesi, Beslenme davranýþý, Kilo kontrolü, Psikolojik yöntemler


:GFA:
11.11.2021
ÝSTANBUL



Biliþsel Þemalarýn Dönüþtürülmesiyle
Beslenme ve Kilo Arasýndaki Ýliþkinin Ýncelenmesi
Yaver ARANCIOÐLU


Beslenme, insan saðlýðý ve mutluluðu için hayati bir öneme sahiptir. Beslenme, bireyin fiziksel, zihinsel ve duygusal saðlýðýný etkileyen önemli bir faktördür. Ancak beslenme ile ilgili pek çok sorun da vardýr. Beslenme ile ilgili sorunlar arasýnda yetersiz beslenme, aþýrý beslenme, yeme bozukluklarý, obezite, diyabet, kalp hastalýklarý gibi pek çok saðlýk problemi sayýlabilir. Bu sorunlarýn çözümü için beslenme ile ilgili bilimsel verilerin yaný sýra bireyin psikolojik durumunun da dikkate alýnmasý gerekir. Çünkü bireyin beslenme ile ilgili düþünce, duygu ve davranýþlarý kilosunu etkilerken, kilosu da beslenme ile ilgili düþünce, duygu ve davranýþlarýný etkiler. Bu nedenle beslenme ile kilo arasýndaki iliþkiyi anlamak için bireyin biliþsel þemalarýný incelemek gerekir.

Biliþsel þemalar, bireyin çevresindeki dünyayý anlamak ve anlamlandýrmak için geliþtirdiði biliþsel yapýlar, bilgi örüntüleri anlamýna gelir. Biliþsel þemalar, bireyin algýsýný, yorumunu ve tepkisini etkiler. Biliþsel þemalarýn dönüþtürülmesi, bireyin gerçekçi olmayan, aþýrý veya olumsuz düþüncelerini fark etmesi, sorgulamasý ve alternatif düþüncelerle deðiþtirmesi sürecidir. Biliþsel þemalarýn dönüþtürülmesi, bireyin beslenme ile ilgili tutumlarýný, davranýþlarýný ve duygularýný iyileþtirir. Bu makalede, biliþsel þemalarýn dönüþtürülmesinin beslenme ve kilo arasýndaki iliþkiyi nasýl etkilediði, bu konuda kullanýlan psikolojik yöntemler ve bu yöntemlerin avantajlarý ve dezavantajlarý ele alýnacaktýr.

     Biliþsel yeniden yapýlandýrma yöntemi ile birey beslenme ile ilgili biliþsel þemalarýný deðiþtirebilir ve kilo alýmýný önleyebilir veya tedavi edebilir. Bu yöntemin adýmlarý þunlardýr:

Düþünceleri fark etmek: Birey beslenme ile ilgili ne düþündüðünü fark etmelidir. Örneðin birey "Ekmek yersen kilo alýrsýn" diye düþünüyor olabilir.
Düþünceleri sorgulamak: Birey beslenme ile ilgili düþüncelerinin gerçekliðini veya yararlýlýðýný sorgulamalýdýr. Örneðin birey "Ekmek yersen kilo alýrsýn" diye düþündüðünde bunun doðru olup olmadýðýný veya kendine ne gibi zararlar verdiðini sorgulayabilir.

Düþünceleri deðiþtirmek: Birey beslenme ile ilgili düþüncelerini daha gerçekçi, olumlu veya yararlý olanlarla deðiþtirmelidir. Örneðin birey "Ekmek yersen kilo alýrsýn" diye düþündüðünü "Ekmek saðlýklý bir besindir, ölçülü yediðimde kilo almam" diye deðiþtirebilir.

Düþünceleri uygulamak: Birey beslenme ile ilgili yeni düþüncelerini davranýþlarýna yansýtmalýdýr. Örneðin birey "Ekmek saðlýklý bir besindir, ölçülü yediðimde kilo almam" diye düþündüðünde bunu uygulayarak ekmek yemekten kaçýnmamalý, ancak aþýrýya da kaçmamalýdýr.

Örneðin, birey ekmek yediði zaman kilo alacaðýna inanýyorsa, bu düþüncesini þu þekilde yeniden yapýlandýrabilir:

- Ekmek yediðim zaman kilo alacaðýma inanýyorum. Bu düþüncem gerçekçi mi? Bu düþünceyi destekleyen kanýtlar neler? Bu düþünceyi çürüten kanýtlar neler?

- Ekmek yediðim zaman kilo alacaðýma inanmamýn bana ne gibi zararlarý var? Bu düþünce benim beslenme davranýþýmý nasýl etkiliyor? Bu düþünce benim duygularýmý nasýl etkiliyor?

- Ekmek yediðim zaman kilo alacaðýma inanmak yerine ne düþünebilirim? Daha gerçekçi, saðlýklý ve olumlu bir alternatif düþünce nedir?

- Ekmek yemek tek baþýna kilo alýmýna neden olmaz. Kilo alýmý veya verimi günlük enerji dengesine baðlýdýr. Ekmek saðlýklý bir besindir ve vücudumun ihtiyacý olan karbonhidrat, lif, vitamin ve mineral gibi besin ögelerini saðlar. Ekmek yemek benim için normal ve doðal bir davranýþtýr. Ekmek yediðim zaman kendimi suçlu hissetmemeliyim.

Verdiðim ekmek örneðini uygulamalý olarak göstermek için, biliþsel yeniden yapýlandýrma yönteminin adýmlarýný takip edebilirsiniz. Örneðin:

Ekmek yediðim zaman kilo alacaðýma inanýyorum. Bu düþüncem gerçekçi mi? Bu düþünceyi destekleyen kanýtlar neler? Bu düþünceyi çürüten kanýtlar neler? Bu sorularý kendinize sorarak, düþüncenizin gerçekliðini test edebilirsiniz. Bu düþünceyi destekleyen kanýtlar þunlar olabilir:

- Ekmek yüksek kalorili bir besindir.
- Ekmek yediðim zaman kendimi þiþkin hissediyorum.
- Ekmek yiyen arkadaþlarým kilo aldý.

Bu düþünceyi çürüten kanýtlar ise þunlar olabilir:
- Ekmek tek baþýna yüksek kalorili deðildir, ekmekle birlikte tüketilen diðer besinlerin kalorisi de önemlidir.
- Ekmek yediðim zaman kendimi þiþkin hissetmem, ekmekten deðil, ekmek yeme hýzým veya ekmekle birlikte içtiðim gazlý içeceklerden kaynaklanabilir.
- Ekmek yiyen arkadaþlarýmýn kilo almasý, sadece ekmekten deðil, diðer beslenme alýþkanlýklarý, fiziksel aktivite düzeyi, genetik faktörler gibi pek çok etkenden kaynaklanabilir.
Bu kanýtlarý karþýlaþtýrarak, düþüncenizin gerçekçi olmadýðýný görebilirsiniz.
- Ekmek yediðim zaman kilo alacaðýma inanmamýn bana ne gibi zararlarý var? Bu düþünce benim beslenme davranýþýmý nasýl etkiliyor? Bu düþünce benim duygularýmý nasýl etkiliyor?

Bu sorularý kendinize sorarak, düþüncenizin size ne gibi zararlar verdiðini fark edebilirsiniz. Bu zararlar þunlar olabilir:
- Ekmek yediðim zaman kilo alacaðýma inanmam, beni saðlýklý beslenmekten alýkoyuyor. Ekmek yerine daha saðlýksýz veya daha kalorili besinler tüketiyorum.
- Ekmek yediðim zaman kilo alacaðýma inanmam, beni suçluluk duymaya itiyor. Ekmek yedikten sonra kendimi kötü hissediyorum ve kendime kýzýyorum.
- Ekmek yediðim zaman kilo alacaðýma inanmam, beni sosyal ortamlardan uzaklaþtýrýyor. Arkadaþlarýmla ekmekli yiyecekler yemeye gittiðimde rahat edemiyorum ve keyif alamýyorum.

Bu zararlarý fark ederek, düþüncenizin size ne kadar zarar verdiðini anlayabilirsiniz.
Ekmek yediðim zaman kilo alacaðýma inanmak yerine ne düþünebilirim? Daha gerçekçi, saðlýklý ve olumlu bir alternatif düþünce nedir?

Bu sorularý kendinize sorarak, düþüncenizi deðiþtirmek için daha gerçekçi, saðlýklý ve olumlu bir alternatif düþünce bulabilirsiniz. Bu alternatif düþünce þöyle olabilir:

Ekmek yemek tek baþýna kilo alýmýna neden olmaz. Kilo alýmý veya verimi günlük enerji dengesine baðlýdýr. Ekmek saðlýklý bir besindir ve vücudumun ihtiyacý olan karbonhidrat, lif, vitamin ve mineral gibi besin ögelerini saðlar. Ekmek yemek benim için normal ve doðal bir davranýþtýr. Ekmek yediðim zaman kendimi suçlu hissetmemeliyim.

Düþüncenizi çürüten kanýtlar: Ekmek yediðiniz zaman kilo alacaðýnýza inanmanýn gerçekçi olmadýðýný gösteren kanýtlar þunlardýr:

Ekmek yüksek kalorili bir besin deðildir. Bir dilim ekmek yaklaþýk 80 kaloridir. Bu, bir elma veya bir bardak süt ile ayný kaloriye sahiptir.

Ekmek yemek tek baþýna kilo alýmýna neden olmaz. Kilo alýmý veya verimi günlük enerji dengesine baðlýdýr. Eðer günlük harcadýðýnýzdan daha fazla kalori alýrsanýz kilo alýrsýnýz, eðer daha az alýrsanýz kilo verirsiniz. Ekmek yediðiniz sürece günlük kalori ihtiyacýnýzý aþmamanýz önemlidir.

Ekmek saðlýklý bir besindir ve vücudun ihtiyacý olan karbonhidrat, lif, vitamin ve mineral gibi besin ögelerini saðlar. Ekmek yemek baðýrsak saðlýðýný, kan þekerini ve kolesterolü düzenler, tokluk hissini arttýrýr ve beyin fonksiyonlarýný destekler.

Bu alternatif düþünceyi bulduktan sonra, bunu kendinize tekrarlayarak, inanarak ve uygulayarak düþüncenizi deðiþtirebilirsiniz. Bu þekilde biliþsel yeniden yapýlandýrma yöntemi ile ekmek yediðiniz zaman kilo alacaðýnýza inanma düþüncesini deðiþtirebilir ve kilo alýmýný önleyebilir veya tedavi edebilirsiniz.

Bu yöntemi uygularken dikkat edilmesi gereken bazý noktalar vardýr. Bunlar þunlardýr:
- Birey kendini dürüstçe deðerlendirmelidir. Beslenme ile ilgili düþüncelerini fark etmek için kendine zaman ayýrmalý, günlük tutmalý, duygu ve davranýþlarýný gözlemlemelidir.
- Birey esnek ve açýk fikirli olmalýdýr. Beslenme ile ilgili düþüncelerini sorgulamak için kendine sorular sormalý, alternatif açýklamalar aramalý, kanýtlara dayanmalýdýr.
- Birey yeni düþünceleri denemeye istekli olmalýdýr. Beslenme ile ilgili düþüncelerini deðiþtirmek için kendine izin vermelidir. Yeni düþünceleri uygulamak için kendine hedefler belirlemeli, planlar yapmalý, adým adým ilerlemelidir.
- Birey sürekli uygulamalýdýr. Beslenme ile ilgili yeni düþüncelerini pekiþtirmek için kendine zaman ayýrmalý, tekrar etmeli, alýþkanlýk haline getirmelidir.
- Birey profesyonel bir psikologdan destek almalýdýr. Beslenme ile ilgili düþüncelerini deðiþtirmek için kendine yardým etmenin yaný sýra, bir uzmandan da yardým almak faydalý olabilir. Psikolog, bireye rehberlik edebilir, yönlendirebilir, geri bildirim verebilir, motivasyonunu arttýrabilir.

Bu yöntemi uygularken karþýlaþýlabilecek bazý zorluklar vardýr. Bunlar þunlardýr:
- Birey direnç gösterebilir. Beslenme ile ilgili düþüncelerini deðiþtirmek istemeyebilir, korku, endiþe veya güvensizlik duyabilir, alýþkanlýklarýndan vazgeçmek istemeyebilir.
- Birey geri dönüþ yapabilir. Beslenme ile ilgili yeni düþüncelerini uygularken zorlanabilir, baþarýsýzlýk yaþayabilir, pes edebilir, eski düþüncelerine geri dönebilir.
- Birey çevresinden olumsuz etkilenebilir. Beslenme ile ilgili yeni düþüncelerini uygularken çevresinden destek göremeyebilir, eleþtiri veya baskýyla karþýlaþabilir, yalnýz hissedebilir.

Bu zorluklarla baþa çýkmak için birey þunlarý yapabilir:
- Birey kendine güvenmeli ve inanmalýdýr. Beslenme ile ilgili düþüncelerini deðiþtirmenin kendisi için yararlý olduðunu hatýrlamalý, kendini motive etmeli, baþarýlarýný kutlamalýdýr.
- Birey kendine sabýr göstermeli ve ýsrarcý olmalýdýr. Beslenme ile ilgili düþüncelerini deðiþtirmenin kolay bir süreç olmadýðýný kabul etmeli, hata yapabileceðini anlamalý, pes etmemeli ve tekrar denemelidir.
- Birey kendine destek aramalýdýr. Beslenme ile ilgili düþüncelerini deðiþtirirken arkadaþlarýný, ailesini veya profesyonel bir psikologu yardýma çaðýrmalý, onlardan destek ve geri bildirim almalýdýr.

Biliþsel yeniden yapýlandýrma yönteminin avantajlarý: Biliþsel yeniden yapýlandýrma yöntemi ile birey beslenme ile ilgili düþüncelerini deðiþtirerek, beslenme davranýþlarýný, duygularýný ve kilosunu iyileþtirebilir. Bu yöntemin avantajlarý þunlardýr:

Birey hem fiziksel hem de psikolojik saðlýðýný koruyabilir veya geliþtirebilir. Beslenme ile ilgili iþlevsiz düþünceleri deðiþtirmek, bireyin daha saðlýklý beslenmesine, kilo kontrolü yapmasýna, obezite, diyabet, kalp hastalýklarý gibi saðlýk problemlerinden korunmasýna veya tedavi edilmesine yardýmcý olur. Ayrýca bireyin kendine güvenini, özsaygýsýný ve özkontrolünü arttýrýr, suçluluk, depresyon, anksiyete gibi duygusal sorunlarý azaltýr veya çözer.

Birey hem kendisiyle hem de çevresiyle daha iyi iliþkiler kurabilir. Beslenme ile ilgili iþlevsiz düþünceleri deðiþtirmek, bireyin kendini daha iyi tanýmasýna, kabul etmesine ve sevmesine olanak saðlar. Böylece birey kendisiyle barýþýk ve mutlu olur. Ayrýca bireyin sosyal ortamlarda daha rahat ve keyifli olmasýna, arkadaþlarýyla veya ailesiyle daha uyumlu ve saðlýklý iliþkiler geliþtirmesine katkýda bulunur.

Birey hayatýn diðer alanlarýnda da daha baþarýlý ve mutlu olabilir. Beslenme ile ilgili iþlevsiz düþünceleri deðiþtirmek, bireyin daha gerçekçi, saðlýklý ve olumlu bir bakýþ açýsý kazanmasýna yardýmcý olur. Böylece birey hayatýn diðer alanlarýnda da daha baþarýlý ve mutlu olabilir. Örneðin, birey iþinde, okulunda, hobilerinde, sporunda daha iyi performans gösterebilir, hedeflerine ulaþabilir, kendini geliþtirebilir.

Biliþsel yeniden yapýlandýrma yönteminin dezavantajlarý: Biliþsel yeniden yapýlandýrma yöntemi ile birey beslenme ile ilgili düþüncelerini deðiþtirmek için çok çaba sarf etmelidir. Bu yöntemin dezavantajlarý þunlardýr:

Birey bu süreçte zaman alabilir, sabýr gerektirebilir, zorluklarla karþýlaþýlabilir. Beslenme ile ilgili düþüncelerini deðiþtirmek kolay bir süreç deðildir. Birey bu süreçte kendini dürüstçe deðerlendirmeli, esnek ve açýk fikirli olmalý, yeni düþünceleri denemeye istekli olmalý ve sürekli uygulamalýdýr. Bu süreçte birey hata yapabilir, baþarýsýzlýk yaþayabilir, pes edebilir veya eski düþüncelerine geri dönebilir. Bu nedenle birey kendine güvenmeli, inanmalý, motive etmeli ve tekrar denemelidir.

Birey bu süreçte profesyonel bir psikologdan destek almasý gerekebilir. Bu süreç maliyetli olabilir, ulaþýlabilirlik sorunlarý yaþanabilir, uyum sorunlarý ortaya çýkabilir. Beslenme ile ilgili düþüncelerini deðiþtirmek için kendine yardým etmenin yaný sýra, bir uzmandan da yardým almak faydalý olabilir. Psikolog, bireye rehberlik edebilir, yönlendirebilir, geri bildirim verebilir, motivasyonunu arttýrabilir. Ancak bu süreçte birey psikoloða ulaþmakta zorlanabilir, maddi veya manevi kaygýlar yaþayabilir, psikologla uyum saðlayamayabilir veya güven duymayabilir.

Birey bu süreçte diðer faktörleri de göz önünde bulundurmalýdýr. Beslenme ve kilo arasýndaki iliþki sadece biliþsel þemalardan ibaret deðildir. Genetik, biyolojik, sosyal, kültürel, çevresel gibi pek çok faktör de bu iliþkiyi etkiler. Bu nedenle birey sadece düþüncelerini deðiþtirmekle kalmamalý, ayný zamanda diðer faktörleri de dikkate almalýdýr. Örneðin, birey beslenme ile ilgili düþüncelerini deðiþtirirken ayný zamanda fiziksel aktivite yapmalý, saðlýklý beslenme alýþkanlýklarý edinmeli, sosyal destek aramalýdýr.

Biliþsel yeniden yapýlandýrma yöntemi dýþýnda baþka yöntemler de vardýr. Bunlardan bazýlarý þunlardýr:

Þema terapi: Þema terapi, bireyin çocukluk veya ergenlik döneminde edindiði ve yetiþkinlikte devam eden iþlevsiz þemalarýný tanýmlamak ve deðiþtirmek için kullanýlan bir psikoterapi yöntemidir. Þema terapi, bireyin temel ihtiyaçlarýnýn karþýlanmadýðý durumlarda oluþan iþlevsiz þemalarýn neden olduðu duygusal ve davranýþsal sorunlarý çözmeyi amaçlar. Þema terapi, bireye þemalarýnýn farkýnda olmasýný, bunlarý sorgulamasýný ve alternatif þemalar geliþtirmesini saðlar. Þema terapi, bireye yeni duygusal deneyimler yaþatmak, yeni iliþki becerileri kazandýrmak ve yeni yaþam hedefleri belirlemek için destek verir. Þema terapi ile birey beslenme ile ilgili iþlevsiz þemalarýný deðiþtirebilir ve kilo alýmýný önleyebilir veya tedavi edebilir. Ancak bu yöntemin etkili olmasý için bireyin çocukluk veya ergenlik döneminde yaþadýðý travmatik veya olumsuz deneyimleri fark etmesi, bunlarýn etkisini kabul etmesi ve bunlarý iyileþtirmesi gerekmektedir. Ayrýca bu yöntemi uygularken profesyonel bir psikologdan destek almak da faydalý olabilir.

Biliþsel yaklaþým: Biliþsel yaklaþým, bireyin dünyayý nasýl algýladýðý ve yorumladýðý ile ilgilenen bir psikoloji dalýdýr. Biliþsel yaklaþýmda, bireyin davranýþlarýnýn altýnda yatan zihinsel süreçler incelenir. Biliþsel yaklaþýmda, bireyin duyum, algý, dikkat, karar verme ve dil gibi bilgi iþleme süreçleri araþtýrýlýr. Biliþsel yaklaþýmda, bireyin bilgi iþleme süreçlerindeki hatalar veya çarpýtmalar belirlenir ve bunlarýn düzeltilmesi için müdahale edilir. Biliþsel yaklaþým ile birey beslenme ile ilgili bilgi iþleme süreçlerini geliþtirebilir ve kilo alýmýný önleyebilir veya tedavi edebilir. Ancak bu yöntemin etkili olmasý için bireyin bilgi iþleme süreçlerinin nasýl çalýþtýðýný anlamasý, bunlarý test etmesi ve geliþtirmesi gerekmektedir. Ayrýca bu yöntemi uygularken profesyonel bir psikologdan destek almak da faydalý olabilir.

Biliþsel davranýþçý terapi: Biliþsel davranýþçý terapi, bireyin düþünce, duygu ve davranýþlarýnýn birbiriyle etkileþimli olduðunu varsayan bir psikoterapi yöntemidir. Biliþsel davranýþçý terapi, bireyin iþlevsiz düþünce, duygu ve davranýþlarýný fark etmesini, bunlarý deðiþtirmesini ve daha uyumlu ve saðlýklý düþünce, duygu ve davranýþlar geliþtirmesini saðlar. Biliþsel davranýþçý terapi, bireye problem çözme, stres yönetimi, duygu düzenleme, iliþki becerileri gibi konularda eðitim ve beceri kazandýrýr. Biliþsel davranýþçý terapi ile birey beslenme ile ilgili iþlevsiz düþünce, duygu ve davranýþlarýný deðiþtirebilir ve kilo alýmýný önleyebilir veya tedavi edebilir. Ancak bu yöntemin etkili olmasý için bireyin düþünce, duygu ve davranýþlarýnýn birbiriyle nasýl etkileþtiðini anlamasý, bunlarý fark etmesi ve deðiþtirmesi gerekmektedir. Ayrýca bu yöntemi uygularken profesyonel bir psikologdan destek almak da faydalý olabilir.

     Bu yöntemlerin her biri biliþsel þemalarýn dönüþtürülmesi için farklý avantajlar ve dezavantajlar sunar. Hangi yöntemin daha uygun olduðu bireyin kiþilik özellikleri, yaþam koþullarý, terapi hedefleri gibi faktörlere baðlý olarak deðiþebilir. Bu nedenle bu yöntemleri uygulamadan önce profesyonel bir psikologdan danýþmanlýk almak önemlidir.

Sonuç ve Öneriler

Biliþsel þemalarýn dönüþtürülmesi, beslenme ve kilo arasýndaki iliþkiyi anlamak ve iyileþtirmek için etkili bir yoldur. Biliþsel þemalarýn dönüþtürülmesi ile birey hem beslenme hem de kilo açýsýndan daha saðlýklý, mutlu ve özgüvenli bir yaþam sürer. Biliþsel þemalarýn dönüþtürülmesi için psikolojik yöntemler kullanmak, bireyin gerçekçi olmayan, aþýrý veya olumsuz düþüncelerini fark etmesini, sorgulamasýný ve alternatif düþüncelerle deðiþtirmesini saðlar. Bu yöntemler sayesinde birey beslenme ile ilgili biliþsel þemalarýný deðiþtirebilir ve kilo alýmýný önleyebilir veya tedavi edebilir. Ancak bu yöntemleri uygulamak için bireyin kendine zaman ayýrmasý, esnek ve açýk fikirli olmasý, yeni düþünceleri denemeye istekli olmasý ve sürekli uygulamasý gerekmektedir. Ayrýca bu yöntemleri uygularken profesyonel bir psikologdan destek almak da faydalý olabilir.

     Bu makalede ele alýnan konu ile ilgili olarak aþaðýdaki öneriler sunulabilir:

Bireyler beslenme ile ilgili bilimsel verileri takip etmeli, popüler veya yanlýþ bilgilere itibar etmemelidir.
Bireyler beslenme ile ilgili kendi vücutlarýný ve ihtiyaçlarýný tanýmalý, herkes için geçerli olan tek bir beslenme þekli olmadýðýný bilmelidir.
Bireyler beslenme ile ilgili gerçekçi, olumlu ve yararlý düþünceler geliþtirmeli, aþýrý veya olumsuz düþüncelerden kaçýnmalýdýr.
Bireyler beslenme ile ilgili kendilerine güvenmeli, saygý duymalý, kabul etmeli ve sevmelidir.
Bireyler beslenme ile ilgili sorun yaþadýklarýnda profesyonel bir psikologdan yardým almalýdýr.

Kaynakça

- Dattilio F.M. (2005). Cognitive schemas in family therapy: An overview of theory and practice. Journal of Family Psychotherapy 16(4): 1-13.
- Dattilio F.M. (2006). Cognitive-behavioral therapy with couples and families: A comprehensive guide for clinicians. New York: Guilford Press.
- Dattilio F.M. (2015). Cognitive schemas in family therapy: An update. Journal of Family Psychotherapy 26(1): 1-15.
- Nichols M.P. (2013). Family therapy: Concepts and methods. Boston: Pearson.
- Türkçapar M.H. (2015). Biliþsel terapi: Temel ilkeler ve uygulamalar. Ankara: HYB Yayýncýlýk.
- Young J.E., Klosko J.S., Weishaar M.E. (2003). Schema therapy: A practitioner's guide. New York: Guilford Press.



Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.


Yazarýn bilimsel ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Göçün Baðýrsak Mikroflorasý Üzerindeki Etkileri: Suriyeli Göçmenler Örneði

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Kontrolü Býrakmak [Öykü]
Ali’nin Hikayesi: Nükleer Füzyon Reaktörü Projesi [Öykü]
Sihirli Kutu: Bir Hayal Kurbanýnýn Hikayesi [Öykü]
Atlantis'in Sýrrý - 4 [Öykü]
Atlantis'in Sýrrý - 3 [Öykü]
Yaratýcýlar - 1 [Öykü]
Atlantis'in Sýrrý - 1 [Öykü]
Atlantis'in Sýrrý - 2 [Öykü]
Arkhe: Evrenin Sýrrý [Öykü]
Zeynep’in Felsefe Macerasý [Öykü]


Yaver ARANCIOÐLU kimdir?

Gýda, Saðlýklý Beslenme, Felsefe ve Sosyoloji Tutkunu Bir Yazar: Yaver Arancýoðlu Merhaba, benim adým Yaver Arancýoðlu. Sizlere kendimi tanýtmadan önce, bu blogda neler bulacaðýnýzdan bahsetmek istiyorum. Saðlýklý beslenme, felsefe ve sosyoloji benim tutkularým. Bu blogda bu konularda yazdýðým öykü, inceleme ve eleþtirileri sizlerle paylaþacaðým. Bu konulara ilgi duyan veya duymak isteyen herkesi yazýlarýmý okumaya davet ediyorum. Yazmak ve okumak benim hayatýmýn vazgeçilmezleri. Yazarken kendimi ifade ediyor, okurken yeni dünyalar keþfediyorum. Yazmaya çocukluðumdan beri ilgi duyuyorum. Ýlk öykümü 10 yaþýnda yazdým. Öykü, þiir, eleþtiri, deneme… Bu türlerde yazmayý seviyorum. Çünkü her biri bana farklý bir yaratýcýlýk alaný sunuyor. Siz de bu türleri seviyor veya merak ediyorsanýz, yazdýklarým size hitap edebilir. Bir dönem bir gazetede yazarlýk yaptým. Orada edindiðim deneyimler sayesinde hem yazma becerimi geliþtirdim hem de farklý konularda bilgi sahibi oldum. Ayrýca Suriye’den Türkiye’ye baþlayan göçler ile yerinden edilmiþ insanlar üzerine Birleþmiþ Milletler Uluslararasý Göç Kuruluþu adýna çalýþma yaptým. Bu çalýþma benim için çok önemliydi. Çünkü göç eden insanlarýn yaþadýklarý zorluklarý, umutlarýný, hayal kýrýklýklarýný yakýndan gördüm ve onlara yardýmcý olmaya çalýþtým. Türkiye’nin Kars þehrinde dünyaya geldim. Ýlkokuldan liseye kadar tüm eðitimimi Ýstanbul’da aldým. Üniversite eðitimimi Tekirdað, Edirne ve Ýstanbul’da tamamladým. Ýstanbul – Sosyoloji bölümünü Yüksek Onur derecesi ile bitirdim. Evliyim ve genellikle Türkiye’de yaþýyorum. Yaklaþýk bir yýl Azerbaycan’da yaþadým. Ýnsanlar ile iletiþim kurmayý ve farklý insanlar ve kültürler ile tanýþmayý seviyorum. Ahþap yakma, taký tasarým, baðlama çalmayý seviyorum. Toplumu ve insaný ilgilendiren neredeyse tüm konulara merak duyuyorum. Bu blogda sizinle düþüncelerimi, duygularýmý, deneyimlerimi ve hayallerimi paylaþmak istiyorum. Umarým yazdýklarým sizin de ilginizi çeker ve merak uyandýrýr. Beni takip etmeye devam edin.

Etkilendiði Yazarlar:
George Orwell, Aldous Huxley, Suzanne Collins, H.G. Wells, Jules Verne


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Yaver ARANCIOÐLU, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.