Hýristiyanlýk-Roma ve Yýkýlýþtaki Etkileri

Augustus’tan baþlayarak Roma’nýn ve imparatorun yönetimine geçen imparatorluk dini , bütün öbür dinlere aðýr basýp , tüm eyaletlerde yayýlarak , güçlü bir birleþtirici oldu. Augustus döneminde hem geleneksel kültler canlandý, hem de eski tapýnaklar onarýldý. Çünkü Roma’da din anlayýþý bireysellikten öte toplu halde devlet için yapýlan ve meydana getirilen ibadetin devlete olan baðlýlýðý simgeleyen bir yaný vardý.Augustus’un ve dolayýsýyla imparatorluðun eline , yönetimine geçen din anlayýþý bireysellikten imparatoluk dini anlayýþýna dönüþtü.Zaten Roma’nýn içinde bulunduðu sýnýf düzeni bu tür bir din anlayýþýný soylular tarafýndan daha da cazip bir hale sokuyordu. Özellikle birinci yüzyýlda , bir romalý için din, siyasi bir müesseseydi. Ama cumhuriyetin son yýllarýnda ve imparatorluðun ilk yýllarýnda bireysel bir din gereksinimi git gide yoðunlaþtý; bunun en önemli nedeni halkýn özellikle alt tabaka halkýn ; kölelerin, imparatorluk dininden pek bir þey bekleyemiyor olmasýydý.Oysa bu gereksinmeye yanýt veren doðu dinleri, belirli koþullar altýnda inananlara tanrýnýn kiþisel lütfunu, hatta ölümsüzlüðünü vaad ediyordu. Bu þartlar altýnda ortaya çýkan Hýristiyanlýk özellikle köleler tarafýndan çabucak destek gördü ; çünkü Hristiyanlýk dininde sýnýf ayrýmý yoktu.Ve yapýlan her ibadet , her fedakarlýk devlet için deðil kiþinin öz benliði için yapýlýyordu.Bu da Roma’nýn geleneksel dinlere verdiði siyasi niteliði ortadan kaldýrýyordu. Ýþte bu anlayýþta Roma , Hýristiyanlarý , yeni bir dine baðlandýklarý için deðil, fakat ayný zamanda siyasi yönüde olan dini kutlama ve törenlere katýlmadýklarý için , Roma toplumu içinde bölünmelere ortam hazýrladýklarý için suçluyordu.

Soylularýn ve yüksek rütbeli subaylarýn kendi yerlerindeki rahatlýlarýndan ve otoritelerinden ödün vermek istemeyiþleri üzerine Hýristiyanlara karþý çok aðýr cezalar verildi.Zaten Hýristiyanlarýn geleneksel törenlere katýlmamalarý ve daha çok evlerinde olmalarý , onlara her türlü vahþetin yakýþtýrýlmasýna neden oldu.

Hýristiyanlýðýn ortaya çýkýþý Roma’nýn genel çizgisinde de bir düþüþ baþlattý. Bunun en büyük nedeni sömürgelere baðlý bir ekonomi izleyen Roma’nýn köleleri baþkaldýrdýðýnda içte kendini döndüremeyen bir ekonomiye sahip olmasý. Dýþa baðýmlý olan ekonomi, kölelerin ayaklanmasýyla çöküyor.Bunun üzerine gelen kavim saldýrýlarý Roma’nýn çöküþündeki en önemli etkenlerden ikisidir.